فهم متون علوم انسانی نیازمند ابزارهای آموزشی جدید است

وی افزود:اما اینکه چه جوری یک متن را مورد خوانش قرار دهیم این بستگی به سطح دانش و تخصص طرف دارد. شیوه‏هایی که دانشجویان متنی را مطالعه می‏کنند با شیوه‏های یک متخصص وقتی که متنی را مطالعه می‏کند متفاوت است. یک متخصص با توجه به تخصصش و تسلطش در متون به طبع دنبال مسائل دیگری در خوانش این متون است ولی وقتی شما به عنوان یادگیری به متنی مراجعه می‏کنید این یک بحث دیگری است. در خوانش دانشجویان بی‌شک مسئله یادگیری مطرح است تا اجتهاد و انتقاد و نظر دادن درباره آن متون.

 

استاد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه تصریح کرد: نکته‏ای که در محافل دانشجویی بحث می‏شود این است که آیا دانشجویان کتابی را که می‏خوانند تا چه اندازه یاد می‏گیرند و می‎فهمند که نظریه پرداز چه می‏گوید بعد بتوانند انتقاد کنند. اما آنچه که بطور معمول در جامعه ما رایج است افراد قبل از اینکه متنی را مطالعه کنند شروع می‏کنند به نقادی و نقد کردن آن متن و نوعی ایرادگرفتن از آن. لذا اینکه ما با چه کدهایی علوم انسانی را مطالعه می‏کنیم بستگی به سطح سوار فرد و خواسته او از کتاب دارد.

 

قهرمانپور در مورد اینکه متون رشته خود را چندبار مطالعه می‏کند همچنین اظهارداشت: به طبع کتابهایی که جدید هستند و ایده‏های جدید می‏دهند در همه آنها احتیاج است که بیشتر از چند بار خوانده شوند. به‌خصوص اگر به زبان اصلی باشند. البته چنین کتابهایی کم هستند. مثل کتابهای مرجع و پایه رشته‏های خاص که باید حتی بیش از ده بارخوانده شوند. ولی بطور کلی این هم بستگی به سطح دانش فرد دارد اما بطور معمول در سطح دانشجویی یک امر طبیعی است که دیگرباید دوسه بار یک متن را خواند چرا که در بار اول خیلی متوجه عمق متن نمی‏شویم و از منظر هرمنوتیکی می‏گویند آموختن دانش یک امر دوْری است. یعنی شما باید یک متن را بخوانید و دوباره بخوانید تا اینکه مرتب به دانشتان اضافه بشود. به عبارت بهتر یادگیری یک امر خطی نیست یک امر دوْری است.

 

سردبیر همشهری دیپلماتیک درادامه خاطرنشان کرد:مابه دور زدن و بازگشت به مطالب از پیش خوانده احتیاج داریم که آنها را در ذهنمان حلاجی و تفسیر و تحلیل بکنیم تادرک جدیدی از متن داشته باشیم. به همین دلیل است که شما می‏بینید که کتابهای مهم تاریخی در مورد فلاسفه و اندیشمندان مهم شاید ده‏ها کتاب درباره آثار آنها نوشته شده باشند و از منظرهای مختلف نگاه کرده‏اند به اینکه طرف چه گفته است.

 

این محقق و پژوهشگر در مورد شیوه یادداشت‌برداریهایش از متون مطالعه شده هم گفت: این هم بستگی به افراد دارد که از کدام منظر می‏توانند راحتتر مطالب را یاد بگیرند. بعضیها قدرت بصریشان بیشتر است و نیاز دارند ببینند و از طریق دیدن یاد می‏گیرند. بعضیها قدرت شنوایشان خوب است و از طریق شنیدن یاد می‏گیرند. بعضیها هم از طریق نوشتن یاد می‏گیرند. ممکن است بعضیها هم از طریق همه اینها یاد بگیرند و بسته به متن فرق دارد. برای مثال وقتی شما می‏خواهید زبان یاد بگیرید نحوه شنیدن وحس شنیداری خیلی مهم است ولی در یادگیری یک متن فلسفی هم حس شنیداری مهم است و هم حس بصری و هم نوشتن مهم است. این بستگی به شیوه‏های آموزش دارد .

 

قهرمانپوردر پایان یادآورشد: الان در دنیا در علوم انسانی خیلی از روشهای بصری و از الگوهای هندسی و از اشکال  استفاده می‏کنند. این هنوز متأسفانه در سیستم آموزشی ما جا نیفتاده است. یعنی سیستم آموزشی ما در علوم انسانی یک روشی است که یک فردی روی صندلی می‏نشیند و حرف می‏زند و دانشجو بایستی گوش کند. سیستم ما هنوز با شکل و گرافیک و اینجور چیزها خیلی میانه خوبی ندارد. لذا می‏خواهم بگویم درآموزش کنونی در دنیا از همه این روشها بسته به استعداد افراد استفاده می‏شود. یعنی وقتی از همه این روشها استفده شود افراد بهتر می‎توانند مطالب را فرا گیرند.