به گزارش خبرنگار مهر، نشست "مباحث روش‌شناختی در کیهان‌شناسی" با سخنرانی دکتر موسی اکرمی عصر دیروز سه شنبه اول دیماه در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات در این نشست با اشاره به تعریف کیهان‌شناسی، گفت: کیهان‌شناسی یعنی هرگونه توصیف و تبیین از جهان به مثابه یک کل. کیهان شناسی انواع مختلف دارد که می‌توان به کیهان‌شناسی اسطوره‌ای، کیهان شناسی دینی، کیهان شناسی هندی و بودایی، کیهان شناسی فلسفی و کیهان شناسی علمی اشاره کرد.
وی تصریح کرد: کیهان شناسی فلسفی یعنی فیلسوفان در مورد جهان نظریه‌پردازی کردند. فیلسوفانی چون افلاطون و ارسطو در مورد کیهان نظراتی ارائه دادند. افلاطون در تیمائوس نظرات خود درباره کیهان را ارائه داده است.
اکرمی در ادامه یادآور شد: کیهان شناسی علمی خود به دو دسته کیهان شناسی استاندارد و کیهان‌شناسی غیراستاندارد تقسیم می‌شود. کیهان شناسی علمی به معنای مطالعه علمی آغاز(آفرینش)، تحول و ساختار بزرگ مقیاس به مثابه یک کل است.
وی گفت: کیهان‌شناسی علمی با تلاشهای فیزیک مدرن که تجلی آن را در عصر کوپرنیکی مشاهده می‌کنیم آغاز می‌شود. اصل کوپرنیکی می‌گوید که قوانین فیزیک که در کره زمین صادق هستند در بقیه بخشهای حاکم در جهان نیز حاکم هستند. از بنیانگذاران فیزیک جدید می‌توان به کپلر، کوپرنیک و نیوتن اشاره کرد.
وی افزود: ما با جهانی در حال انبساط روبرو هستیم که در ابتدا چگالی آن زیاد و حجم آن کم بوده که منبسط شده و این انبساط بر اساس قوانین خاص خود بسط یافته و می‌یابد.
اکرمی گفت: سال 1929 در کیهان‌شناسی سال مهمی است. در این سال ادوین هابل که تخصصش در ساختارهای بزرگ جهان یعنی کهکشانها بود نشان داد تمامی اجرام جهان در حال دور شدن از هم هستند.
وی در مورد مباحث اصلی در کیهان‌شناسی امروزی، گفت: این موضوع که جهان در لحظه آغازین چگونه است از مباحث اصلی در کیهان‌شناسی معاصر است. موضوع دیگر چگونگی شکل‌گیری و تحول ساختار بزرگ مقیاس است. مسئله انرژی تاریک و جرم تاریک نیز از جمله مباحث مطرح در کیهان‌شناسی امروزی است. این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که بدانیم 90 درصد جرم جهان را جرم تاریک و انرژی تاریک تشکیل می‌دهد.
وی یادآور شد: بحث مطرح دیگر در کیهان‌شناسی معاصر، کیهان‌شناسی ریسمانی است. اهمیت این بحث در تبیین نیروهای گرانشی در فواصل نزدیک خود را نشان می‌دهد. برای تبیین نیروهای گرانشی در فواصل کوچک که نیروی بسیار زیادی به شمار می‌رود(چون نیرو با فاصله نسبت عکس دارد) باید نظریه کوانتوم نسبیتی داشته باشیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات افزود: تمام فیزیک دست به دست هم داده تا دانش فربه و عظیمی چون کیهان‌شناسی داشته باشیم که درباره کلی به نام کیهان سخن بگوییم.
اکرمی تصریح کرد: یکی از مسائل اساسی در روش‌شناسی کیهان‌شناسی این است که که جهان یگانه است. در حقیقت با ابژه‌ای مواجه هستیم که منحصر به فرد است و نظیری برای آن نیست. این سؤال پیش می‌آید ما چگونه می‌توانیم نظرات خود را در مورد یک شکل بیان کنیم. مشاهدات ما در مورد اجزای جهان است. آیا ما اجازه داریم از جزئیات تعمیم دهیم و اصل استقراء را در کیهان‌شناسی به کار بریم.
وی در پایان یادآور شد: ما امروزه با کیهان‌شناسی علمی مواجه هستیم. در مورد آغاز جهان، تحول جهان و ساختار جهان می‌توانیم از کیهان‌شناسی علمی بهره ببریم.
نظر شما