یازدهم محرم خانواده های شهدای کربلا به کوفه منتقل شدند . عبیدالله بن زیاد، عامل یزید بن معاویه در عراق، فتنهگر اصلى واقعه کربلا و از دشمنان سخت اهلبیت بود، وی دستور داد اسیران را با همان حالت اسارت و در پوشش نامناسب و تحقیرآمیز وارد مجلس او کرده تا به این شکل، فضا و بستری برای فخرفروشی فراهم کند .
پس از چند روز اقامت اسیران در کوفه، آنان را روانه شام کردند تا در مجلس یزید بن معاویه (دومین حاکم اموى) حاضر سازند.
عبیدالله بن زیاد پیش از حرکت اسیران، فرمان داد سرهاى شهیدان کربلا را بالاى نیزه کرده و به سرپرستى زحر بن قیس به شام ببرند و پس از آن، اسیران را بر کجاوههایى سوار کرده و به حالت اسیرى روانه شام کرد.
وى جنایتکارانی از جمله شمر و خولی را با امام سجاد(ع) همراه کرد .
منازل و ایستگاههاى میان عراق و شام زیاد و معروف به چهل منزل است. آنان در هنگام حرکت به سوى شام از بسیارى شهرها و روستاها عبور کردند و در بسیارى از این مناطق، مردم به محض باخبر شدن از شهادت امام حسین(ع) و اسارت خانواده آن حضرت، سوگوارى مىکردند و بر قاتلان آن حضرت نفرین و لعنت می فرستادند.
از اسیران و سرهاى شهدا در بین راه، کرامات فراوانى به ظهور رسید و خاطرههاى زیادى از آنان در منابع اسلامى و مقاتل به ثبت رسیده است.
به هر تقدیر در روز اول ماه صفر سال 61 هجرى قمرى، اسیران و سرهاى شهیدان واقعه کربلا را وارد دمشق، مقر حکومت یزیدبن معاویه کردند و اهالى این شهر، این روز را عید اعلان کرده و به جشن و پایکوبى پرداختند.
پس از ورود اسیران به دمشق، آنان را وارد مجلس یزید کردند. یزید در آن جمع، متوجه امام سجاد(ع) شد که در غل و زنجیر بود و به وى گفت: اى پسر حسین، پدرت خویشاوندى مرا برید و حق مرا زیر پا گذاشت و با من درباره سلطنت به نزاع پرداخت، در نتیجه خدا با او چنین معاملهاى کرد که اکنون مشاهده مىنمایى!
امام زینالعابدین(ع) در پاسخ یزید این آیه را تلاوت کرد: ما اَصابَ مِن مُصیبَةٍ فِى الْأرْضِ وَ لا فی اَنفُسِکُمْ اِلَّا فی کِتابٍ مِن قَبْلِ اَنْ نَبْرَاَها إِنَّ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرٌ . یعنى هیچ بلا و ناگوارى در روى زمین و در جانهایتان به شما نمىرسد مگر آن که پیش از این ما آن را در کتاب مقدرات ثبت کردیم، همانا این کار براى خدا آسان است(سوره حدید، آیه 22).
مدتى که اسیران در شام اقامت داشتند، اتفاقات گوناگونى براى آنان به وقوع پیوست که از همه مهمتر درگذشت دختر خردسال امام حسین در خرابه شام، مناظره حضرت زینب(س) و دیگر افراد خانواده امام حسین(ع) با یزید و خطبه به یادماندنى امام سجاد(ع) در حضور یزید، درباریان و اهالى دمشق در مسجد اموى بود.
اینگونه افشاگرىها و مبارزههاى پنهان و آشکار اهلبیت در زمان اسیرى در شام، یزید را نزد مسلمانان، بىمقدار و بىاعتبار کرد و پس از مدتى، وضعیت شام را بر ضد یزید و به هوادارى از سیدالشهداء تغییر داد.
یزید، ناچار شد اعتراف به جرم و جنایت خود و سپاهیان و عاملان جنایت پیشه خود کرده و از امام زینالعابدین عذرخواهى و پس از مدتى آنان را آزاد و با احترام و عزت به مدینه منوره هدایت کرد.
-------
الارشاد (شیخ مفید)، ص 475
منتهىالآمال (شیخ عباس قمی)، ج1، ص423
زندگانى چهارده معصوم (ع) ترجمه اعلامالورى،ص 353 و لهوف سید بن طاووس، ص191
نظر شما