به گزارش خبرگزاری مهر، به همت گروه مطالعات کتب درسی مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی «سمت» و با حضور دکتر علیاکبر سیف از استادان روانشناسی تربیتی، نشستی در محل سالن جلسات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) برگزار شد.
در ابتدای مراسم دکتر آرمند ضمن عرض خیرمقدم، به توجه سازمان (سمت) جهت نگارش نظاممند کتب درسی دانشگاهی اشاره داشت و دکتر سیف را از صاحبنظران در به کارگیری نظریههای نوین در عرصه نگارش کتابهای درسی دانشگاهی برشمرد.
سپس دکتر علیاکبر سیف از بُعد روانشناسی به بررسی کتاب و تبیین ارتباط روانشناسی با کتب آموزشی پرداخت و با ایراد سخنانی ضمن بیان اهمیت موضوع تعاریفی از یادگیری را مطرح کرد.
وی در سخنان خود اشاره داشت: یادگیری فرایند تجربهاندوزی است که منجر به کسب دانش و ایجاد تغییر در تواناییها، گفتار، نگرش و ... میشود و تجربهاندوزی است که سبب یادگیری میشود. بنابراین کسب تجربه برای یادگیری ضرورت دارد. کسب تجربه شرط لازم است ولی شرط کافی این است که شخص بخواهد یاد بگیرد و در بحث یادگیری ما باید مطمئن باشیم که مخاطب ما میخواهد که یاد بگیرد. یادگیری برای حل مشکل است، تا در زندگی مشکلی نباشد چیزی نخواهیم آموخت.
وی افزود: انسان ذاتاً علاقهمند به یادگیری نیست، بنابراین باید شرایطی فراهم کرد تا افراد جذب فرایند یادگیری شوند. صرفاً با دادن کتاب و سخنرانی یادگیری اتفاق نمیافتد و باید شرایط مهیّا شود.
وی در ادامه به نکاتی چند درباره نحوه نگارش کتاب و خصیصه کتاب درسی به شرح زیر اشاره کرد: یکی از شرایط تجربهاندوزی، کتاب است و کتاب معمولترین و در دسترسترین وسیله یادگیری است و فرایند یادگیری به وسیله کتاب درسی میتواند هموار گردد، بنابراین متنی که در اختیار دانشجو قرار میگیرد اگر بخواهیم مؤثر باشد باید قانونمند شود. معمولاً یک کتاب خوب جملات کوتاه دارد، مغلق نیست، پاراگرافها قاعدهمند است؛ لذا کسی که دست به تألیف میزند باید علاوه بر قدرت بیان به زبان علمی و زبان فارسی (دستور زبان) نیز تسلط داشته باشد. در نوشتن کتاب باید از هرگونه ابهام و مواردی که باعث به وجود آمدن آن میشود، دوری کرد. برخی موارد همچون عدم پیوستگی مطالب و به کاربردن اصطلاحات مبهم در نوشتار سبب ابهام میشوند. ابهامهای موجود در یک متن از عدم فهم درست مطلب توسط نویسنده نشأت میگیرد. از این رو کتاب درسی باید واضح و قابل فهم باشد. بنابراین کسی که میخواهد کتابی را بنویسد، ابتدا خود باید آموزش ببیند تا بتواند مطلب قابل فهم و واضح ارائه دهد.
دکتر سیف گفت: مطلب دیگری که در نوشتن ضروری به نظر میرسد ساختاربندی است. معمولاً برای نوشتن هر مطلب، مقالة علمی، سیاسی، ادبی و ... یا یک کتاب باید به این صورت عمل کرد که هر موضوعی با یک تز اصلی آغاز میشود و هر تز اصلی از چند نکته اصلی و هر نکته اصلی از چند داده جزئی تشکیل میشود و باید قبل از دست بردن به قلم یک چنین فهرستی فراهم ساخت و سپس با توجه به آن دست به کار شد.
دکتر سیف، دکترای روانشناسی تربیتی خود را در سال 1352 از دانشگاه ایلینویز جنوبی امریکا اخذ کرد و در حال حاضر عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی است. از وی تاکنون کتابها و مقالات بسیاری به چاپ رسیده است که برخی از کتابها عبارتاند از: روانشناسی پرورش نوین، روشهای یادگیری و مطالعه، رفتار درمانی، کاربرد و بازدهها، تاریخ روانشناسی نوین و ... .
نظر شما