به گزارش خبرنگار مهر، کارگردان، نویسنده، تهیه‌کننده و بازیگران "تاوان" در بخش دوم نشست نقد و بررسی این مجموعه از تعامل کارگردان و بازیگران، جایگاه این مجموعه میان مجموعه‌های تلویزیون، تصویربرداری و تدوین گفتند.
*خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و هنر: مرجان سردی خاصی دارد و شما توانسته‌اید در بازی این سردی را نشان دهید، بدون آنکه سرد بودن این شخصیت مخاطب را آزار دهد. این کار برایتان دشوار نبود؟ و این سردی تا چه حد به شخصیت خودتان نزدیک است؟
- لاکانی: شخصیت زنانی مثل مرجان در جامعه زیاد است. زنانی که مسئولیت بزرگ اجتماعی دارند و کمتر صفات پیش پا افتاده دارند. قصدم توهین به بعضی خانم‌ها نیست، اما صفات پیش و پا افتاده در مرجان خیلی کمرنگ است. مرجان چالش‌های زیادی در زندگی داشته که با پیشرفت قصه متوجه سردی رفتارهای او می‌شوید و دلایل آن را می‌بینید. واقعیت این است که بازیگر برای رسیدن به نقش از کانال احساسات خودش عبور می کند. شما نمی‌توانید بگویید مرجان کاملاً جدا از مینا لاکانی است، چرا که این طور نباشد یعنی برای تماشاگر قابل باور نیست. شخصیت مرجان از مینا لاکانی وام گرفته شده تا مرجان شکل بگیرد.
- شاه حسینی: من، بازغی، لاکانی،تفتی و ... خیلی کار عجیب و غریب نکردیم. مگر بضاعت سینما و تلویزیون ما چقدر است؟ که درباره عجیبی آن صحبت کنیم.
- برهانی: به نظرم وقتی در کاری انتخاب‌ها درست باشد مابقی قضیه حل است. در این مجموعه کاظم هژیرآزاد به خوبی نقش نجفی را بازی کرده است.
*ولی رضا رویگری بازی خوبی نکرده است. هر چقدر بازی بازیگران این مجموعه راحت است، بازی او تصنعی به نظر می‌رسد به خصوص در صحنه رستوران که میز را به هم می‌زند. بازی او در این مجموعه تکرار بازی‌هایش در مجموعه‌های "دارا و ندار" و "به کجا چنین شتابان" است.
- تفتی: به نظرم این طور نیست. اتفاقاً رضا رویگری بازی خوبی در این مجموعه کرده است که متفاوت از دیگر بازی‌هایش است. برایتان مثالی می زنم وقتی شما مسواک می‌زنید که به لثه شما گیر کرده و درد زیادی دارد نمی‌گویید وای دندانم، بلکه می‌گویید آخ. در آن سکانس که مثال زدید سعید در رستوران میز را آن طور به هم می‌زند، اتفاقاً درست بازی کرده است.
- برهانی: به نظرم شما باید این مجموعه را تا انتها ببینید و بعد درباره بازی رویگری قضاوت کنید. اتفاقاً او به خوبی نقش اش را ایفا کرده است.
- شاه حسینی: من قبل از رفتن بازیگر جلو دوربین با او خیلی صحبت می‌کنم، اما وقتی متوجه می‌شوم او به بیراهه می‌رود. به او می‌گویم همه چیز را فراموش کند و خودش بازی کند. درباره رضا رویگری هم باید بگویم خیلی‌ها با من تماس گرفتند از بازی او تعریف کردند و شما تنها کسی هستید که انتقاد به بازی او دارید.
- برهانی: به نظرم با پیشرفت قصه بیشتر متوجه روحیات رضا رویگری می‌شوید.
*وقتی رضا رویگری وارد قصه "تاوان" شد از بس نقش آدم های پولدار، لمپن و خبیث را بازی کرده نقش او نیز در این مجموعه قابل حدس زدن بود؟
- شاه حسینی: به نظرم شما اغراق می‌کنید. امکان ندارد این اتفاق افتاده باشد. البته باید بگویم من برای نقش سعید یک انتخاب دیگر هم داشتم که فرهاد اصلانی بود. درآن زمان او سر پروژه "آشپزباشی" بود. رضا رویگری در "تاوان" خیلی خوب بازی کرده، چرا که بدون آگاهی از پیشینه و آینده سعید بازی کرد. گرچه کار دشواری بود، اما می خواستیم در مسیر درست قصه قرار بگیرد.
*این انتخاب نادرست درباره شخصیت شهنام شهابی ایفاگر نقش هومن هم افتاده است. او قرار است نقش یک جوان 18 یا 19 ساله را بازی کند. البته نقش مشکلی ندارد، اما او نتوانسته آن را در بازی در آورد. رفتارهای او در سریال به اندازه یک فرد 25 ساله است نه یک فرد 18 ساله ، به همین دلیل این تضادها در بازی او دیده می‌شود؟
- شاه حسینی: اگر شهنام شهابی انتخاب نمی‌شد باید چه کسی را انتخاب می‌کردیم؟
* من پیشنهاد نمی‌دهم کدام بازیگر باید جایگزین می‌شد، اما می گویم نتوانستید بازیگر مناسبی انتخاب کنید؟
- شاه حسینی:شما فیلم را می بینید که لذت ببرید یا منتقدانه نگاه می‌کنید؟
*مسلماً با توجه به حرفه‌ام با نگاه نقادانه می‌بینم.
- تفتی: اگر اجازه می‌دهید من پاسخ بدهم. رفتارهای یک جوان 18 یا 19 ساله فراز و نشیب های زیادی دارد و به لحاظ روانشناسی یک رفتار مشخص ندارد. به نظرم شهابی به دقت توانسته این مسئله را در بازی نشان دهد.
*بله، یک جوان در آن سن رفتارهایش اوج و فرودهای زیادی دارد. من منکر این مسئله نیستم، اما می‌گویم شهابی نتوانسته این مسئله را در بازی نشان دهد و بیشتر رفتارهای یک فرد 25 ساله را دارد؟
- برهانی:تضادهای رفتارهای هومن به خاطر این است که چهار یا پنج سال جدا از پدر و مادرش زندگی کرده است. به نظر شما بازی ایراد دارد یا فیلمنامه؟
*بازی ایراد دارد نه فیلمنامه.
- تفتی: فردی که مواد مصرف می‌کند، مناسک خودش را دارد. اتفاقاً شهابی این شلوغی و پریشانی رفتار را نشان داده در حالی که خودش اصلاً آدم شلوغی نیست. من نمی‌پذیرم بازی او خوب نیست.
- برهانی: البته ما خیلی گشتیم تا بازیگری با آن سن پیدا نکنیم، اما موفق نشدیم؛ ولی شهابی هم به خوبی نقش‌اش را بازی کرد.
- شاه حسینی: بازیگران رنگ‌های مختلفی دارند و هر کدام یک جنس بازی را با خودشان می آورند. من به عنوان کارگردان مراقب بودم تا فردی واکنش عجیب و غریبی نداشته باشد. بازیگران این مجموعه سعی کردند رئال بازی کنند. می‌خواهم برایتان مثالی بزنم. وقتی یک مربی کلی ستاره دارد همه را با هم به زمین نمی‌فرستد، اما کسانی را می‌فرستد تا در کنار هم خوب باشند. من همه عوامل و بازیگرانی که با این مجموعه همکاری کردند را دوست دارم.
*مجموعه "تاوان" بیشتر سینمایی ساخته شده تا تلویزیونی، حتی قصه با کارهای تلویزیونی که لحظه به لحظه به مخاطب اطلاعات می دهد، فرق می کند.
- شاه حسینی: ما در تلویزیون به مخاطب عادت دادیم که مرتب به او اطلاعات بدهیم، اما در مجموعه "تاوان" قصد نداشتیم اطلاعات زیادی بدهیم. من، برهانی و مولایی یک سال و نیم جنگیدیم تا سکانس تکراری نگذاریم و تاکید داشتیم سکانس باید یا گره داشته باشد یا گره باز کند. حاصل این جنگیدن شدن "تاوان". برای ساخت این پروژه من خیلی ریسک کردم. می توانستم کاری بسازم که پربیننده تر از این که است، باشد مثل کارهای روتین که البته به آنها بی‌احترامی نمی‌کنم، ولی می‌خواستم ریسک کنم و راهی را باز کنم که بعد‌ها کارگردانان بهتر بتوانند کارهای خوب و متفاوتی بسازنند.
 می‌خواستم ریسک کنم و راهی را باز کنم که بعد‌ها کارگردانان بهتر بتوانند کارهای خوب و متفاوتی بسازنند.  |
| شاه حسینی |
ـ لاکانی: من کارم را از سینما شروع کردم و خیلی هم فیلم می‌بینم. معتقدم بچه های سینما نوع نگاه شان با بچه‌های تلویزیون فرق می‌کند. آنها خیلی میلیمتری نگاه می‌کنند. بچه‌های تلویزیون یاد گرفتند خیلی با سرعت کار کنند، اما بچه‌های سینما خیلی با سرعت کار نمی‌کنند، بلکه سعی دارند ظریف‌تر نگاه کنند. البته بین سینما و تلویزیون ما فرقی نیست.
*در مجموعه "تاوان" فلاش بک‌های زیادی دیده می شود. فکر نمی‌کردید این فلاش بک‌ها که مخاطب تلویزیون زیاد با این فرم کار مانوس نیست ممکن است او را سردرگم کند؟ چطور به این فرم رسیدید؟
- برهانی: پیشنهاد این فرم را ابتدا من دادم و شهرام هم با آن موافقت کرد. البته سعی کردیم فلاش بک ها آنقدر نباشد که مخاطب تلویزیون را سردرگم کند.
- تفتی: به نظرم یکی از ویژگی‌های این مجموعه همین فلاش بک‌ها است که مرتب برای بیننده تعلیق ایجاد کرده است، چون مرتب از ما سئوال می‌شود مرجان مرد یا نمرد و .... همین نشان می‌دهد توانسته‌ایم ذهن مخاطبان را همراه خود کنیم.
- شاه حسینی: در مجموعه "تاوان" نخواسته‌ام مخاطبان را گیج کنم. در سینما برای مخاطب عام کار کردم و برای تلویزیون عام‌تر. بنابراین قصد سردرگمی مخاطب را نداشتم که از کار سر درنیاورد.
*گذاشتن این فلاش بک ها کار خارق العاده‌ای نیست، اما چنین فرمی درتلویزیون تازگی داشت. آیا مدیر گروه فیلم و سریال شبکه سه یا ناظران کیفی به این فرم کار ایراد نگرفتند؟
- برهانی: نه، ایرادی نگرفتند. می‌توانم بگویم "تاوان" راحت‌ترین فیلمنامه‌ای بود که تاکنون نوشته بودم.
- شاه حسینی: اتفاقاً همکاری خیلی خوبی با ما شد و اصلاً دچار مشکل نشدیم.
- برهانی: کار در تلویزیون چارچوبی دارد، اما در این چارچوب شما آزاد هستید
- تفتی: "تاوان" تنها مجموعه‌ای است که عنصر واقعیت در آن جریان دارد و مخاطب آن را باور دارد. همه عوامل با انرژی کار کردند. بازغی برای در آوردن نقش‌اش زحمت خیلی زیادی کشید. عمو شهرام سعی کرد مجموعه‌ای بسازد که زندگی در آن جریان داشته باشد.
*تصویربرداری، تدوین و نورپردازی این مجموعه خوب و سینمایی شده است. در این باره توضیح دهید. به ویژه سکانس آمبولانس که کات خورده بود و...
- شاه حسینی: تصویربردار وقتی فیلمنامه "تاوان" را خواند یکی از ما شد و دوربین او هم جنس قصه شد. وقتی کامران تقاضای پلان مجدد می‌کرد، او انجام می‌داد. من در این مجموعه سعی کردم بازیگران خسته نشوند. معمولاً در تلویزیون بازیگران به خاطر سکانس پلان‌های طولانی خسته می‌شوند، اما من در این پروژه این کار را انجام ندادم. اگر قرار بود بازیگری جمله‌ای را بگوید از او می‌خواستم از زاویه دیگری بگوید و دکوپاژهای رفت و برگشت به گونه‌ای بود که بازیگران را خسته نمی‌کرد تا انرژی آنها تحلیل نرود. برای تدوین هم مستانه مهاجر انتخاب شد که واقعاً بهترین انتخاب بود. او هنرمند فرهیخته‌ای است. اگر به مهاجر ساختمان خوبی داده شود او قیچی خوبی می‌زند.
- برهانی: صداگذاری این مجموعه هم خوب است.
-لاکانی: این مجموعه تدوین خوبی دارد. معمولاً وقتی این سریال را می بینم سعی می کنم اطرافم شلوغ باشد تا ری اکشن های آنها را بدانم. مخاطب در بین سریال کارهای دیگر انجام می دهد. اما وقتی این مجموعه را می بیند از جایش بلند نمی شود، چرا که نمی‌خواهد حتی یک لحظه را از دست بدهد، چون می‌داند مرتب یک اتفاق در حال رخ دادن است.
شاه حسینی: با پیشرفت قصه شخصیت بیشتر شکل می‌گیرند.
*پلیسی که در این مجموعه به تصویر کشیده با دیگر پلیس های کارهای تلویزیونی تفاوت دارد. چطور شد تصمیم گرفتید پلیس این مجموعه را متفاوت نشان دهید؟
- شاه حسینی: علاقمند بودم پلیسی را که به تصویر می‌کشم نرم و از جنس خودمان باشد و مثل بقیه حرف بزند. می‌خواستم کلیشه‌ها را بشکنم.
*آقای شاه حسینی برای پایان این نشست بگویید قصد دارید چه پروژه‌هایی برای تلویزیون بسازید؟
- شاه حسینی: یکی از اپیزودهای مجموعه "ده عکس" را کارگردانی می‌کنم. همچنین مجموعه "کوری" هم به تهیه کنندگی بهروز خوش رزم می‌سازم. داستان این مجموعه خیلی خوب و متفاوت تر از "تاوان" است.
---------------------
گفت و گو از : فاطمه عودباشی - بیتا موسوی
نظر شما