درانتخابات گذشته تقریبا شاهد یک لیست واحد از کردهای عراقی بودیم که ائتلاف کردستان عراق نام داشت و رهبری آن را به طور مشترک اتحاد میهنی کردستان عراق به رهبری جلال طالبانی وحزب دمکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی عهده دار بودند، در حالی که بقیه احزاب کوچکتر همگی در زیر مجموعه آنها در این ائتلاف قرار می گرفتند.
این محوریت به حدی بود که حتی احزاب و تشکل های اقلیتی ساکن مناطق کردستان عراق نیز زیر مجوعه این ائتلاف بودند.
اما شرایط در سال 2010 با چهار سال قبل از آن اختلاف بسیار زیادی دارد، نتایج انتخابات شوراهای شهر و استان های عراق خبر از عقب نشینی ائتلاف دو حزب بزرگ درمقابل ائتلاف های جدید شکل یافته در این منطقه تقریبا همواره آرام عراق می دهد.
فرایند چهار سال دمکراسی در این منطقه به نفع شکسته شدن انحصار قدرت حداقل در چارچوب شکل گیری احزاب و تشکیل ائتلاف ها جدید قرار گرفت ، به نحوی که اکنون علاوه بر ائتلاف سنتی موجود سه ائتلاف دیگر هم دراین منطقه به فعالیت رقابت می پردازند و کار به جایی رسیده که حتی زنان کرد عضو پارلمان عراق هم تلاشهایی برای تشکیل ائتلافی خاص برای شرکت در این نتخابات انجام دادند.
اکنون صحنه رقابت انتخاباتی در منطقه کردستان عراق به حدی شدید وشانه به شانه است که تحلیلگران بی طرف نمی توانند بین چهار ائتلاف رقیب در این منطقه یا حداقل دو ائتلاف یکی را برتر از دیگری معرفی کنند.
لیست ائتلاف کردستان عراق ، لیست تغییر ، لیست اتحاد اسلامی کردستان و لیست تجمع اسلامی کردستان همگی برای به دست آوردن بیشترین کرسی های ممکن در پارلمان آینده عراق با یکدیگر رقابت سختی را انجام می دهند، رقابتی که گاهی حتی به درگیری های مسلحانه هم کشیده شده است.
گرچه گفته می شود که ائتلاف کردستان به رهبری دو حزب سنتی کرد ، دست خالی از این انتخابات خارج نخواهد شد اما این اطمینانبه گونه ای دیگر هم وجود دارد که این دو حزب نخواهند توانست همانند دوره گذشته اکثریت کرسی های کردها را در پارلمان به خود اختصاص دهند.
با این حال "سامی شورش" رهبر لیست ائتلاف کردستان در منطقه اربیل بر پیروزی قاطع این ائتلاف در انتخابات و به دست آوردن حداقل 60 کرسی از 325 کرسی پارلمان تاکید دارد.
در مقابل بسیاری از تحلیلگران این پیش بینی را بلند پروازانه توصیف کرده و با توجه به نتایج انتخابات پارلمان کردستان که در جولای گذشته انجام گرفت و نشان داد 25 درصد از کرسی های 100 نفره این پارلمان به حزب تغییر که از انشقاق کادرهای عمده اتحادیه میهنی کردستان عراق تشکل یافته، حداقل نسبت مشابهی را از کرسی های پارلمان و بدون احتساب نتایج رقابت دو حزب اسلامگرای دیگر کرد به حزب تغییر می دهند تا سهم ائتلاف طالبانی وبارزانی به کمتر از 45 کرسی برسد.
این مسئله را دیگر رهبران این ائتلاف به خوبی درک کرده اند ، عبد السلام برواری مسئول عالی رتبه حزب دمکرات کردستان عراق با اذعان به تشتت آرا به دلیل تقسیم شدن ائتلاف به چهار ائتلاف می گوید : تشتت آرای کردها وچند دستگی آنها تاثیر عمده ای در جایگاه و وزن سیاسی مهمترین نمایندگان کردها در نقشه سیاسی اینده عراق خواهد داشت.
به اعتقاد این مسئول کرد تقسیم شدن آرا بین لیست های مختلف عراق باعث خواهد شد تا کردها جایگاه خود را در پارلمان عراق به عنوان دومین فراکسیون بزرگ نیز از دست بدهند.
در مقابل "کوران حمه توفیق" سخنگوی رسمی لیست تغییر که ریاست آن را معاون سابق طالبانی "نوشیروان مصطفی" به عهده دارد بر این باور است که این لیست نه تنها در داخل منطقه کردستان عراق بلکه در سرتاسر این کشور از جمله استان کرکوک آرای زیادی به دست خواهد آورد.
هچنین دو حزب اسلام گرای کرد هم که ترجیح دادند به طور مستقل از یکدیگر در انتخابات شرکت کنند نیز علت امیدواری خود را به کسب موفقیت تغییر ساختار انتخاب از لیست بسته به لیست باز عنوان کرده وابراز امیدواری می کنند که بتوانند موفقیت های قابل توجهی را در مقایسه به انتخابات سال های 2003 و2005 کسب کنند.
با نگاهی اجمالی به برنامه این چهار لیست انتخاباتی می توان به موارد قابل توجهی از نوع نگاهی که آنها به سرنوشت منطقه کردستان عراق و به تبع آن نحوه تعامل دولت مرکزی با منطقه کردستان عراق پی برد.
در برنامه های کلی ائتلاف کردستان عراق به عنوان شاخص ترین این ائتلاف ها که به عنوان نمونه در این بحث به آن اشاره می شود برنامه ها به 9 بخش تقسیم و به این شکل ذکر شده است :
1- مسایل سرنوشت ساز
2- امنیت
3- آزادی های اساسی
4- خدمات
5- مسایل اجتماعی
6- اقتصاد وتوسعه
7- منابع آبی
8- محیط زیست
9- اصلاحات اداری
در مهمترین بخش های این برنامه یعنی مسایل سرنوشت ساز وامنیت سیاستگذاران کرد رؤوس برنامه های خود را چنین اعلام می کنند. مبارزات ائتلاف کردستان عراق در چارچوب موارد ذیل قرار می گیرد:
اول : تلاش برای دستیابی به مناطق و زمین هایی که در چارچوب اجرای اصل 140 قانون اساسی عراق قرار داشته وعبارتند از :
1- محو تمامی آثار عربی سازی و مهاجرت واخراج ( البته این مسئله تنها در مورد کردهای که گفته می شود در زمان صدام از مناطقی همانند کرکوک اخراج شده اند، صدق می کند ) بصورت کامل وقطعی.
2- بازگشت تمامی مناطق کردستان از جمله شهر کرکوک به منطقه خودمختار کردستان از طرق کاملا مسالمت آمیز.
دوم : درخواست برای در اختیار قرار گرفتن وامتلاک تمامی منابع این منطقه توسط دولت خودمختار آن در چارچوب مواد 111 ، 112 و114 از قانون اساسی عراق که در این چارچوب شامل :
1- بهره مندی ملت کردستان از تمامی منابع طبیعی منطقه ازجمله نفت.
2- توسعه زیربنای اقتصادی کردستان عراق بر اساس تامین رفاه شهروندان (منطقه کردستان) در حال حاضر وآینده.
سوم : تلاش برای مشارکت در حاکمیت وایجاد ساختار تعامل بین منطقه کردستان عراق و دولت فدرال، که می تواند امتدادی برای سیاست های توافق وتعامل دو طرف بوده وشامل موارد ذیل گردد:
1- همزیستی مسالمت آمیز ومشترک بین تمامی ساختارهای متفاوت تشکیل دهنده عراق.
2- کمک به موفقیت روند سیاسی تشکیل عراقی دمکرات وتعدد گرای فدرال.
3- دستیابی تمامی ساختارهای تشکیل دهنده به حقوق مشروع خویش.
در بخش امنیتی هم ائتلاف کردستان اهداف خود را چنین اعلام می کند:
1- تامین امنیت برای همه شهروندان وحمایت از آنها در مقابل تمامی انواع تهدیدها وخطرات، بدون در نظر گرفتن هویت، قومیت ، نژاد ، دین ومذهب آنها.
2- توسعه روحیه توافق وصلح اجتماعی وهمزیستی مشترک بر اساس احترام گذاردن به اختلافات.
3- حمایت از حاکمیت عراق بر اساس اصل احترام به تمامیت ارضی کشور وکشورهای همسایه و صلح جهانی وعدم دخالت در امور داخلی دیگران.
4- تامین وسایل وابزارهای پیشرفته ومدرن برای نیروهای امنیت وآموزش و کمک همه جانبه به آنها برای تامین امنیت.
به اعتقاد کارشناسان امورعراق اگر تا دیروزائتلاف کردها با دو چالش منطقه ای (احتمال جدایی طلبی کردها) وملی (کش و قوس مسئله کرکوک و..) روبرو بودند ، امروز چالش سومی هم به نام نارضایتی داخلی کردها از ائتلاف به آن افزوده شده، بخصوص که اکنون باید علاوه بر آن دو چالش که همچنان پابرجاست با کاهش محبوبیت وافزایش اعتراضات نسبت به حضور طالبانی در راس قدرت عراق و بارزانی درریاست منطقه خودمختار کردستان هم دست وپنجه نرم کند.مسئله ای که به معنای تشکیل ساختار جدیدی در معادلات قدرت سیاسی در عراق خواهد شد.
ادامه دارد ....
نظر شما