امروزه مفاهیمی چون نمادگرایی، هرمنوتیک و همچنین نقد اندیشه‌ها و روشهای علمی برخاسته از عصر روشنگری همراه با پست مدرنیسم و نحله‌های جدید فکری متولد شده در آن شناخته می‌شوند.
در برداشت نمادگرایی از فرهنگ، مفهوم "نماد" در شرح و تعریف فرهنگ جایگاهی بنیادین دارد. اصولا قابلیت نماد سازی و وجود نمادهایی که گویای معنای جاری در حیات اجتماعی انسان هستند، وجه ممیزه انسان و سایر حیوانات است. انسان با "نمادسازی" معانی مورد نظر خود را نشانه گذاری کرده و موجودیت می‌بخشد امکان جاری ساختن این معانی و مبادله آنها را فراهم می‌سازد.
زبان مهمترین مؤلفه نمادسازی است
زبان مهمترین جلوه فعالیت انسان در مورد نمادسازی است. به وسیله زبان است که تصاویر ذهنی، معانی، مفاهیم و ارزشها نشانه‌گذاری شده و قابلیت بیان و انتقال پیدا می‌کنند. پس زبان مهمترین جلوه‌گاه فعالیت انسان در عرصه نمادسازی است. اما تنها جلوه‌گاه آن نیست. انسان از طریق خلق آثار هنری، تکنولوژی و نشانه‌های قراردادی موجود در جامعه نیز نمادسازی کرده و به استقرار و انتقال اندیشه خود می‌پردازد.
این مفهوم از نماد مورد نظر بیشتر متفکران برداشت نمادگرایانه از فرهنگ است. آنها فرهنگ را مجموعه‌ای از نمادهای مشخص موجود در یک جامعه می‌دانند. نمادهایی که نه فقط از راه پژوهش تجربی، بلکه از طریق تأویل و تفسیر و ادراک معانی مندرج در آنها قابل شناخت هستند.
"لسلی وایت" از دانشمندانی است که در کتاب "علم فرهنگ" به طور مشخصی از این مفهوم استفاده کرد. او خصوصیت "نمادسازی" را مهمترین خصوصیات متمایز کننده انسان می‌داند. به عقیده او فرهنگ نام یک قاعده یا طبقه متفاوت از پدیده‌ها است و به معنی آن چیزها یا رویدادهایی است که توانایی‌هایی ذهنی را اعمال کرده و به طور مشخص در فضای انسانی اتفاق می‌افتد و ما نام "نمادسازی" بر آن می‌گذاریم.
نظر شما