به گزارش خبرنگار مهر در گرگان، معاونت حفظ و احیا و ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان صبح سه شنبه در بازدید از این مجوعه گفت: منطقه استرآباد بیش از 10 هزار سال سابقه سکونت و حدود 5 هزار سال سابقه تمدنی و مفاخر مشهوری که دارد بدین جهت یکی از پرمعناترین، اصلی ترین مناطق کشور محسوب می شود که در این میان بافت قدیم گرگان از اهمیت افزون تری برخوردار است و جزو بافتهای زنده کشور بشمار می آید و هنوز در آن زندگی می کنند.
حمید عمرانی رکاوندی به یکی از مهمترین بناهای موجود در بافت تاریخی گرگان اشاره کرد و ادامه داد: مجموعه تاریخی باقری که یکی از جاذبه های استان است مربوط به اواخر دوره قاجار بوده و در سال ۸۱ در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده است.
وی اظهار داشت: خانه باقری ها در بافت تاریخی و محله سرچشمه گرگان با مساحت سه هزار مترمربع و زیربنای یک هزار و ۵۵۵ مترمربع، ۷ حیاط، ۴۲ اتاق و چهار در دارد، موقعیت قرارگیری بنا در بافت قدیم گرگان که از شرق به راسته بازار نعلبندان و مسجد جامع و از شمال و شمال غرب به مجموعه تاریخی تقوی و امامزاده نور منتهی می شود به ارزش بنا افزوده است.
وی خاطرنشان کرد: در این بنا اتاق های طبقه اول که در جنوب و شرق قرار دارند چون در معرض نور آفتاب بیشتری هستند در زمستان مورد استفاده قرار می گرفتند. اما اتاق های طبقات فوقانی دارای در و پنجره های متعددی در شمال و جنوب بنا هستند.
به گفته وی، خانه باقری با بیش از 150 سال قدمت، نمونه ای ارزشمند از معماری بومی مسکونی در گرگان به شمار می رود.
عمرانی رکاوندی بیان داشت: این مجموعه از ترکیب متناوب فضاهای باز و بسته و بر اساس نوعی سازماندهی مجموعه ای ساخته شده است که حیاط های تقریبا غیرهندسی و متعدد، در آن نقشی برجسته سازی می کنند.
وی افزود: اگرچه در بررسی فضاهای بسته و مسقف بنا (به ویژه وقتی به صورت جز به جز در نظر گرفته شوند) هندسه و نظمی آشکار در سازماندهی و ترکیب جزرها و بازشوها به چشم می خورد، اما در نگاهی کلی به بنا و با در نظر گرفتن مجموعه فضاهای باز و بسته با هم، نقش این هندسه بسیار کمرنگ می شود و انتظامی خاص به چشم نمی آید.
عمرانی رکاوندی اظهار داشت: این موضوع به همراه تفاوت عیان در تناسبات و فرم اجزا به کار گرفته شده در برخی نماهای داخلی و خاررجی بنا، این احتمال را قوت می بخشد که بخش های مختلف بنا در زمان هایی متفاوت ساخته شده باشند.
وی تصریح کرد: از ویژگی های نادر بافت قدیم گرگان این است که بافت زنده است و هنوز در آن زندگی می کنند، آدمها ساکن در آن هستند.
وی همچنین گفت: طرح مرمت و احیای خانه باقری از سال 1384 شروع شده که بیش از 9 ماه پژوهش و مطالعه اولیه آن پیرامون تحولات پیش از دوره پهلوی ها وقت صرف شد.
وی اضافه کرد: عرصه این بنا 1950 مترمربع و زیربنای مجموعه فضاهای سرپوشیده آن 1555 مترمربع است. مصالح به کار رفته در مجموعه باقری متنوع هستند وچوب، سفال، آجر، خشت، کاهگل، سنگ، گچ و شیشه عمده این مصالح را تشکیل می دهند، اما اوج هنرنمایی معماران و آفرینندگان بخش های مختلف بنا در عناصر چوبی مشاهده می شود.
این مسئول خاطرنشان کرد: درها، پنجره ها، نرده ها و شیرسرها اجزایی از بنا هستند که نهایت ظرافت و هنرمندی در خلق زیبا و کارآمد آنان به چشم می خورد و در واقع هر کدام به تنهایی اثری هنری و ارزشمند هستند.
وی تاکید کرد: علاوه بر این، نحوه به کارگیری چوب با مقاطع مختلف در عناصر سازه ای بنا نظیر پل ها، نعل ها، تیرها، دستک ها و نیز شیرسرها نشان از هوشمندی نسل های پیشین در انتخاب و نحوه به کارگیری مصالح دارد. سلامت و استواری بسیاری از این عناصر سازه ای که از گزند آب در امان مانده اند و سال های طولانی از عمرشان می گذرد، شناخت معماران خانه را از چوب های مختلف و توجه به کیفیت و خواص سازه ای انواع آن نشان می دهد.
عمرانی رکاوندی گفت: مجموعه باقری به جهت موقعیت عالی و استقرار در قلب بافت تاریخی شهر، گستردگی، جز فضاهای مناسب و متعدد و نیز سلامت قابل قبول استخوان بندی بنا، قابلیت بسیار خوبی برای مرمت، احیا و تغییر کاربری به یک مجموعه اقامتی- پذیرایی دارد.
نظر شما