حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه استاد حوزه و دانشگاه و مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: عنوان همت مضاعف و کار مضاعف که مقام معظم رهبری برای امسال نهاد است، یک مفهوم ارزشمند دینی است که از نیازها و اولویتهای جامعه معاصر نیز به شمار می آید.
وی افزود: مقصود از همت اراده و عزم آدمی برای به ثمر رساندن امورات مدنظر خود است که از این عزم و اراده به عنوان همت یاد می کنند. همچنین مقصود اصلی از کار هم روشن است و کار فعلی است که از انسان سر می زند، کردار، فعل و شغل انسان و وسیله معیشت انسان به کار تعبیر شده است که با هدف تولید، انتقال، تغییر شی انجام می شود.
تأکید آموزه های دینی بر تلاش و همت
حجت الاسلام خسروپناه با اشاره به این که در رابطه با اهمیت کار و همت باید مروری بر آموزه های دینی داشته باشیم اظهار داشت: در دین اسلام و منابع اسلامی کار تلاشی برای کسب معاش در زندگی دنیوی است و این امر برعهده همگان است حتی عالمان دینی نیز باید تلاشهای علمی انجام دهند. کار می تواند بدنی و یدی و علمی و فکری باشد اما به هر صورت وظیفه ای است که برعهده همه انسانها گذاشته شده است.
این استاد حوزه و دانشگاه تأکید کرد: در احادیث نبوی ذکر شده که ملعون است کسی که سنگینی زندگی خود را روی دوش دیگران قرار دهد. در روایتی است که یکی از اصحاب پیامبر(ص) که خواستار استمداد مالی بود چندین بار نزد پیامبر رفت و پیش از مطرح کردن درخواست خود از پیامبر شنید که هرکسی از ما کمکی بخواهد به او کمک می کنیم ولی اگر کسی بی نیازی بورزد و دست حاجت پیش مخلوقی دراز نکند خداوند او را یاری می کند. این فرد تصمیم گرفت به شغل جمع آوری هیزم بپردازد و پس از مدتی صاحب زندگی مرفهی شد و پس از مدتی که پیامبر را دید پیامبر بار دیگر بر جمله خود تأکید کرد.
وی اضافه کرد: همچنین در روایت آمده است که امام باقر می فرماید کار عین عبادت خداوند است و همچنین امام کاظم(ع) فرموده است کسی که برای زندگی تلاش می کند، همچون کسی است که در راه خداوند جهاد می کند. کار به شدت از ناحیه اهل بیت مورد امر و وجوب و تأکید قرار گرفته است. همچنین خداوند در آیه 69 سوره عنکبوت می فرماید " و آنها که در راه ما (با خلوص نیت) مجاهدت می کنند قطعا به راههاى خود، هدایتشان خواهیم کرد؛ و خداوند با نیکوکاران است."
حجت الاسلام خسروپناه گفت: کار و تلاش علاوه بر این که برای معیشت حائز اهمیت است باید در کنار آبادانی دنیا آبادانی آخرت را هم در نظر بگیرد وقتی مقام معظم رهبری امسال را سال همت و کار مضاعف معرفی می کند باید در حیطه مهندسی فرهنگی مشخص شود که جامعه چقدر به کار فکری و چقدر به کار بدنی در عرصه های مختلف نیازمند است و کدامیک را باید گسترش دهیم.
ضرورت وحدت و انسجام در کار و همت مضاعف
مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اظها داشت: کار فقط یک امر فردی نیست بلکه امری اجتماعی است اگر به صورت جزایر مستقل کار کنند اما وحدت ، انسجام و کار جمعی وجود نداشته باشد نمی توان انتظار هیچ نتیجه ای از این کار داشت بنابراین یکی از آفتها و آسیبها در جامعه کار فردی است.
وی اجرایی کردن شعار امسال را به معرفت زایی باز نسبت داد و گفت: ائمه جماعات باید در سخنرانی های خود درباره کار از دیدگاه اسلام صحبت کنند. در رابطه با نامگذاری امسال فرهنگسازی صورت گیرد و هدف مقام معظم رهبری از انتخاب این عناوین برای سال فرهنگ سازی است، در این مورد نقش رسانه ها بسیار تعیین کننده است .
خسروپناه در میان پیشنهادات خود برای اجرایی کردن این شعار به نقش وزارت کار اشاره کرد و گفت: این وزارتخانه می تواند به بررسی این امر بپدازد که سالانه چه میزان مشاغل شرعی برای کسب و کار حلال می توان ایجاد کرد. قوه مقننه هم به رفع قوانینی بپردازد که این قوانین کار زدایی می کند نه کارزایی. قوه مجریه مصوبات اجرای هیئت دولت را به گونه ای هدایت کنند که کارگاه های کوچک توسعه یابند و از ورود کالاهای بی ارزش جلوگیری کنند. این اقدامات از آن دسته فعالیتهایی است که نیاز به کار مضاعف دارد.
وی همچنین یادآور شد: همت مضاعف نیازمند شوق و اشتیاق افراد است برخی از قانونگذاری ها شوق را از انسان می گیرد. هرگاه شوق گرفته شود همت هم کاهش می یابد. باید شرایطی برای افراد فراهم شود تا براساس آن افراد با استعداد و ذوق بالا همت و عزم مضاعفی پیدا کنند که نتیجه آن کار مضاعف خواهد بود.
نظر شما