محمدحسن حامدی، مدیر مسئول دوهفته نامه تندیس و محقق هنرهای سنتی در همایش نقاشی قهوه خانه‌ای که عصر روز گذشته، 20 اردیبهشت در موزه هنرهای معاصر برگزار شد، گفت: تا به حال سه اتفاق مهم در موزه هنرهای معاصر برگزار شده است که نمایشگاه شاهکارهای نگارگری، گنجینه و خیالی‌نگاران از جمله آنها است.
وی سپس در مورد نقاشی قهوه خانه‌ای توضیح داد: ماندگاری تمام ژانرهای هنری و ادبی مرهون دیالکتیک نقد بوده است. بدون دیالکتیک نقد، روشنفکری وجود ندارد اما نقاشی قهوه خانه‌ای همچنان در فقدان این نقد است. تامل در نقاشی قهوه خانه‌ای ما را با فقدان مواجه می‌کند که شایسته فرهنگ و هنر ما نیست.
حامدی در مورد کمبودهای این نوع نقاشی ابراز داشت: اساسی‌ترین مشکل پژوهش نقاشی قهوه خانه‌ای، علاوه‌بر محدودیت آثار نوشتاری، برخورد احساسی با این موضوع است. تاکنون هیچ انجمن و بنیادی به شکل فعال در این زمینه شکل نگرفته است و هیچگاه به غیر از چند نمایشگاه سفارشی، نمایشگاهی از سوی خود هنرمندان برگزار نشده است.
وی در ادامه در مورد تحقیق‌های انجام شده در این حوزه اظهار داشت: بیشتر پژوهش‌ها درباره نقاشی قهوه خانه‌ای ، تکراری و کلی هستند یعنی از ارائه جزئیات در این موضوع سرباز زده‌اند. به طور کلی دانش بصری و اکتسابی در این مقوله تا دهه 40 شمسی موجود نبود و همین اندک مکتوبات نیز مرهون محققان هنر مدرن بوده است.
حامدی با اشاره به اینکه تحقیق‌های انجام شده نیز پیش از پردازش به کیفیت زیبایی شناسی آثار به بسترهای تاریخی و روایی رجوع کرده‌اند، افزود: نوع کارکرد پرده‌های نقاشی قهوه خانه‌ای متفاوت بوده است اما ما تنها فکر می‌کنیم افرادی که برای رفع خستگی به قهوه خانه‌‌ها می‌آمده‌اند از این آثار استفاده می‌کردند درحالیکه این نقاشی می‌توانسته برای اهداف سیاسی و اجتماعی هم بکار گرفته شود.
وی در این مورد به ذکر مثالی پرداخت: نقاشی قهوه خانه‌ای می‌توانسته است با هدف تهییج هیجان مردم بعد از انقلاب مشروطه باشد.
این محقق هنرهای سنتی در بخش دیگری از این همایش گفت: نقاشی قهوه خانه‌ای همواره از یک نگاه بین متنی بدور مانده، درحالیکه از حاشیه ادبیات و نقالی استفاده می‌کرده است.
وی در پایان نتیجه گرفت: اگر نقاشی قهوه خانه‌ای به شکل یک اتاق فکر در دانشگاه‌ها نفوذ پیدا نکند، در سطح می‌ماند و برگزاری همایش و نمایشگاه چاره رفع مشکل آن نیست.
نظر شما