به گزارش خبرنگار مهر، مهمترین و بارزترین متفکر مکتب وظیفه‌گرایی اخلاقی، "امانوئل کانت" است. کانت معتقد است که ما وظیفه داریم عمل نیک انجام دهیم، فارغ از آنکه نتیجه یا پیامدهای آن چه باشد. کانت در حوزه اخلاق اشاره مشهوری دارد مبنی بر اینکه: "من راست می گویم حتی اگر جهان بر هم بریزد." بدین معنا کانت هیچ حیثیتی برای نسبیت اخلاق قایل نیست و فارغ از وظایف، توجهی به هیچ بعد دیگر رفتارها ندارد.
مکتب فکری "فایده گرایی" از زیر مجموعه های مکتب اخلاقی پیامدگرا محسوب می شود که اصالت را به سود و مطلوبیت می دهند. فایده‌گرایی را می‌توان یک نظریه اخلاقی معطوف به نتیجه دانست.
پروفسور دیوید ولمان استاد دانشگاه نیویورک در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد مهمترین پرسش و موضوع مطرح در نسبت میان حوزه‌های اخلاق و سیاست اظهار داشت: به نظر من دو سوال در این حوزه خیلی مهم و جدی هستند. سوال اول این است که تا چه اندازه دموکراسی ما را به تحمل و تساهل در مقابل دیدگاه‌های سیاسی که از نظر ما غیر اخلاقی به نظر می‌رسند ملزم می‌کند. در واقع سوال از میزان تساهل در مواجهه با امور و دیدگاه‌های غیر اخلاقی در یک نظام دموکراتیک است.
وی افزود: سؤالی دیگری نیز در زمینه نسبت اخلاق و سیاست مطرح است که من آنرا مهم می‌دانم. این سؤال مربوط به آبشخورهای آگاهی‌های اخلاقی ماست. سؤال این است که تا چه میزان آگاهی‌های اخلاقی ما به وسیله فرایندهای اجتماعی و سیاسی شکل می‌گیرند.
اخلاق کانتی بینشهایی برای نظریه سیاسی دارد
استاد دانشگاه نیویورک در پاسخ به این سؤال که برخی اخلاق کانتی را قابل اعمال در حوزه فردی می‌دانند و اخلاق فایده‌گرا را در حوزه عمومی، گفت: من در این خصوص که اخلاق فایده‌گرا مربوط به حوزه عمومی است با شما هم عقیده هستم. من معتقدم که اخلاق فایده‌گرا فقط قابلیت کاربست در حوزه عمومی را دارد و برای تبیین موضوعات در این حوزه مناسب است.
ولمان تاکید کرد: اخلاق کانتی قابلیتها و بصیرتهای گوناگون و ارزشمندی برای نظریه سیاسی دارد.
نظر شما