مجید ابهری، متخصص علوم رفتاری و آسیبشناسی اجتماعی در ارزیابی ادبیات گویندگان خبر رادیو و تلویزیون به خبرنگار مهر گفت: برقراری ارتباط کلامی با مخاطبان یکی از هنرهای ضروری گویندگان است. انتقال اخبار و حوادث داخل و خارج از کشور باید با الفاظ درست صورت بگیرد تا برای شنونده و بیننده جذاب بوده و قابل فهم و درک باشد. متاسفانه بسیاری از گویندگان خبر رادیو و تلویزیون صرفاً صدای گویندگی دارند.
استاد دانشگاه شهید بهشتی در ادامه افزود: در رادیو که تصویر دیده نمیشود برقراری ارتباط با مخاطبان سادهتر است، ولی متاسفانه در رادیو و تلویزیون اشتباهات مشترک صورت میگیرد. مثلاً در تلفظ بسیاری از کلمات عربی، آیات و احادیث دینی به دلیل نبود زیر و زبر کلمه اشتباه تلفظ میشود که برای اهل نظر مفاهیم وارونه پیدا میکند. در این زمینه تمرینات قبلی ضرورت داشته و آشنایی مختصر به زبان عربی لازم و ضروری است.
وی خاطرنشان ساخت: در برخی مواقع تلفظ کلمات انگلیسی هم اشتباه بوده و گوینده خودش نیز متوجه این اشتباه نمیشود تا با عذرخواهی جبران کند. برای کسانی که با دید انتقادی به برنامههای تلویزیون نگاه میکنند یا به رادیو گوش میدهند دیدن این گونه مسائل را از دلایل ضعف گویندگان و مدیران آنها میدانند. ضعف معلومات عمومی در شناخت بسیاری از کشورها، پایتختها، شخصیتهای سیاسی و اجتماعی باعث میشود که نامها به طور نامناسبی تلفظ شوند.
ابهری اشاره کرد: در برخی مواقع گویندگان برای صحبت از الفاظ عامیانه در پایان برخی جملات استفاده میکنند. مثلاً آنها میگویند "حالا به بقیه خبر توجه کنین" استفاده از کلمهای همچون مانند کنین ضمن تضعیف جایگاه ادبیات فارسی باعث آزار مخاطبان فرهیخته میشود. برگزاری دورههای ادبیات فارسی و آشنایی به تلفظ درست کلمات عربی و انگلیسی ضرورتیتر از صدا برای گویندگان است.
این کارشناس درباره اینکه چرا گویندگان خبر هنوز شخصیت تلویزیونی ندارند، توضیح داد: متاسفانه برخی گویندگان در برقراری ارتباط بصری آن چنان به صفحه خبر و یا کاغذ روی میز خیره میشوند که فراموش میکنند نیم نگاهی هم به مخاطبان داشته باشند که در برقراری ارتباط چشمی مفاهیم سادهتر منتقل میشوند. دیدن چنین ضعفهایی باعث تضعیف جایگاه ارتباطی صدا و سیما شده و باعث میشود که مخاطبان برای دریافت اخبار به ماهواره یا رادیوهای بیگانه جلب شوند.
وی در ارزیابی گویندگان جوان خبر گفت: به نظرم انتخاب گویندگان و خبرنگاران جوان که گاهی با شخصیتهای مختلف مصاحبه میکنند بر اساس معیارهای علمی و منطقی نیست. آموزش، اشراف داشتن و تپق نزدن در ادای یک جمله ساده ضرورت اولیه در برقراری ارتباط با مخاطبان است. باشگاه خبرنگاران جوان بستری مناسب برای تربیت خبرنگاران و گویندگان است که بعد از آموزش و کسب تجربه میتوان بهترینها را از میان آنها انتخاب کرد.
استاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به شیوه نگارش خبرهای رادیویی و تلویزیونی گفت: برخی مواقع دیده میشود که مدیران تنظیم کننده خبر در تنظیم خبر شفاهی، کتبی یا علامت گذاریها مثل علامتهای سئوال، تعجب، نقطه و ... دارای مشکلاتی هستند که باعث اشتباه گویندگان میشود. یعنی جمله سئوالی خبری خوانده میشود. این نقاط ضعف باید از سوی تحلیلگران به مدیران خبر منعکس شود تا از ضعفهای آتی جلوگیری شود.
نظر شما