به گزارش خبرنگار مهر، نشست بررسی کتاب "فلسفه اخلاق در ایران معاصر" اثر مسعود امید عصر دیروز سه‌شنبه ۱۴اردیبهشت با سخنرانی مؤلف کتاب در مرکز فرهنگی شهرکتاب برگزار شد.
دکتر مسعود امید در ابتدای این نشست با اشاره به تفاوت کتاب فلسفی و رمان، گفت: نکته‌ای که در ابتدا باید توجه داشت این است که کتاب فلسفی با رمان متفاوت است و آنرا باید با مکث و تأمل خواند. وقتی به سراغ آثار متفکران خود می‌رویم با توجه به آشنایی اندک از اندیشه آنان این تأمل باید بیشتر باشد.
وی با اشاره به دو اصطلاح در مفهوم کتاب و تشریح این دو اصطلاح یادآور شد: در عنوان کتاب، دو اصطلاح و عنوان کلیدی وجود دارد. یکی فلسفه اخلاق و دیگری ایران معاصر. برای فهم مفهوم فلسفه اخلاق باید تعریف عالم اخلاق و فیلسوف اخلاق را مورد توجه قرار دهیم. کار عالم اخلاق این است که بیاید خوب و بد را از هم مشخص کند. عالم اخلاق در سنت ما عهده‌دار چگونگی به دست آوردن فضایل و زدودن رذایل و نوعی روانشناسی اخلاق نیز بوده است. لذا عالم اخلاق فقط عهده‌دار بیان خوبها و بدها است.
وی افزود: اما ملاک خوب و بد چیست؟ آیا تعابیر ما معنادار هستند؟ اخلاق چه ارتباطی با حوزه‌های سیاست، هنر و علم دارد؟ پاسخ دادن به این سؤالات در حوزه کار فیلسوف اخلاق به شمار می‌رود. لذا فیلسوف اخلاق به مبنای خوب و بد می‌پردازد و عالم اخلاق می‌گوید چه کاری خوب است و چه کاری بد.
وی با اشاره به مفهوم ایران معاصر در عنوان کتاب، تصریح کرد: این اثر مطالعه و تحقیقی درباره موضوع فلسفه اخلاق در ایران معاصر است. منظور از ایران معاصر در این پژوهش دوره زمانی 70، 80 سال اخیر است. ایران معاصر در این بررسی یک تداعی معرفتی نیز دارد و به نظر می‌توان فلسفه اخلاق را به دو دوره فلسفه اخلاق معاصر ایران و فلسفه اخلاق کلاسیک ایران تقسیم کرد.
امید افزود: به نظر می‌رسد در حوزه اخلاق و حوزه‌های دیگر چیزی به نام فلسفه اخلاق نداشتیم. البته بحث حسن و قبح در آرای اندیشمندان گذشته مورد بررسی قرار گرفته است و فلسفه اخلاق به عنوان شاخه‌ای از اخلاق را در 70 و 80 سال اخیر شاهد هستیم. در این حوزه پرسشهای جدیدی وجود دارد که در گذشته مطرح نبوده است.
استاد دانشگاه تبریز با اشاره به محتوا و شکل کتاب، افزود: فصل اول کتاب به خاستگاه یونانی فلسفه اخلاق می‌پردازد و هدف آشنایی خواننده با فلسفه اخلاق بوده است. از فصل دوم آرای اندیشمندان معاصر ایران مورد بررسی قرار گرفته است. آرای مارکسیستهای ایرانی از جمله آرانی مورد بررسی قرار گرفته است. پس از آن آرای 13 تن از متفکران ایرانی که در آرای آنها دغدغه اخلاق وجود داشته مورد بررسی قرار می‌گیرد.
امید افزود: هدف از بررسی آرای متفکران ایرانی این بوده که این آراء بیشتر معرفی و در معرض دید قرار گیرند. سعی بر این بوده با این متفکران همدلی صورت گیرد و با انصاف آرای آنها بررسی شوند. در این بررسی آرای آنها مورد مقایسه قرار نگرفته است.
وی در ادامه با اشاره به روش شناسی مورد توجه در این تحقیق و اثر، گفت: دو نوع روش شناسی در فلسفه اخلاق مورد نظر است؛ یکی روش شناسی فلسفه اخلاق یا فلسفه تحلیلی و دیگری اخلاق هنجاری. از نظر روش شناسی به هیچ کدام از روشهای مذکور پایبند نبوده‌ام و به روش شناسی فیلسوفان خودمان پایبند بوده‌ام. چرا که معتقدم فلاسفه ما در پردازش مباحث اخلاق روش شناسی دارند. اما سعی شده تا پرسشهای اخلاق تحلیلی و اخلاق هنجاری را در روش این فیلسوفان معاصر وارد کنم.
مؤلف کتاب "فلسفه اخلاق در ایران معاصر" افزود: فلاسفه اخلاق ایران به بررسی بحث اخلاق در حالت کلی پرداخته‌اند. الان نیاز به مطالعه و بررسی فلسفه اخلاق ایرانی است. حال باید این موضوع را مورد بررسی قرار داد که مؤلفه‌های اخلاق ایرانی در حال حاضر چیست و بر چه مبنایی صورت می‌گیرد؟
نظر شما