پروفسور دبورا نلسون، گزارشگر سابق سیاتل تایمز و استاد فعلی ارتباطات و روزنامه‌نگاری دانشگاه مریلند است. او در کتاب خود با عنوان "جنگ پشت سر من: کهنه سربازان ویتنامی که با حقیقت جنایات جنگ ایالات متحده مواجه می‌شوند"، با بررسی اسناد و گفت‌وگو با سربازانی که در جنگ ویتنام حضور داشته‌اند، جنایت‌هایی را از رفتار ارتش آمریکا در ویتنام فاش کرد که برای سال‌ها مخفی بوده‌اند.
پروفسور دبورا نلسون استاد ارتباطات و روزنامه‌نگاری دانشگاه مریلند امریکا و برنده جایزه پولیتزر در مورد این موضوع که آیا می‌توان ضوابط اخلاقی را برای حرفه روزنامه‌نگاری در نظر گرفت و در صورت امکان این ضوابط کدام هستند، به خبرنگار مهر گفت: رسانه هم اصول اخلاقی خاص خود را دارد. اخبار رسانه‌ها و گزارشات و تحلیلهایی که آنها تهیه و منعکس می‌کنند باید مستقل، درست، منصفانه و بی‌طرفانه باشد.
تنها وابستگی رسانه باید به "حقیقت" باشد
وی تصریح کرد: اهالی رسانه نباید مدیون و وابسته به افراد و سازمانها باشند. آنها به تنها چیزی که باید وابستگی داشته باشند حقیقت و واقعیت است. رسانه باید سعی کند رسالت واقعی خود را که استقلال از نهادها و سازمانهای گوناگون از جمله نهادهای سیاسی است حفظ کند.
نلسون خاطر نشان کرد: رسانه باید سعی کند که منافع گروه خاصی را تعقیب و دنبال نکند. اهالی رسانه نباید در مقابل فشار گروه‌های مختلف تجاری و مالی از رسالت خود که آگاهی رسانی غیر جانبدارانه است غافل شوند.
وی افزود: رسانه نباید وابستگی مالی به سازمانها و نهادهایی که در مورد آنها مطلب می‌نویسد داشته باشد. همچنین رسانه باید در مقابل مراکز اطلاع رسانی و مراکزی که منبع خبر به شمار می‌روند استقلال داشته باشد.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: رسانه باید از ایجاد اغتشاش و ایجاد درگیری خودداری کند. اگر امکان چنین کاری وجود نداشته باشد و یا زمان آن گذشته باشد رسانه باید از آشکار کردن و رسانه‌ای کردن آن پرهیز کند.
وی افزود: اهالی رسانه باید تعصبات را به کنار بگذارند و از منصفانه بودن و صحت اخبار اطمینان حاصل کنند.
نلسون در مورد این سؤال که چگونه روزنامه‌نگار می‌تواند رسالت خود را به طور مستقل انجام دهد، خاطر نشان کرد: برای پاسخ به این سؤال باید به سنخ جوامع توجه داشت. در قانون اساسی برخی کشورها اصولی وجود دارد که فعالیت آزادانه رسانه‌ها را تشویق و تسهیل می‌کند.
وی افزود:اهالی رسانه بایستی خود را شخصاً متعهد به فراگیری و تعقیب اخلاق رسانه بدانند. این هنجارها و اصول اخلاقی نباید تحت الشعاع فشارها قرار گیرد. حتی در مواردی که مشخص است در منازعه و بحث طرف رسانه‌ای پیروز بحث نیست، اخلاق باید رعایت شود و مد نظر قرار گیرد.
استاد دانشگاه مریلند تصریح کرد: رسانه باید خود را ملزم به آموزش به دیگران بداند و سعی کند تا اصول و هنجارهای اخلاقی را آموزش دهد. رسانه باید اهمیت اصول اخلاقی را به همکاران خود از یک سو و به جامعه از سوی دیگر نشان دهد.
مؤلف "جنگ پشت سر من: کهنه سربازان ویتنامی که با حقیقت جنایات جنگ ایالات متحده مواجه می‌شوند" تأکید کرد: رسانه اگر پایبندی خود را به اصول اخلاقی نشان ندهد و این پایبندی از سوی مردم دریافت نشود به عدم اطمینان مردم منجر می‌شود. یکی از موارد دیگری که منجر به عدم اطمینان مردم می‌شود وابستگی رسانه به جریانات سیاسی است.
وی افزود: این عدم اطمینان هم به رسانه سرایت می‌کند و هم به آن جریان سیاسی که خواهان تحت تأثیر قرار دادن رسانه را دارد.
نلسون یادآور شد: مسأله دیگر این است که خود سازمان رسانه‌ای باید مشوق و پی‌گیر رعایت اخلاق رسانه‌ای توسط کارکنان و دست اندرکاران باشد و آنها را ملزم به رعایت این اصول کند.
وی افزود: سازمانهای رسانه‌ای باید کارکنان خود را در مقابل فشارها تشویق نماید و آنها را ملزم به ایستادگی دربرابر این فشارها کند. یکی از راههای جا انداختن اصول اخلاقی رسانه این است که سیاستمداران و مردم نیز این اصول را بشناسند و به آنها آموزش داده شود.
صحت منابع خبری باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد
وی تصریح کرد: در برخی کشورها از جمله امریکا فشار گروه‌های سیاسی از طریق زور و سانسور اعمال نمی‌شود ولی این فشار از طریق هدایت رسانه‌ها صورت می‌گیرد. برای نمونه اخبار و اطلاعات طبقه بندی برای رسیدن به مقاصد سیاسی و جناحی در اختیار رسانه قرار می‌گیرد.
این استاد دانشگاه در ادامه خاطر نشان کرد: رسانه باید در انعکاس این اخبار دقت لازم را داشته باشد و معتبر بودن و موثق بودن منبع خبری را مورد بررسی قرار دهد. مثلی در بین اهالی رسانه وجود دارد که می‌گوید اگر مادرت به تو گفت که دوستت دارد صحت این حرف را بررسی کن.
وی در پایان تصریح کرد: گاهی رقابت و تنبلی و کمبود زمان باعث می‌شود که رسانه به این مسأله توجه لازم نداشته باشد. همچنین عامل تکنولوژی و اقتصاد هم باعث می‌شود که رسانه گاهی صحت اخبار را آنطور که وظیفه دارد مورد جستجو قرار ندهد. عامل سرعت در انتشار خبر و رقابت با سایر رسانه‌ها گاهی به فدا شدن اعتبار اخبار منجر می‌شود.
نظر شما