به گزارش خبرنگار مهر در قم، بیش از یک قرن از ورود اولین دستگاه سینماتوگراف در سال 1279 هجری شمسی توسط مظفرالدین شاه به ایران و حدود صد سال از ساخت اولین سینمای عمومی کشور درسال 1291 می‌گذرد و طی این مدت سینمای ایران تلخی و شیرینی بسیاری را در خاطر خود نگه داشته است؛ حوادث تلخی چون آتش سوزی سینما رکس آبادان در 28 مردادماه 1357 توسط عمال رژیم شاهنشاهی و در آتش سوختن جمعی از هموطنانمان و حوادث شیرینی چون برگزاری باشکوه جشنواره بین المللی فیلم فجر که هر ساله با ایجاد تب و تابی در میان هواداران فیلم و سینما برگزار می‌شود و براستی که باید گفت سینما سی نماست؛ نمای صلح و جنگ، غم و شادی، روز و شب، تاریکی و روشنایی، حوادث طبیعی و غیرطبیعی، جوانی و پیری، تولد و مرگ و ... و گاهی همه این نماها را یکجا در کنار هم و در طول دو ساعت پخش فیلم می‌توانی بر روی پرده سینما به تماشا بنشینی.
تنها دو سینما در استان اکران فیلم دارد
نگاهی به وضعیت سینماهای فعال استان قم نشان می‌دهد از بین پنج سینمای فعال قم در گذشته هم اکنون تنها دو سینما در استان اکران فیلم دارد و بقیه یا تغییر کاربری داده یا تعطیل شده‌اند.
از میان پنج سینمای مذکور، سینما استقلال قم مدتهای مدیدی است که تعطیل شده، چراغ‌های سینمای نور نیز دو سالی است که در خاموشی به سر می‌برد و سینمای مفید نیز چند سالی می‌شود که به سالن همایش تغییر کاربری داده و ساختمان آن نیز به مؤسسه بوستان قرآن و عترت تبدیل شده است، ولی باز جای شکر دارد که سینما ونوس در ابتدای جاده قدیم اصفهان و در طول بلوار الغدیر همچنان به ساخت لاک پشتی خود مشغول است و به گفته مسئولان اداره کل ارشاد قم تا یک ماه و نیم دیگر افتتاح خواهد شد.
در این میان تنها دو سینمای تربیت، وابسته به سازمان آموزش و پرورش و سینمای شهر آفتاب تا به حال از گردونه سینماهای فعال استان خارج نشده‌اند.
اکران فیلمهای سوخته و دست چندم
معاون فرهنگی مجتمع فرهنگی نور در خصوص تعطیلی دو ساله سینما نور به خبرنگار مهر می‌گوید: این سینما زیر نظر اداره کل تبلیغات اسلامی قم است که به دلیل اعتبارات کم تخصیص یافته به این اداره کل در سال‌های گذشته، ردیف بودجه‌ای برای سینمای نور در نظر گرفته نشده است.
علی عرب‌پور در این خصوص اضافه می‌کند: سینمای نور به دلیل اینکه حتی هزینه‌های جاری خود را هم نمی‌تواند تأمین کند و بودجه‌ای نیز برای بازسازی و ارتقای آن داده نشد، دو سال قبل با ظرفیت 450 صندلی تعطیل شد و از سه سال قبل نیز پیگیری‌های زیادی برای تخصیص بودجه به این سینما از طریق اداره ارشاد و استانداری انجام شد که راه به جایی نبرد و هم اکنون مسئولان این سینما تصمیم مجدد به بازسازی این سینما گرفته‌اند که در برآورد اولیه و در فاز اول بازسازی حدود 200 میلیون تومان هزینه در بر خواهد داشت.
عرب‌پور در ادامه از دلیل استقبال کم مردم از این سینما در سال‌های گذشته می‌گوید: اداره ارشاد، فیلمهای دست چندم و سوخته را در اختیار این سینما قرار می‌دهد و فیلمهای اکران روز در اختیار سینماهای دیگر مثل سینما تربیت قرار داده می‌شود و مشتری هم که طالب فیلم روز است دیگر تمایلی به دیدن فیلم‌هایی که در این سینما به نمایش گذاشته می‌شود ندارد.
کمبود سینما در قم رقابت بین سینماداران را از بین برده است
مدیر سینمای شهر آفتاب نیز در خصوص مشکلات این سینمای به ظاهر سرپا به خبرنگار مهر می‌گوید: کیفیت فیلم‌هایی که در این سینما اکران می‌شود خوب و اکران روز است ولی مردم به دلایلی مثل مشغله کاری، مشکلات اقتصادی، آب وهوای بسیار گرم قم، مشکلات محیطی و ... استقبال زیادی از آن نمی‌کنند و ما در این سینما حتی کارهای ابتکاری مثل بلیط نیم بها در برخی از ایام، انجام قرعه کشی و دادن وام سفرهای زیارتی در روزهای جمعه و دعوت رایگان از کارمندان را انجام داده‌ایم تا شاید رغبت مردم برای آمدن به سینما بیشتر شود ولی تأثیر چندانی نداشته است.
سید محمد برقعی در خصوص مشکلات مالی سینما شهر آفتاب ادامه می‌دهد: ما حتی هزینه‌های جاری مثل حقوق کارکنان و کارگران، هزینه‌های آب و برق و استهلاک سینما را هم به سختی پرداخت می‌کنیم و در سال 73 نیز وامی را به مبلغ 20 میلیون تومان برای بازسازی سینما گرفتم که به دلیل عدم توانایی بازپرداخت به موقع مجبور شدم منزل مسکونی خود را بفروشم و با مبلغ 40 میلیون، وام 20 میلیونی را تسویه کنم که البته این تلاش‌ها اثر چندانی نیز نداشت چون بعد از مدت کوتاهی مخاطبانی که برای تماشای فیلم به این سینما می‌آمدند، به دلیل ضعف فرهنگی غالب بر این منطقه از شهر، اقدام به پاره کردن مجدد روکش صندلی‌ها کردند.
بودجه فرهنگی در قم عادلانه توزیع نمی‌شود
وی معتقد است بودجه فرهنگی که به قم اختصاص داده می‌شود بیشتر در حوزه چاپ و نشر کتاب هزینه می‌شود و مبلغ قابل توجهی به امور سینمایی تخصیص داده نمی‌شود همچنین وی معتقد است اگر وزارت ارشاد مبلغی را برای کارهای تبلیغاتی به سینماداران اختصاص دهد تا در شبکه‌های استانی تبلیغ کنند کمک بزرگی به رونق سینماها در شهرها و شهرستان‌ها خواهد بود.
برقعی ادامه می‌دهد: مسئولان وزارت ارشاد می‌توانند بلیط‌های نیم بها در اختیار کارمندان ادارات قرار دهند تا شاید سینماها رونق بیشتری پیدا کنند و به علاوه مشکل کمبود سینما در قم نیز دلیل دیگری بر استقبال کم مردم از سینما است زیرا اگر تعداد سینماها بیشتر باشد مشتری طالب است تا از میان فیلمهای درحال پخش در سینماهای شهر، فیلم بهتر را انتخاب و تماشا کند و سینماداران نیز تلاش می‌کنند تا فیلم خوب و با کیفیت بیاورند تا مشتری بیشتری جذب کنند و این باعث رقابت و در نتیجه رونق آنها می‌شود.
به گزارش خبرنگار مهر در بازدیدی که توسط خبرنگار مهر از سینما شهر آفتاب صورت گرفت این سینما به هیچ وجه از شرایط محیطی خوبی برخوردار نبود و سالن سینما از صندلی‌های غیراستاندارد و غیرقابل استفاده و سیستم سرمایشی نامطلوبی برخوردار بود.
ضعف در فیلمنامه دلیلی بر استقبال کم مردم از سینما
معاون فرهنگی سازمان آموزش و پرورش قم در خصوص وضعیت سینما تربیت که وابسته به این سازمان است به خبرنگار مهر در قم می‌گوید: برای جلب رضایت مشتری در سال گذشته برخی اقدامات مثل بازسازی صندلی‌ها، تعویض پرده‌ها، پرده برق، سیستم خنک کننده، ارتقای سیستم نور و صوت از سوی سازمان آموزش و پرورش استان و درآمد خود سینما از طریق اجاره دادن سالن برای برگزاری همایش‌ها، با هزینه صد میلیون تومان را انجام دادیم و برای بازسازی کامل سینما تربیت با ظرفیت 470 صندلی مصوب شد تا با همکاری استانداری و سینما شهر تهران که وابسته به وزارت ارشاد است، مبلغ 450 میلیون تومان پرداخت شود که از این مبلغ ، رقم 225 میلیون آن توسط سینما شهر تهران و 50 درصد مابقی توسط سازمان آموزش و پرورش استان و استانداری قم هزینه شود که با تخصیص اعتبارات، کار بازسازی کامل این سینما به زودی انجام خواهد شد.
ناصر حمزه‌ای در خصوص عدم استقبال مردم از برخی فیلم‌ها می‌گوید: استقبال مردم از سینمای تربیت به طور نسبی خوب است زیرا این سینما از فیلمهای روز برای پخش استفاده می‌کند و از شرایط محیطی مناسبی نیز برخوردار است؛ ولی آنچه بیشتر علت بی‌رغبتی مردم برای آمدن به سینما می‌شود ضعف فیلمهای پیام آور مخصوصا فیلمهای اجتماعی است که متأسفانه فیلمنامه‌ها خوب ساخته و پرداخته نمی‌شود و به این دلیل است که با وجود مبلغ پایین نرخ بلیط سینما در قم نسبت به تهران، مردم زیاد به سینما نمی‌آیند.
وزارت ارشاد 60 درصد از هزینه‌های بازسازی و ساخت سینما را بلاعوض پرداخت می‌کند
معاون فرهنگی هنری اداره ارشاد قم از جذب اعتبارات خوبی برای ساخت و بازسازی سینما در طی سال‌های گذشته خبر می‌دهد و می‌گوید: شرایط وزارت ارشاد به گونه‌ای است که اگر مالک اصلی سینما 40 درصد از مبلغ کل وام درخواستی (بنا به برآورد خود سینمادار) را بپردازد وزارت ارشاد 60 درصد مابقی را به صورت وام بلاعوض پرداخت می‌کند و در مورد سینما شهر آفتاب نیز مالک آن در سال گذشته درخواست 120 میلیون تومان وام کرد که از سوی وزارت ارشاد 60 درصد آن پرداخت شد که برخی از قسمت‌های سینما مورد بازسازی قرار گرفت و اگر مالک مبلغ بیشتری را درخواست می کرد باز 60 درصد از مبلغ کل به صورت وام بلاعوض به وی تعلق می‌گرفت.
سید رسول موسوی نژادیان با اشاره به اینکه در هیچ حوزه فرهنگی چنین شرایط و سقف مناسبی برای پرداخت وام بلاعوض وجود ندارد، گفت: در مورد سینما تربیت نیز سالها ما برای بازسازی آن پیگیر بودیم که به دلیل محدودیتهای سازمان آموزش و پرورش استان، این کار عملی نشد ولی اخیرا بنا به درخواست کتبی شخص رئیس سازمان آموزش و پرورش استان و آورده 40 درصد از مبلغ کل وام از سوی این سازمان، بودجه آن به تصویب وزارت ارشاد و استانداری رسیده است که به زودی کار بازسازی کامل آن آغاز می‌شود.
وی در خصوص تعطیلی و تصمیم بازسازی مجدد مسئولین سینما نور نیز بیان داشت: این سینما زیر نظر اداره کل تبلیغات اسلامی استان است و در صورتی که توسط شخص مدیرکل این اداره که متولی اصلی این سینما است درخواست کتبی ارائه شود اقدامات اولیه آن انجام خواهد شد و در مورد این سینما نیز آمادگی داریم تا درصد سهم دولت را بیشتر کنیم.
فیلم اکران روز فقط در اختیار سینماهای با کیفیت
موسوی نژادیان با بیان این مطلب که هر چه امکانات سینما بیشتر باشد توزیع کنندگان فیلم نیز راغب‌تر می‌شوند تا فیلمهای پرفروش خود را در اختیار آن سینما قرار دهند، اضافه کرد: در اختیار قراردادن فیلمهای روز به سینماداران با توجه به فضا و امکانات مناسب آن سینما صورت می‌گیرد به تبع اگر سینما در حد مطلوبی باشد فیلم اکران روز در اختیار آن قرار داده می‌شود.
وی همچنین در خصوص بحث تبلیغات اشاره کرد: وزارت ارشاد در این خصوص هیچ وظیفه‌ای ندارد و تیزرهای تبلیغاتی فیلم‌ها توسط خود تهیه کنندگان در رسانه پخش می‌شود و اگر سینما داران طالب تبلیغات بیشتری هستند باید خود در این زمینه اقدام کنند.
معاون فرهنگی هنری اداره ارشاد قم در خصوص سرنوشت نامعلوم سینما استقلال می‌گوید: این سینما به دلیل برخی مشکلات در خصوص مالکیت اصلی آن تعطیل شد و گفته می‌شود که این مشکل سینما استقلال برطرف شده و اداره ارشاد استان نیز از سال 83 پیگیر بازسازی مجدد آن بوده است که اخیرا مالکین درخواست وام بازسازی را داده اند و میزان این وام نیز تصویب شد ولی تا کنون مالک سهم آورده خود را پرداخت نکرده است.
وی در ادامه از تسهیلات داده شده به سرمایه گذاران بخش خصوصی ساخت سینما می‌گوید: طی سه سال گذشته یک سری مساعدت و بخشودگی در حوزه ساخت سینما برای سرمایه گذاران خصوصی این بخش فراهم شده است که از این میان می‌توان به معافیت هزینه‌های مجوز ساخت و ساز شهرداری در خصوص مراکز فرهنگی به خصوص سینما اشاره کرد؛ همچنین شهرداری در ازای هر میزان پروانه ساخت مراکز فرهنگی و سینمایی، به همان میزان پروانه تجاری برای صاحب ملک صادر می‌کند و بعد از مرحله سفت کاری ساختمان و در مرحله تجهیز، وزارت ارشاد اقدام به پرداخت 60 درصد از میزان وام بلاعوض به مالک می‌نماید.
موسوی نژادیان همچنین مهمترین عامل در جذب مخاطب به سینما را فضای مناسب و امکانات رفاهی مطلوب سینماها می‌داند و اضافه می‌کند: به علاوه سینماداران برای جذب مشتری بیشتر می‌توانند با ادارات وارد قرارداد شوند و با همکاری مدیر اداره مربوطه اقدام به فروش بلیط نیم بها به کارمندان نمایند تا از این طریق امکان جذب مشتری بیشتری را برای سینمای خود فراهم کنند.
وی از افتتاح سینما ونوس با دو سالن سینما در هفته دولت خبر داد و اضافه کرد: اتمام این سینما در موقع مقرر به پیگیری مالک سینما بستگی دارد همچنین مجوز سه سالن سینما در مجتمع سروش ایلیا واقع در میدان ایران مرینوس صادر شده است که مصوبات آن نیز در حال انجام است.
هیچ یک از شهرهای استان قم سینما ندارند
در حوزه سینمای استان قم، این نکته نیز قابل ملاحظه است که آیا برای جمعیت استان قم، بر اساس آمار سال 1385 که در حدود یک میلیون و 46 هزار و 737 نفر گزارش شده است، تنها دو سینمای فعال شهر آفتاب و تربیت کافی است یا مسئولان باید برای بازسازی و راه اندازی مجدد سینماهای تعطیل شده هرچه سریعتر فکری بکنند و این در حالیست که هیچ یک از شهرهای تابعه استان قم سینما ندارند.
رئیس حوزه هنری استان قم نیز معتقد است که تعداد سینما در قم کافی نیست و در این خصوص به خبرنگار مهر می‌گوید: شهر قم با توجه به تعداد جمعیت بالای آن و وجود شهرکهای بزرگی مثل شهرک پردیسان در اطراف آن، از نظر تعداد سینما واقعا در مضیقه است و با توجه به میزان جمعیتی که بعد از اتمام طرح پروژه مسکن مهر در شهرک پردیسان ساکن می‌شوند احداث یک مجموعه سینمایی در این شهرک ضروری به نظر می‌رسد.
وحید فرجی همچنین اعتقاد دارد که سینماهای موجود در قم به هیچ وجه از استانداردهای نسبی نیز برخوردار نیستند چه برسد به استانداردهای روز دنیا و در این خصوص ادامه می‌دهد: ساخت سینما در قم مانند برخی از شهرهای دیگر باید به صورت مجتمع و پردیس سینمایی باشد و در آن چند سالن از جمله سینما خانوادگی و سینما کودک تعبیه شود که البته پیشنهاد ساخت پردیس سینمایی به شورای فرهنگی استان داده شده و انشاء الله بودجه آن پس از تصویب در دور سوم سفرهای ریاست جمهوری تخصیص داده شود.
امکانات غیراستاندارد سینماها علت اصلی بی‌رغبتی قمی‌ها برای رفتن به سینما
فرجی ادامه می‌دهد: به منظور آسیب شناسی حوزه سینما باید از حضور کارشناسان در این حوزه استفاده شود تا دلایل اقبال کم مردم به سینما مورد بررسی قرار گیرد ولی آنچه مهمترین دلیل در استقبال کم مخاطبان از سینماست امکانات غیر استاندارد سینماها در شهر قم است، مخاطبی که دو سه ساعت وقت می‌گذارد و می‌خواهد روی یک صندلی بنشیند و فیلم مورد علاقه خود را تماشا کند باید از محیط امن و مناسب، پرده، نور و صدای استاندارد بهره‌مند شود و به علاوه فیلمی را ببیند که فیلم اکران روز باشد نه فیلم‌هایی که مدتی از زمان اکران عمومی آن گذشته است.
رئیس حوزه هنری قم با بیان این که افزایش تعداد، بهبود و استانداردسازی سینماها در قم می‌تواند زمینه بروز استعدادهای فیلم سازی را نیز افزایش دهد، گفت: استان قم از ظرفیتهای فیلمسازی خوبی در بین هنرمندان به خصوص هنرمندان جوان برخوردار است که ساخت سینماهای در شأن مردم این شهر می‌تواند محل بروز استعدادهای هنرمندان این استان باشد، به خصوص که استان قم در ساخت فیلمهای کوتاه نیز از جایگاه مناسبی برخودار است و همه ساله در این حوزه مقام‌های خوبی را در جشنواره‌های مختلف کسب می‌کند.
وی با اشاره به اینکه هم اکنون فیلمهای کوتاه بسیاری در آرشیو حوزه هنری و اداره ارشاد استان خاک می‌خورد، اظهار داشت: هنرمندان با هدف عرضه به مردم، آثار هنری خود را تولید می‌کند ونمایش این کارها باعث رشد و ارتقای سطح کیفی فیلم سازی و فیلم سازان در استان می‌شود و برای این منظور سینماداران می‌توانند قبل از پخش فیلم اصلی یکی دو فیلم کوتاه که زمان زیادی را نمی‌گیرد پخش کنند تا این حرکت هم فیلم سازان تشویق می شوند و هم مردم از این فیلم‌ها استفاده کرده‌اند.
...................................................
گزارش: الهام رحیمی
نظر شما