حسین صافی، مستندساز طبیعت در پاسخ به این سئوال که چرا مستندسازان کمتر به سراغ مضامین اجتماعی برای ساخت مستند می‌روند به خبرنگار مهر گفت: ساخت مستندهای اجتماعی پردردسر است و مستندساز مورد هجوم قرار می‌گیرد. شما یک گیاه را در نظر بگیرد که از جوانب مختلف به او شوک وارد شود. مثلاً یکی شاخه‌اش را جدا کند و دیگری با شدت میوه را از او می‌چیند. مسلماً بعد از مدتی این گیاه حالت تدافعی به خود می‌گیرد. وضعیت مستندهای اجتماعی هم این طور است. وقتی فردی از جوانب مختلف تحت فشار قرار می‌گیرد ناگریز حالت تدافعی می‌گیرد و سعی می‌کند خلاقیتهای خودش را بروز ندهد.
وی در ادامه افزود: مسلماً دخالت عوامل مختلف در کار تاثیرگذار است. برخی مواقع بخشهایی از مستند اجتماعی باید حذف شود و گاهی شاهد هستیم حذفیات به حدی زیاد می‌شود که دیگر فیلم فیلمساز محسوب نمی‌شود. ساخت مستندهای اجتماعی هزینه‌های زیادی می‌طلبد که از توان مستند ساز خارج است.
صافی درباره اینکه چرا تلویزیون زمان مناسبی را برای پخش مستند در نظر نمی‌گیرد گفت: پخش مستند در زمانهای نامناسب یکی از مسائل مستندسازان است. از سوی دیگر، شاهد هستیم میان مستندهایی که در شبکه‌های سراسری ساخته می‌شود و مستندهایی که از مراکز استانها برای پخش به شبکه‌های سراسری داده می‌شود تبعیض قائل هستند. در واقع، مستندهای شبکه‌های سراسری در یک زمان مناسب و پر مخاطب روی آنتن می‌رود و قبل از پخش هم آنونس آن پخش می‌شود، اما مستندهای مراکز در ساعت بعدی روی آنتن می‌رود.
این مستندساز اشاره کرد: استدلال مسئولان برای زمان نامناسب پخش مستندها این است که مخاطبان از مستند زیاد استقبال نمی‌کنند و بیشتر فیلم و سریال برایشان اهمیت دارد. به همین دلیل فیلم و سریال باید در زمان پر مخاطب باید روی آنتن برود. من نمی‌گویم مجموعه‌های تلویزیونی در یک زمان مناسب پخش نشود بلکه این طور مصداقی صحبت کردن، صحیح نیست. در واقع زمان پخش فیلم و سریال و مستند در جایگاه خودشان باید مورد بررسی قرار بگیرد.
وی ادامه داد: نباید از پیش قضاوت کرد چرا که مستند محکوم به شکست می‌شود. یکی دیگر از مشکلات مستندسازی به بودجه ختم می‌شود. به هر حال هر فردی با نیتی کاری را انجام می‌دهد. برای برخی سیاه مشق است و برای بعضی‌ها ادعای روشنفکری. بهتر است یک بودجه عادلانه برای چند مستندساز در نظر گرفته شود تا هر کس مستند خود را بسازد. در پایان می‌توان به جمع بندی مناسبی رسید و بهتر قضاوت کرد.
صافی با اشاره به صحبت اخیر عزت‌الله ضرغامی در مراسم اختتامیه جشنواره مراکز استانها گفت: ایشان تاکید زیادی روی مستند داشتند که امیدوارم در سال آینده در زمینه مستند تولیدات خوبی را شاه باشیم تا بعد از آن قضاوت صحیح صورت بگیرد.
وی درباره اینکه راه‌اندازی شبکه مستقل مستند تا چه حد می‌تواند در ارتقای مستند موثر باشد افزود: اگر این شبکه تاسیس شود مسلماً قدمهای خوبی در زمینه مستند برداشته می‌شود. مثل شبکه سه که اختصاص به پخش مسابقات ورزشی دارد. یکی از کارهای تلویزیون سلیقه‌سازی میان مخاطبان است. مسئولان تلویزیون می‌توانند در زمینه مستند هم ایجاد سلیقه کنند.
این مستندساز برگزیده جشنواره مراکز از مرکز بوشهر درباره ارتقای مستندسازی در مراکز استانها توضیح داد: برآوردهای مستندسازی باید افزایش پیدا کند. از سوی دیگر می‌توان از نیروهای توانمند خارج از سازمان صدا و سیما هم برای ساخت مستند بهره برد.نباید فقط به نیروهای رسمی سازمان متکی باشیم. جلسات نقد و بررسی مستندسازی به صورت مداوم برگزار شود تا نقاط قوت و ضعف مستندسازان مورد بررسی قرار بگیرد. فرآیند مستندسازی باید از ابتدا تا پایان مشخص باشد. روشن بودن فرآیند تولید اهمیت زیادی دارد. مسلماً وقتی جزییات برنامه مشخص باشد فرد اشراف بیشتری در کار دارد.
وی در ادامه افزود: یکی از دلایل موفقیت برخی مستندسازان به خاطر روشن بودن فرآیند تولید است. در واقع مستندساز از زمانی که سوژه به ذهنش می‌آید تا روایت کامل باید قوام مناسبی داشته باشد.
نظر شما