به گزارش خبرنگار مهر، یکی از ویژگیهای دنیای امروز، استفاده گسترده از انرژی الکتریکی است. در طول سالهای اخیر مصرف برق در بخشهای مختلف رشد چشمگیری داشته است، به طوری که نیاز تولید برق در روز اوج مصرف سال 88 از مرز 39 هزار مگاوات گذشت.
توسعه در صنعت برق به سرمایه گذاری سنگین و صرف زمان طولانی جهت احداث تاسیسات تولید و انتقال نیازمند است. برای نمونه جهت تامین برق یک لامپ 100 وات به حدود 100 دلار سرمایه گذاری نیاز است و در صورت مهیا بودن تمامی امکانات، ساخت یک نیروگاه بین 4 تا 8 سال به طول می انجامد.
در کشور ما بخش عمده ای سرمایه گذاری مربوط به تامین برق در ساعات اوج مصرف است که همواره از حوالی غروب شروع شده و چند ساعت به طول می انجامد. بیشترین سهم مصرف برق در ساعات اوج مصرف مربوط به مشترکان خانگی حدود 47 درصد و بخش عمده ای از آن در مولفه روشنایی است و پرمصرف ترین وسیله در این بخش، لامپهای 100 وات و 60 وات رشته ای معمولی و شمعی است لامپهای رشته ای در واقع مثل بخاری برقی عمل می نمایند که نور نیز ساطع می کنند.
اساس کار لامپهای رشته ای معمولی به گونه ای است که بخش عمده برق مصرفی آنها به گرما تبدیل شده و تنها بخش کوچکی از آن حدود 10 درصد به روشنایی تبدیل می شود. این خصوصیت به ویژه در ماههای گرم باعث افزایش مصرف سیستم های سرمایشی نیز خواهد شد؛ لذا استفاده از لامپهای کم مصرف به دلیل عدم گرمازادیی سبب کاهش چشمگیری در مصرف سیستم های سرمایشی و بالتبع هزینه آن می شود. عمر کوتاه لامپهای رشته ای مصرف زیاد برق و تلفات حرارتی آنها جملگی در لامپهای کم مصرف جبران شده و از راندمان بالایی برخوردار شده اند.
قیمت لامپهای کم مصرف به مراتب بالاتر از لامپهای رشته ای معادل آن است در عوض مصرف برق کم و راندمان بالا به همراه عمر طولانی تر این لامپها در مقایسه با لامپهای رشته ای معمولی باعث تشویق مصرف کنندگان به استفاده از این لامپها گردیده است.
| نوع | توان مصرفی | قیمت واحد | طول عمر | تعداد لامپ* | میزان مصرف* | تهیه لامپ# | برق مصرفی# | مجموع هزینه ها# | هزینه سالانه |
| رشته ای معمولی | 100 وات | 2500ریال | 1000ساعت | 8 | 800 کیلووات ساعت | 20000ریال | 130400 ریال | 150400 ریال | 37600 ریال |
| کم مصرف | 20 وات | 11500 ریال | 8000 ساعت | 1 | 160 کیلووات ساعت | 11500 ریال | 26080 ریال | 37580 ریال | 9395 ریال |
* تعداد لامپ مورد نیاز در 8000 ساعت. * میران مصرف برق در 8000 ساعت. # هزینه ها در مدت 8000 ساعت یا 4 سال ( میزان مصرف ضرب در 163 ریال تعرفه برق خانگی)
از آنجایی که نوردهی یک لامپ 20 وات کم مصرف، معادل یک لامپ 100 وات رشته ای معمولی است، در صورت تعویض یک لامپ رشته ای با یک لامپ کم مصرف که به طور متوسط 5 ساعت در شبانه روز روشن است، طی یک سال در حدود 120 کیلووات ساعت صرفه جویی انرژی شده و معادل 19560 ریال ( با احتساب برق یارانه ای) از هزینه مصرف برق کاسته خواهد شد که با احتساب طول عمر لامپ کم مصرف ( 8000 ساعت معادل 4 سال) در مجموع بیش از 78240 ریال نفع اقتصادی داشته است.
این درحالی است که با اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها که قیمت تمام شده برق اعمال خواهد شد، این منفعت اقتصادی به 423840 ریال خواهد رسید. (قیمت تمام شده برق با احتساب سوخت در سال 89، 883 ریال بوده است.)
همچنین در صورتی که نیمی از مشترکان خانگی نسبت به جایگزینی سه عدد لامپ رشته ای 100وات با لامپ کم مصرف اقدام نمایند و چنانچه ضریب همزمانی روشن بودن آنها را در ساعات اوج مصرف معادل 60 درصد فرض کنیم، پیش بینی می شود که حدود 1000 مگاوات ساعت از توان مصرفی ساعات اوج مصرف کاسته شود که حداقل معادل 1300 مگاوات توان تولیدی و کاهش هزینه های سرمایه گذاری خواهد بود.
از آنجایی که به ازای تولید یک کیلووات ساعت برق حدود 150 گرم گازهای آلاینده وارد محیط زیست می شود، با جایگزینی سه عدد لامپ کم مصرف توسط نیمی از مشترکان خانگی، سالانه بیش از 400 هزار تن از گازهای سمی وارده به محیط زیست کاسته خواهد شد.
اگرچه هم اکنون قیمت لامپهای کم مصرف در بازار به مراتب بالاتر از لامپهای رشته ای معـادل آن اسـت؛ اما در مقابل مصرف برق کم و راندمان بالا به همراه عمر طولانی تر این لامپها در مقایسه با لامپهای رشته ای معمولی باعث تشویـق مصرف کنندگان به استفاده از این لامپها شده است.
تاریخچه جایگزینی لامپهای کم مصرف
اولین لامپهای کم مصرف از سال 1980 وارد بازار مصرف شدند و به تدریج با کاهش قیمت، جایگاه مناسبی پیدا کردند. اگرچه ده سال قبل قیمت لامپهای کم مصرف به مراتب بیش از امروز بوده است، اما از حدود سال 1989 شرکتهای برق متعددی با پرداخت یارانه، مشوق جایگزینی این لامپها شده اند.
نظر شما