به گزارش خبرگزاری مهر، کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا روز گذشته مصوبه ای را با 23 رای موافق و 22 رای مخالف به تصویب رساند که در آن کشتار ارامنه در زمان جنگ جهانی اول توسط دولت عثمانی را "نسل کشی" خوانده است.
قراراست این مصوبه درصحن مجلس نمایندگان به رای گذاشته شود اما این مسئله مورد اعتراض شدید ترکها قرار گرفت و افکار عمومی و مقام های این کشور به شدت به این اقدام کنگره آمریکا واکنش نشان دادند.
آنکارا در بیانیه ای رسمی اعلام کرد: ما این مصوبه را محکوم می کنیم زیرا دولت ترکیه را به جنایتی که آن را مرتکب نشده است، متهم می کند.
در پی تصویب این قطعنامه، ترکیه همچنین سفیر خود را از واشنگتن به منظور مشورت با وی به کشور فرا خواند.
این اقدامات در کنار واکنش افکار عمومی یعنی تظاهرات روز جمعه مردم استانبول در محکومیت اقدام آمریکا سبب شد تاهیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا وارد عمل شده و واکنشی ملموس تر به آن نشان دهد.
کلینتون روز گذشته به کنگره هشدار داده بود که تصویب نهایی این مصوبه در صحن کنگره می تواند روابط واشنگتن - آنکارا را دچار تنش شدیدی کند،اما وی امروز پا را ازاین فراتر گذاشت و اعلام کرد که دولت باراک اوباما مانع از تصویب این قطعنامه خواهد شد.
اما واقعیت ماجرا...
گرچه مسئله کشتار ارامنه از سوی دولت عثمانی و اقدام کنگره آمریکا در این باره بازی جدیدی نیست اما دلایل این اقدام کنگره را باید در دو حوزه داخلی و خارجی جستجو کرد.
حوزه داخلی: در حوزه داخلی موضوع به خود آمریکا باز می گردد که در آن لابی بزرگ ارامنه فعالیت دارد و فشار و تلاشهای زیادی را برای تصویب این قطعنامه صورت داده اما تاکنون بنابه دلایل موفق به این کار نشده است.
حوزه خارجی: بدون شک یکی از دلایل ناکامی لابی ارامنه درتصویب این قطعنامه به قدرت لابی اسرائیلی و مخالفت این لابی با طرح این ماجرا در کنگره مربوط است. بدین شکل که لابی صهیونیستی تا زمانی که ترکیه یکی از کشورهای مهم اسلامی در خاورمیانه با اسرائیل روابط استراتژیک و راهبردی دارد این لابی خود را متعهد به مخالفت با این قطعنامه می داند اما همیشه در مواردی که این رابطه در خارومیانه دچار سردی و رکود می شود برنامه این لابی برای مخالفت با آن ضعیف تر و در مواردی حتی از سوی اعضای لیبرال این گروه فشار قدرتمند از تصویب آن حمایت صورت می گیرد.
در روزهای اخیر طرح این موضوع ازسوی کنگره آمریکا بدون شک نشان هنده یک تحول عمده البته نه درصحنه داخلی آمریکا یعنی قدرت گرفتن لابی ارامنه و تضعیف لابی تل آویو بلکه به معنی سردی در روابط تل آویو و آنکاراست که نتیجه ملموس آن طرح دوباره و چند باره این موضوع در کمیته های کنگره است تا به آنکارا این پیام داده شود که هرگونه دوری از اسرائیل در منطقه می تواند پیامد خطرناکی درباره یکی از خط قرمزهای آن کشور داشته باشد.
--------------------
نگارش: حسین امیری
نظر شما