به گزارش خبرنگار مهر، توزیع و انتشار دفترچه سیاستگذاریهای سینمایی همانطور که پیشبینی میشد موجی از اظهار نظرها را به دنبال داشت. برخی از سینماگران مدون شدن قوانین و مقررات سینمایی را به نفع سینمای ایران میدانند و البته بسیاری معتقدند این دفترچه پیشنویسی برای مشخص شدن سیاستگذاریهای سینمایی است.
سینماگران از طیفها و گروههای مختلف بر این موضوع تاکید دارند که انتشار یک دفترچه و اعلام سیاستگذاریهای سینمایی به معنای اجرایی شدن این قوانین نیست. سینمای ایران در حوزههای مختلف با مشکلات و مسائل متفاوتی روبرو است که در سالهای اخیر بارها به آنها پرداخته شده اما قوانین و مقررات ناکارآمدتر از این بوده که این سیاستها را عملی کند.
مهمترین دغدغه و نگرانی اهالی سینما این است که معاونت سینمایی برای اجرا شدن این قوانین چه ضمانتی میدهد و کدام بازوی اجرایی قرار است این دفترچه را اجرا کند. رسول صدرعاملی کارگردان فیلمهای سینمایی "هر شب تنهایی" و "من ترانه 15 سال دارم" با اشاره به روند رو به رشد نوعی سینما در سالهای اخیر میگوید: در سالهای اخیر شاهد حاکمیت فیلمهای مبتذل و سخیفی هستیم که تولیدشان روند رو به شتابی گرفته است. من فرد یا جریانی را متهم به حمایت از این سینما نمیکنم، شرایط بیرحم اقتصادی این فضا را به وجود آورده است. ساخت فیلم خوب منافاتی با داشتن تماشاگر زیاد ندارد، میتوان فیلم خوب ساخت و به قواعد و اصول سینما وفادار بود اما از راههای سخیف مخاطب جذب نکرد، این تمهیدها مدتی است فراموش شده است.
کارگردان "دیشب باباتو دیدم آیدا" ادامه میدهد: تیم معاونت سینمایی نیت انجام دادن کارهای تازه در حوزه سینما دارد، اما چگونگی این کار مهم است و باید نتیجه این سیاستگذاریها را ببینیم. پس از گذشت 30 سال از پیروزی انقلاب اسلامی لزوم بازنگری در بعضی قوانین دیده میشود، این نیاز در سینما هم وجود دارد و طبیعی است.
این نویسنده و کارگردان میگوید: پس از سه دهه باید مسئولان سینمایی به این نتیجه رسیده باشند که فیلمسازان هرگز نمیخواهند رو در روی سیستم مدیریتی سینما بایستند، آنها هم ترجیح میدهند از طریق همگرایی و همراهی امور سامان پیدا کند. امیدوارم بالاخره آن روز فرا برسد که از حالت شناور و معلق در فضای بین هنر و هنرمندی و کاسبی به هر قیمت و بازی با تصاویر نجات پیدا کنیم و برویم به سمت چشم اندازی که حسرت آن را میخوریم ودر زمانهایی به آن رسیده بودیم. از فردگرایی فاصله بگیریم و به دوران شکوفایی سینما برسیم. سینماگران ایرانی ثابت کردهاند که این ظرفیت را دارند.
پس از سه دهه باید مسئولان سینمایی به این نتیجه رسیده باشند که فیلمسازان هرگز نمیخواهند رو در روی سیستم مدیریتی سینما بایستند، آنها هم ترجیح میدهند از طریق همگرایی و همراهی امور سامان پیدا کند.
محمدرضا شرفالدین تهیهکننده سینما از تعامل اصناف سینمایی میگوید: معاونت سینمایی و خانه سینما برای اعمال سیاستهای جدید باید به تعامل برسند. این تعامل میتواند اجرایی شدن این سیاستگذاریها را تضمین کند. نباید به خانه سینما و مجموعه تهیهکنندگان، کارگردانها و بدنه سینما نگاه از بالا داشت. روحیه و منش آقای شمقدری هم با تعاون و تعامل همخوانی دارد.امیدوارم دوستانم در بخشهای مختلف سینما برای یک کار گروهی بزرگ گام بردارند.
تهیهکننده "فرزند صبح" ادامه میدهد: بعضی فیلمها با بودجه دولتی ساخته شدهاند اما سازندگانشان تنها به درآمدزایی فکر کردهاند. این نوع تولید فیلم پسندیده نیست و اهداف فرهنگی را محقق نمیکند. بعضی از این آثار به دلیل تعامل مدیران با بدنه سینما ساخته میشوند. این تعامل منفی است و باید اصلاح شود.
گروهی از تهیهکنندگان و کارگردانها قواعد فیلمسازی در فضای تازه را نیازمند تغییر و تحول میدانند، حبیبالله کاسهساز تهیهکننده "اخراجیها" میگوید: در بخش حمایتی، باید پروانه ساخت مفهوم خاص خود را داشته باشد. باید این موضوع فقط از دادن یک مجوز به شکل دولتی خارج شود بلکه در کنار این مجوز امکانات فنی نیز برای آثار در نظر بگیرند. حالا این امکانات در زمان تولید به صاحبان اثر داده شود و یا در زمان اکران مورد حمایت مالی قرار بگیرند.
وی تاکید میکند: این بالابردن مفهوم پروانه ساخت است. باید حمایت عامی از سینما صورت گیرد و این حمایت عام فقط از طرف دولت امکان پیدا میکند. باید در همین زمینه به فارابی بودجه ای تعلق گرفته شود که به جای تولید 10 فیلم به بالاتر از این رقم در طول سال این مرکز دست یابد و این شامل همه فیلمسازان شود.
بعضی دیگر از فیلمسازان، قواعدی که در دفترچه سیاستگذاریها آمده مانع حرکت رو به جلوی سینماگران و یادآور قواعد محدودکننده دهه 60 میدانند عباس رافعی از ابهامهای این دفترچه سیاستگذاریها میگوید: این دفترچه ابهامات زیادی دارد. در دهه 60 نیز دفترچه سیاست گذاری معاونت سینمایی وقت به سینماگران عرضه شد که در آن بایدها و نبایدها به طور کامل مشخص شده بود. اما این دفترچه معاونت جدید ابهاماتی دارد که می تواند ذهنیتهای مختلف و متضادی را به وجود آورد.
وی درباره بحث فیلمهای اکرانی و غیراکرانی میگوید: این دوستان میخواهند از همان ابتدا تکلیف را مشخص کنند و این کار به نوعی پاک کردن صورت مسئله است و معقول به نظر نمیرسد. باید به جای این کار سینماسازی و بازسازی سالنهای سینمایی را دنبال کنند تا با مشکلات کمتری در بخش اکران روبرو شویم.
بخشی از دفترچه به دستهبندی تولید فیلمها از زمان صدور پروانه نمایش برمیگردد رافعی به این بخش هم انتقاد دارد: سوق دادن فیلمسازان به سمت ساختن فیلمهای ویدئویی کار درستی محسوب نمیشود. در این دفترچه حتی عنوان شده که کارگردانان فیلم اولی نیز باید فقط دیجیتال کار کنند و قطعا اینگونه فیلمها اکران ندارند. هدایت کردن فیلمسازان جوان و با انگیزه به سمت تله فیلم ساختن کار درستی نیست.
درجهبندی تهیهکنندگان هم طیفی از کارگردانها و تهیهکنندگان را درباره نتایج این درجهبندی نگران کرده، رافعی با اشاره به درجه بندی تهیهکنندگان در این سیاستها، میگوید: ارزیابی کیفی تهیه کنندهها کار درستی است و من با این موضوع کاملا موافق هستم و فکر میکنم این درجه بندی باید در بخش خصوصی صورت بگیرد و قطعا با یک نگاه درست و به دور از نگاه سلیقهای میتواند ما را به سینمای متعالی نزدیکتر کند.
غلامرضا موسوی تهیهکننده سینما از لزوم تعامل اصناف و سینماگران میگوید: یکی از مهمترین مسائلی که باید معاونت سینمایی تشریح کند، شیوه اجرایی این سیاستگذاریها است. اگر از استاندارد سازی صحبت میشود باید مشخص کرد چه گروهی این کار را برعهده میگیرند و آئیننامهای اجرایی باید برای این قواعد و قانونها تبیین شود. اگر کسی اعتراضی به این قواعد داشت باید از طریق چه مرجع و گروهی آن را پیگیری کند؟
تهیهکننده "حوالی اتوبان" ادامه میدهد: یکی از اتفاقهای مثبتی که در این دوره میتواند بیفتد و به رشد سینمای ایران بینجامد، همدلی اصناف برای تحقق این برنامهها است. معاونت سینمایی هم نیازمند شنیدن نظر و پیشنهاد و برنامهریزیهای اصناف است. اختلاف سلیقه یکی از ویژگیهای طبیعی اصناف است اما این اختلاف نظرها نباید به مشکلی جدی تبدیل شود.
علی واجد سمیعی تهیهکننده هم از مشخص نبودن جایگاه اصناف سینمایی در سیاستگذاریهای جدید انتقاد میکند: یکی از نواقص این دفترچه توجه نکردن به نقش تشکلهای صنفی در سینما است، جایگاه، نقش و عملکرد این تشکلها بهتر است با جزئیات مطرح شود. اگر چه آقای شمقدری در این مدت با سینماگران ملاقات و گفتگو داشتهاند و در طراحی سیاستهای سینمایی از نظر آنها استفاده کردهاند اما بعضی انتقادها به این دفترچه وارد است.
این تهیهکننده سینما میگوید: محدود کردن فعالیت کارگردانها در حوزه کارگردانی و اجازه ندادن به کارگردانها برای تهیهکنندگی فیلمهایشان اجحاف به افرادی است که میتوانند در حوزههای مختلف فعالیت کنند. ما تعدادی کارگردان حرفهای داریم که تهیهکنندههای خوبی هستند و نباید این فرصت را از آنها دریغ کنیم.
یکی از مهمترین مسائلی که باید معاونت سینمایی تشریح کند، شیوه اجرایی این سیاستگذاریها است. اگر از استاندارد سازی صحبت میشود باید مشخص کرد چه گروهی این کار را برعهده میگیرند
پوران درخشنده کارگردان و تهیهکننده روشن شدن سیاستگذاریها را راه حلی برای رسیدن به فضایی مثبت در سینمای ایران میداند: در ابتدا ماباید به تعریف درستی از جایگاه کارگردان و تهیه کننده در سینمای ایران برسیم. سپس بر همین اساس هر تهیهکننده را در این چهار طبقه قرار دهیم و اعلام کنیم که از این تقسیمبندی چه اهدافی را دنبال میکنیم. البته در این موضوع نباید نگاه سلیقهای اعمال شود. باید قوانین را نهادینه کنیم و با تغییر مدیریتهای دوباره ما به تعریف تازهای برنخوریم.
درخشنده همچنین با اشاره به بحث فیلمهای اکرانی و غیر اکرانی میگوید: به هر حال باید پذیرفت ظرفیت سینماهای کشور کم است. اگر حمایت از فیلمهای غیر اکرانی جدی شود راهکار خوبی است که قطعا نتایج مهمی نیز دربر خواهد داشت. فیلمهای غیر اکرانی از این طریق میتوانند در تلویزیون، شبکه نمایش خانگی و یا جشنوارههای مختلف به صورت محدود به نمایش درآیند.
سینمای ایران در آستانه دورانی تازه نیاز به شفاف شدن سیاستهایی دارد که در نگاه اول بعضی از آنها میتوانند گرهای از مشکلات فراوان سینمای ایران باز کنند، معاونت سینمایی این فرصت را به سینماگران داده تا پیشنهادهایشان را درباره این دفترچه مطرح کنند، در این مدت جواد شمقدری معاون سینمایی با گروههای مختلف سینمایی جلسههایی داشته و در این جلسهها پای صحبتهای سینماگران نشسته است.
نظر شما