سرقت اشیای تاریخی قلعه کوشک دالخونی شهرستان باغملک

یونس شفیعی سرپرست انجمن دوستداران میراث فرهنگی باغملک در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: قلعه کوشک دالخونی در شهرستان باغملک خوزستان واقع شده است. کوشک به معنای قلعه یا ساختمانی است که از آن برای دژبانی استفاده می شد،  کلمه دال نیز نام پرنده شکاری از خانواده عقابهاست و خونی هم به معنای خون ریخته شده است. معماری کوشک دالخونی تکراری از معماری قلعه ارگ ارغوانی یا کاروانسرای قلعه ارغوانی گنبد است که معماری تو در تو و دایره ای شکل دارند.

یونس شفیعی افزود: اتاقهای زیر تپه این کوشک تو در تو هستند و به یکدیگر ربط دارند. از این اتاقها برای نگهداری مهمات و استراحت کوتاه سربازان استفاده می شد. سند دیگری که نشان دهنده وجود بنای دیگری در کنار کوشک باشد، وجود ندارد.

وی در ادامه گفت: شیوه معماری و مصالح به کار رفته در کوشک نشان می دهد که در دوره اتابکان لر ساخته شده است. اما سازنده این کوشک هنوز مشخص نیست.

این دوستدار میراث فرهنگی با بیان اینکه این قلعه در سال 79 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است افزود: اکنون کوشک دالخونی در میان زمین شخصی کشاورزان قرار گرفته است. کارشناسان میراث فرهنگی و هر کسی که بخواهد وارد کوشک شود باید از وسط زمین کشاورزان عبور کند و این موضوع ناخرسندی و گاهی برخورد نامناسب کشاورزان را در پی دارد. حتی در آن مکان تابلویی که نشان دهنده تاریخ و معرفی این اثر تاریخی باشد وجود ندارد.

وی گفت: به اداره میراث فرهنگی باغملک و سازمان میراث فرهنگی خوزستان اعلام کردیم که از کشاورزان این محدوده بخواهند هنگام کاشت و برداشت در زمینهای کشاورزی خود از این اثر تاریخی محافظت کنند.

شفیعی بیان کرد: باید به کشاورزان این منطقه اطلاع داد که اگر این محدوده به یک منطقه گردشگری تبدیل شود خود به خود بازار اقتصادی آنها نیز رونق می یابد.

سرپرست انجمن دوستداران میراث فرهنگی باغملک اظهار کرد: انجمن دوستداران میراث فرهنگی باغملک  در بازدید از این کوشک متوجه حفاریهایی به عمق دو متری و کوزههای شکسته اطراف آن شدند که نشان می دهد چند سال گذشته سرقت آثار تاریخی در حین کاوش غیرمجاز در این مکان انجام شده است. قدمت این تکه سفالهای خرد شده اطراف گودالها به دوره سلجوقیان برمی گردد.

مجتبی گهستونی سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان هم در این باره به خبرنگار مهر گفت: آثار و بنای کوشک دالخونی واقع در شهرستان باغملک در شمال شرقی خوزستان متعلق به دوره ساسانی تا اسلامی بوده است. از این بنای تاریخی که در دشت واقع شده برای امنیت بین راهی کاروانها استفاده می شده و حکم پاسگاه بین راهی را داشته است.

وی افزود: اتاق کوشک در ابعاد  5 متر در۳۸۰سانتی متر و مصالح گچ وسنگ است و هنوز بعد از گذشت سالیان سال پا بر جا مانده است. اما حفاریهای غیر مجاز در کوشک دالخونی به عمق دو متر طول و یک متر عرض نشان دهنده تلاش حفاران غیر مجاز برای پیدا کردن اشیاء تاریخی است.

شفیعی معتقد است که شهرستان باغملک یکی از شهرستانهای قدیمی استان خوزستان است که آثار تاریخی آن تخریب شده اند. در این میان تنها  6 اثر از 150 اثر موجود در باغملک در فهرست آثار تاریخی قرارگرفتند که روی این تعداد نیز هیچ نظارتی صورت نمی گیرد.

این دوستدار میراث فرهنگی گفت: اداره میراث فرهنگی باغملک با نیرویهای بسیار کم از عهده رسیدگی به این آثار بر نمی آید. مسئولان این اداره هم بر این نکته واقف هستند اما سیستم سازمان میراث فرهنگی در جذب نیروی کارشناس موفق عمل نمی کند.

وی افزود: به دلیل عدم حفاظت نیروهای یگان اداره میراث فرهنگی چنین تخریبهایی در محلهای تاریخی خوزستان بسیار زیاد اتفاق می افتد  در حالی که به NGO ها و انجمنهای دوستدار میراث فرهنگی هم  اجازه کار داده نمی شود.

...............................

عکس از انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان