بازگشت به هویت دغدغه دنیای امروز است

دکتر قاسم پورحسن در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این سؤال که برای داشتن آینده ای درخور تاچه اندازه نیاز به فهم تاریخ فرهنگ خودمان و فرهنگهای دیگر داریم، گفت: هرملتی وقتی از آینده سخن می گوید به خصوص در80 سال اخیر یعنی از پایان جنگ جهانی اول به این طرف که مسئله آینده و افق جدید در بیشتر کشورها مطرح شده بود و ایران هم طبیعتاً با توجه به مشکلاتی که در این دوره وجود داشته، بازگشت به هویت دغدغه مهمی برای آن است .

پورحسن تصریح کرد: در واقع تنها ایران یا کشورهای شرقی نیستند که آینده را در افق گذشته و سنت و میراث و هویت پیشین جستجو می کنند همه ملتها معتقد هستند بدون گذشته نمی شود آینده را ساخت.

وی افزود: اگر این به عنوان اصل مسلم در میان تمام متفکران و جوامعی که نگاه به آینده دارند چه دنیای آینده، انسان آینده، اخلاق آینده، معنویت آینده، دین در دوران آینده، هیچ راهی نیست مگر اینکه ما بتوانیم آنها را براساس گذشته و بازخوانی میراث و هویت خود جستجو کنیم .

پورحسن یادآور شد: پس نسبت هویت و گذشته با آینده یک نسبت مستمر است . هیچ ملتی با گسست، بریدن و قطع رابطه با گذشته نتوانسته آینده خود را سامان دهد. در تفکر اسلامی همواره مسئله احیای فکر و نگاه به آینده ، همچنین مسئله افق جدید مطرح بوده است .

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: بنابراین اگر بخواهیم زمان حال و آینده را صورتبندی و ترسیم کنیم بدون توجه به بنیادهای مهم فکری ، سنت، میراث گذشته وهویت پیشین نمی توانیم فعالیتی داشته باشیم .

پورحسن در مورد اینکه گفته می شود ایرانیان حافظه تاریخی ندارند، گفت: ایرانی ها به خاطر مواجهه های سختی که با ملل دیگر داشتند و چندین نوبت سرزمینشان را از دست دادند و دوباره آن را بازسازی کردند، من با این جمله موافق نیستم اینکه ما حافظه تاریخی نداریم ، ما حافظه تاریخی داریم . ایران به خاطر قرارگرفتن هم به لحاظ فکری وهم به لحاظ جغرافیایی اگرنگویم در مرکز عالم یا در مرکز خاورمیانه در یک مکان بسیار مهم سبب شده از ابعاد مختلف و حتی بسیار جزئی مورد توجه باشند .

این استاد فلسفه خاطرنشان کرد: با وجود همه مشکلاتی که ما در حملات چندگونه داشتیم هیچگاه تمدن ایرانی به لحاظ فکری مغلوب نشد، بلکه کسانی که به ایران حمله کردند تحت تأثیر تمدن ایران قرار گرفتند، این مهمترین حافظه ای است که ما همواره توانستیم از شکستها که به لحاظ نظامی برما وارد شده بود ، به پیروزی دست یابیم .