برگی از تاریخ ایران و جهان

هجدهم اسفند

بزرگداشت سید جمال الدین اسدآبادی

امروز روز بزرگداشت سیدحمال الدین اسد آبادی است. سید جمال عالم بزرگ اسلامی و احیاگر و مصلح درسال 1254 هجری قمری در اسدآباد همدان دیده به جهان گشود . سید در سال 1266 قمری به نجف اشرف رفت و در محضر علمی شیخ مرتضى انصارى  کسب فیض کرد.

وى در 16 سالگى به بمبئى رفت و از آنجا به طرف ایالات مرکزى هند حرکت کرد . سید مدت دو سال با عالمان و روشنفکران آن  دیار به گفتگو نشست و مشکلات مسلمانان آن منطقه را از نزدیک مورد مطالعه قرار داد .از این زمان بود که فعالیتهاى سیاسى و اصلاحى سید جمال الدین آغاز شد. او در این برهه زمانی دریافت که  استعمارعامل همه بدختی های مسلمانان آن دیار است . وی  پس از آن  به قصد مکه و زیارت خانه خدا از هندوستان خارج شد. سپس تا اواخر 1275 از مکه مسیر مدینه ، اردن ، دمشق ، حمص ، حلب ، موصل ، بغداد و نجف را طى کرد و اوضاع تمامى شهرهاى مهم اسلامى را مورد بررسى قرار داد  و در نهایت خود را به  اسد آباد همدان رساند. اما با اوضاع نابسامانى که در تهران با آنها روبرو شد، نتوانست در ایران توقف کند و به همین دلیل تصمیم گرفت که  در هرات و کابل  سکنی گزیند و در آن محل به تبلیغ دین اسلام بپردازد .

... سید  در سال 1300به قصد کشور آمریکا از هند خارج شد اما بعدا از این سفر  منصرف شد و لندن را برای حضور و تبلیغ اندیشه های اسلامی خود برگزید . او  توانست در شهرهای انگلستان و فرانسه  نشریات  " عروة الوثقى" و "ضیاء الخائفین "   را منتشر سازد .

در همین روزها بود که اعتماد السلطنه و حاج سیاح محلاتى از طرف ناصر الدین شاه  او را به تهران دعوت کردند . سید  مدتی در تهران  در منزل حاج امین الضرب سکنی گزید اما پس از چندی دولتمردان ایرانی تاب تحمل دیدار او را نداشتند و سید از آنجا به مسکو نقل مکان کرد . وی  در آنجا هم  با رجال سیاسى ، نظامى و مذهبى روسیه دیدار کرد و در  زمینه های عقب ماندگی مسلمانان آن دیار به تحقیق و جستجو پرداخت . وی پس از آن به در خواست ناصر الدین شاه برای بار دوم وارد تهران شد . اما به دلایلی  نتوانست در آنجا هم سکنی گزیند و در نیمه اول شعبان همان سال وارد بصره  شد.

از آنجا بود که نامه بسیار مهم خود را به آیت الله میرزای شیرازى نوشت . آنگاه از عراق به سوى لندن حرکت کرد و در آنجا با شدت بیشترى ،  خطر استبداد داخلى و استعمار خارجى را بر ملل مشرق زمین تشریح کرد. دراین هنگام بود که دست به انتشار نامه های خود به سران کشور اسلامی زد و آنان را به ایستادگی در برابر استعمار انگلستان و اتحاد و یکپارچگی فراخواند . وی در همین زمان جبهه متحد اسلامی را برای مقابله با استعمار غرب بریتانیا تشکل داد.

پیکر وی پس از مرگ که گفته می شود مسمومیت بوده ابتدا در ترکیه مدفون شد اما پس از چند سال به درخواست دلوت افعانستان به آنجا منتقل شد.

بیست و دوم ربیع الاول:

وقوع غزوه بنی نضیر

در چین روزی در سال چهارم هجری قمری غزوه بنی نضیر اتفاق افتاد .

منافقان و یهودیان مدینه از شکست مسلمانان در احد و کشته شدن مبلغین اسلام در حادثه بئرمعونه سخت خوشحال بودند و به دنبال فرصت می گشتند تا در مدینه شورشی بر پا کنند، پیامبر اسلام برای آگاهی از اهداف یهودیان بنی نضیر، همراه عده‌ای از یاران خود عازم قلعه آنها شد. هدف ظاهری پیامبر از این ملاقات کمک گرفتن از این قبیله برای گرفتن خون‌بهای دو عربی بود که به دست عمرو بن امیه به اشتباه کشته شده بودند؛ زیرا بنی نضیر هم‌پیمان پیامبر بودند و در امنیت حکومت اسلامی زندگی می‌کردند.

پیامبر خدا در برابر دژ بنی نضیر فرود آمد و مطلب خود را با سران آنان در میان گذارد. آنان قول دادند در پرداخت دیه کمک کنند اما یهودیان که نقشه قتل پیامبر را کشیده بودند، در اجرای آن ناکام ماندند. آن‌گاه پیامبر در عکس العمل برابر قصد توطئه و ترور توسط محمد بن مسلمه چنین پیام فرستاد: باید ظرف مدت ده روز مدینه را ترک کنید زیرا پیمان شکنی کرده اید ...

منافقین و در رأس آنها عبدالله بن ابی و مالک بن ابی نوفل به یهودیان بنی نضیر دلگرمی دادند و آنها را از خروج از مدینه منصرف کردند.

پیامبر نیز ابن ام مکتوم را جانشین خود در مدینه قرار داد و به‌سوی قلعه بنی نضیر رفت. حدود 15 روز قلعه یهودیان را محاصره کرد تا سرانجام آنها مجبور شدند با گذاشتن اموال و اسلحه خود به سوی خیبر و شام روانه شوند.

نهم مارس:

گشایش کلیسای نتردام

در چنین روزی در سال  1250 کلیسای" نتردام "فرانسه گشایش یافت.  کار ساخت این بنا که بر اساس معماری گوتیک شکل گرفته است  بیش از یکصد سال به طول انجامید .

در این کلیسا آثار مشهوری از مجسمه سازان برتر جهان وجود دارد که مقبره دوک دار کور پیگال  یکی از آنها است .