تحول مطلوب در علوم انسانی بدون نقشه راه امکان پذیر نیست

حجت الاسلام دکتر علی رضایی اصفهانی‌ در گفتگو با خبرنگار مهر در قم با بیان این که علوم انسانی کشور ما بر مبانی نظری غیر دینی و غیر اسلامی استوار است، تصریح کرد: متأسفانه ما در زمینه علوم انسانی، با کمبود متون با جهت‌گیری اسلامی مواجه هستیم ضمن آن که باید گفت در این خصوص اساتید معتقد و حتی آشنا با مبانی و علوم اسلامی به اندازه کافی وجود ندارد.

خلا تربیت مدرس برای تحول احساس می‌شود

وی با گلایه از فقدان مراکز آموزشی و پژوهشی کافی جهت تربیت مدرس و محقق در این زمینه افزود: یکی دیگر از مشکلات مهم ما در عرصه علوم انسانی این است که متأسفانه در دروس فعلی دانشگاه‌ها دروس لازم برای آشنایی دانشجویان با مبانی اسلامی تعبیه نشده یا به اندازه کافی نیست.

نقشه راه نداریم

وی همچنین ضمن انتقاد از این که یک نقشه راه و چشم‌انداز بلند مدت برای تغییر وضعیت فعلی به وضعیت مطلوب علوم انسانی در کشور طراحی و مهندسی نشده است، خاطرنشان کرد: آن چه مسلم است این که متأسفانه استعداد‌های درخشان کشور غالبا به حوزه علوم طبیعی سرازیر می‌شود و در حوزه علوم انسانی کمتر حضور می‌یابند، دلیل این مسأله می‌تواند تبلیغات نادرست و یا بحث انگیزه‌های مالی و غیره باشد که در جای خود قابل طرح و بررسی است.

رضایی اصفهانی در خصوص راهکارهای حل مشکلات فراروی علوم انسانی فعلی در کشور به راهکارهای کوتاه مدت و بلند مدت در این باره اشاره کرد و ابراز داشت: تشکیل همایش ملی از مراکز و شخصیت‌های فعال در زمینه علوم انسانی جهت بررسی مشکلات و راهبردها بر اساس سخنان مقام معظم رهبری می‌تواند از جمله راهکارهای کوتاه مدتی باشد که البته باید حاصل مباحث مطرح شده در این همایش به صورت قانون به مجلس، شورای انقلاب فرهنگی و دولت پیشنهاد شده و به تصویب رسیده و اجرا گردد.

وی اضافه کرد: البته مقدمه این کار تشکیل دبیرخانه‌ای برای پیگیری اصل همایش و نتایج آن است.

استعدادها را به علوم انسانی بیاوریم

مسئول مرکز تحقیقات قرآن کریم، شناسائی و معرفی متون موجود، شناسایی و تقویت مراکز آموزشی و پژوهشی و مجلات فعال در مباحث میان رشته‌ای علوم انسانی و اسلامی، تقویت ارتباط مراکز حوزوی و دانشگاهی در این زمینه و نیز زمینه‌سازی جهت تبادل نظر آنها را از دیگر راهکارهای کوتاه مدت در این باره عنوان کرد و گفت: در شرایط فعلی باید زمینه حضور استعدادهای درخشان کشور در حوزه علوم انسانی با ایجاد انگیزه‌ و حمایت مادی و معنوی از آنها فراهم شود.

این استاد حوزه و دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود به راهکارهای بلند مدت مسأله اشاره کرد و بیان داشت: تولید علم در زمینه علوم انسانی با نگاه اسلامی، ایجاد رشته‌های جدید در حوزه‌های علمیه به ویژه در زمینه مباحث میان‌رشته‌ای قرآن و علوم انسانی‌، ایجاد دانشگاه تربیت مدرس در زمینه مباحث میان‌رشته‌ای علوم انسانی و اسلامی با همکاری حوزه و دانشگاه از جمله راهکارهای بلند مدت برای رفع معضلات فراروی علوم انسانی است.

لزوم ایجاد تحول در دروس معارف دانشگاهی

وی در ادامه بر لزوم ایجاد تحول مطلوب در دروس معارف دانشگاه‌ها و جهت دهی آنها به مباحث میان‌رشته‌ای متناسب با هر دانشگاه تأکید کرد و خاطرنشان کرد: تقسیم تخصصی اساتید معارف دانشگاه‌ها بر اساس رشته‌های علوم انسانی و ارائه آموزش‌های لازم به آنها جهت تدریس مباحث میان رشته‌ای برای جهت‌دهی اسلامی به دانشجویان این رشته‌ها، گنجاندن واحدهای درسی اسلامی متناسب با هر رشته علوم انسانی در درس‌های کارشناسی، ارشد و دکتری این رشته‌ها، همچنین جهت‌دهی پایان نامه ارشد و رساله‌های دکتری دانشگاه‌ها و نیز سطح 3 و 4 حوزه‌ها به موضوعات میان‌رشته‌ای جهت تولید متن و علم در این زمینه از دیگر راهکارهای مورد نظر در این قسمت می‌باشد.

حوزه و دانشگاه باید دست به کار شوند

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تأکید برلزوم ایجاد انقلاب فرهنگی جدید در این زمینه تصریح کرد: به عقیده بنده باید حوزه، دانشگاه، پژوهشگاه و مرکز پژوهشی و آموزشی کاری همه جانبه را آغاز کنند تا شاید بعد از چندین سال بتوانیم علوم انسانی بومی و اسلامی داشته باشیم و ضمن سیراب کردن دو میلیون جوان مسلمان، و جلوگیری از تهاجم فرهنگی غرب، به تولید و صدور علوم انسانی جدید نائل شویم.

وی در خاتمه ابراز امیدواری کرد: سخنان تاریخی و سرنوشت ساز مقام معظم رهبری که مسئولیت عظیمی را بر دوش دولت، شورای انقلاب فرهنگی و همه مراکز حوزوی و دانشگاهی گذاشتند و حجت را بر همه ما تمام کرد،‌ سرلوحه برنامه‌ها قرار گیرد و به فراموشی نیفتد که در آن صورت آینده کشور با خطر عظیمی روبرو خواهد شد چه آن که پیشرفت در زمینه علوم طبیعی کشور را قوی می‌سازد و علوم انسانی است که کشور را اداره و جهت دهی خواهد کرد.