به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد و بررسی کتاب "نقد و بررسی نظریه‌های عدالت"، نوشته احمد واعظی عصر دیروز سه‌شنبه 26 مردادماه با حضور مؤلف کتاب و دکتر عبدالله نصری در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.
دکتر عبدالله نصری با اشاره به اینکه بحث عدالت یکی از مباحث ریشه‌دار و مهم فلسفی است، گفت: مباحث فلسفی عموماً انتزاعی و تخصصی هستند. ولی برخی مسائل چون عدالت و خیر و شر مختص فیلسوفان نیستند و دایره وسیعی دارند و از اینرو کار را دشوار می‌کنند.
وی افزود: بحث عدالت برای عموم مردم فقط جنبه نظری ندارد و جنبه عملی این بحث نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. در جامعه ما و پس از انقلاب اسلامی بحث عدالت مورد توجه زیادی قرار گرفته است. به رغم این توجه زیاد و حرفهای زیادی که درباره عدالت گفته می‌شود، در جامعه ما نظریه‌پردازی جدی درباب عدالت صورت نگرفته است. بر عکس در غرب نظریه‌پردازان جدی درباره عدالت داشته‌اند.
مؤلف "آفاق مرزبانی" در ادامه خاطر نشان کرد: کتاب "نقد و بررسی نظریه های عدالت" اثر آقای واعظی از آن جهت مهم است که ایشان هم با مطالعات اسلامی و فلسفه اسلامی آشنایی دارند و هم با فضای فکری غرب و آرای اندیشمندان آن آشنایی دارند.
وی افزود: آقای واعظی بر خلاف کسانی که آثار فلسفی غرب را نخوانده به آنها ناسزا می‌گویند و با اندیشه از سنخ اندیشه مواجه نمی‌شوند، آثار فیلسوفان غربی را خوانده است. نظریه محور بودن کتاب موضوع مهمی است و لازم است که نویسنده نیز نظریه خود را بیان کند ولی از آنجا که نویسنده خود اعتراف می‌کند کتاب گامی نخستین است لذا این نقد به طور جدی بر ایشان وارد نیست.
نگاه به مفهوم عدالت باید سیستمی باشد
مؤلف "آینه‌های فیلسوف" در ادامه تصریح کرد: نویسنده به رغم اینکه سؤالها و پرسشهایی را درباره عدالت مطرح کرده، ولی مناسب بود بیشتر به طرح پرسش می‌پرداخت. کتاب از باب پرداختن و بررسی نظریه‌ها، خوب است و نویسنده سعی کرده به نقادی نظریه‌ها نیز بپردازد.
این استاد دانشگاه افزود: تحلیل مفهومی، یکی از مباحث مهم در عدالت اجتماعی است. این نکته در کتاب به خوبی رعایت شده است و تحلیل مفهومی درباره عدالت اجتماعی در این کتاب صورت گرفته است. نویسنده به خوبی متوجه شده که مفهوم عدالت با مفاهیم دیگر پیوند و ارتباط دارد و به عدالت باید با نگاهی سیستمی نگریست. اگر به عدالت به طور سیستمی نگریسته نشود قادر به نظریه‌پردازی درباره آن نیستیم.
فلسفه اسلامی به طور مناسب به مقولات اجتماعی نپرداخته است
وی تصریح کرد: واعظی خوب فهمیده که اگر کسی بخواهد درباره عدالت اجتماعی نظر بدهد تخصص‌گرایی محض نمی‌تواند مثمر فایده باشد. در جامعه ما پرداختن از ابعاد گوناگون به مسائل اجتماعی صورت نگرفته است. در غرب فیلسوفانی چون راسل، وایتهد و پوپر در حوزه‌های گوناگون صاحبنظر بودند و از ابعاد گوناگون مسائل و موضوعات را مورد بررسی قرار داده‌اند.
نصری در ادامه با شاره به ضعف فلسفه اسلامی در حوزه مقولات اجتماعی، گفت: فلسفه اسلامی با متافیزیک غنی خود در مقولات اجتماعی ضعفهای اساسی دارد و خوب به این مقولات نپرداخته است.
نفی نظریه‌های غربی به طور گسترده اقدامی نادرست است
وی یادآور شد: کتاب حاضر، نظریات فیلسوفان را منصفانه مورد نقد و بررسی قرار داده و تأثیرگذاری و تأثیرپذیری فیلسوفان بر یکدیگر درباره عدالت را به خوبی تبیین کرده است. اهمیت این قضیه در این است که بدانیم تاریخ فلسفه یک تاریخ ممتد است و تاریخی گسسته نیست. به عبارت دیگر فیلسوفان پا روی دوش فیلسوفان قبل گذاشته‌اند و به یکدیگر و فیلسوفان قبل از خود لگدپرانی نکرده‌اند.
نصری در ادامه با انتقاد از نفی همه جانبه نظریه‌های غربی، گفت: در بحث علوم انسانی کسانی به رد و نفی علوم انسانی و نظریه‌های غربی می‌پردازند که سواد لازم در این زمینه را ندارند. اساساً نفی علوم انسانی غربی به طور گسترده کاری نادرست است. در خود غرب متفکران یکدیگر را نقد کرده و می‌کنند تا از این طریق گامی به جلو بردارند.
نظر شما