آیت الله دکتر مهدی هادوی تهرانی رئیس مؤسسه رواق حکمت و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: حضرت امام خمینی (ره) یک شخصیت چند بعدی است که در هریک از ابعاد دارای یک شخصیت برجسته است. وی در عین حال که یک مدیرسیاسی بسیار قوی و فوق العاده، یک فقیه برجسته است و در همان حال یک فیلسوف بزرگ است. در کنار همه این موارد و پیش از همه اینها امام یک عارف است.
وی افزود: شاید اولین کتابهایی که امام تدوین کرد کتابهای عرفانی باشد، آثار عرفانی امام در دوران جوانی تدوین شده است، در همان دوران به دانش علاقه داشته و در عرفان عملی هم قوی بودند .
دکتر هادوی تهرانی در رابطه با ویژگی عرفان امام گفت: امام با عرفان به عنوان یک دانش آشنا بوده و کتابهای ایشان حکایت از آشنایی با عرفان نظری در سطحی عمیقی دارد.نکته دیگری که در عرفان امام قابل توجه است این است که وی عرفان را با تعبد و تمسک یعنی التزام به قواعد و قوانین شرعی همراه کردند ، در کنار عرفان هیچگاه جایگاه شریعت را زیر سژؤال نبرده، بلکه بر ارزش و جایگاه شریعت تأکید کردند.
وی اضافه کرد: امام در عین حال که به لحاظ عملی و نظری یک عارف برجسته است اما توجه وی نسبت به انجام وظایف دینی و شرعی جزء امور مشهود و مسلم است. حتی در صحنه هایی که امام در بیمارستان بوده التزام وی نسبت به واجبات و مستحبات نیز مشاهده می شود.
این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم یادآور شد: نکته مهمی که از همه این ویژگیها مهم تر به نظر می رسد این است امام همه این ویژگی ها را با فعالیت اجتماعی و سیاسی در هم آمیخته و عرفان سیاسی و اجتماعی را عرضه کرده است. وقتی در دوران زندگی امام به ویژه پس از پیروزی انقلاب توجه می کنیم، متوجه می شویم ایشان در سخت ترین شرایط سیاسی و اجتماعی همواره با تذکرات عرفانی و اخلاقی توجه جامعه را به مفاهیم دینی تقویت کرده و می خواهد با پشتوانه معنوی مشکلات سیاسی و اجتماعی را حل کند.
وی با اشاره به اینکه شاید بتوان این مسئله را مهمترین شاخصه اندیشه عرفانی امام دانست که اندیشه عرفانی امام اندیشه جامعه گریز و قدرت گرا نیست گفت: این اندیشه در متن فعالیت سیاسی و اجتماعی در بالاترین سطح حضور دارد و در عین حال هیچگاه از ارزشهای معنوی و عرفانی غافل نمی شود.
آیت الله هادوی تهرانی اظهار داشت: این ویژگی یک اتفاق نیست که امام در سخت ترین لحظات سیاسی کشور که همه آحاد جامعه و همه مسئولین در انتظار موضع گیری سیاسی امام هستند تا راه برای همه روشن شود، بخش عظیم این موضع گیری به مفاهیم معنوی، اخلاقی و عرفانی و توجه دادن به قدرت خداوند اختصاص می یابد و پس از یک بحث مفصل عرفانی و اخلاقی امام به صورت بسیار موجز آن مسئله سیاسی را حل و فصل می کند، در واقع آن زمینه معنوی را فراهم کرده تا آن مسئله سیاسی را به شکل مناسب حل کند، این ویژگی تفاوت حکومت و حاکم اسلامی با سایر حکومتها است.
وی اضافه کرد: حاکم و حکومت اسلامی در عین بهره گیری از تمام توان تخصصی برای حل مشکلات اجتماعی و سیاسی از معنویت و عرفان برخوردار است. تمام فعالیتهای او در واقع در متن یک معنویت و عرفان معنا دار می شود و حکومت اسلامی همین معنویت و عرفان است اگر این ویژگی ها را از حکومت اسلامی بگیریم و تنها به بعد اجتماعی و سیاسی اتکا کنیم این حکومت به حکومت غیر اسلامی شبیه می شود.
رئیس مؤسسه رواق حکمت شاخصه اصلی و ممتاز و شاید منحصر به فرد عرفان امام را بعد سیاسی و اجتماعی آن دانست و گفت: عرفان سیاسی اجتماعی است، مدیریت جامعه را برعهده دارد و در عین حال به اصلاح فرد توجه دارد.
وی اظهار داشت: تا کنون بعد سیاسی و اجتماعی امام بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و بعد معنوی و عرفانی در این توجه سیاسی و اجتماعی مغفول باقی مانده است، ما بسیاری از اوقات جنبه سیاسی اجتماعی امام، سخنرانی های امام ، پیامهای امام را در این بعد مورد توجه قرار داده اما به بعد معنوی و اخلاقی امام و معرفی آن به نسل جوان و تبدیل کردن آن به یک روحیه نهادیه شده در مدیران جامعه توجهی نداشته و نتوانسته ایم الگویی را که امام از مدیریت معنوی جامعه عرضه کرد، به صورت عمومی به الگوی ثابت و استوار در کل مدیریت کشور تبدیل کنیم تا نسلهای آینده از ویژگی های امام مطلع شده، در فرهنگ ما نهادیه شده و در متن جامعه ما بروز و ظهور عینی داشته باشد.
نظر شما