زاهدی را قانع کردم اما دانشجو خلاف انتظارعمل کرد/ دانشجو باید ثبوتی را برگرداند

دکتر یوسف ثبوتی اول شهریور ماه 1311 در خانواده فرهنگی در شهر زنجان به دنیا آمد. وی پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در زادگاهش، در سال 1329 به طور همزمان در دو رشته‌ کشاورزی و فیزیک دانشگاه تهران پذیرفته شد که به دلیل علاقه‌ زیاد به فیزیک، این رشته را برای ادامه تحصیل انتخاب کرد.

وی پس از پایان تحصیلاتش در آزمون نقشه‌برداری قبول شد و به صورت رایگان به یاری دکتر حسین کشی افشار شتافت. پس از چندی با معرفی ایشان، وارد دانشگاه تورنتو (کانادا) شد و موفق به اخذ درجه‌ کارشناسی ارشد از آن دانشگاه شد.

دکتر ثبوتی پس از آن به دانشگاه شیکاگو راه یافت و به تحصیل اختر فیزیک نزد استادان صاحب‌نامی همچون سوبر امانیان، چاندراسکار، وچمبرلن پرداخت. وی در سال 1342 مدرک دکتری تخصصی خود را در این رشته دریافت کرد و برای تدریس با سمت استادیاری، رهسپار دانشگاه نیوکاسل انگلستان شد.

دکتر ثبوتی پس از مدتی به ایران بازگشت و چندی بعد با سمت دانشیاری در دانشگاه شیراز به کار مشغول شد. فعالیت وی در دانشگاه شیراز سرآغاز تحولات جدیدی در دستگاه آموزش عالی ایران بود. نظام ترمی - واحدی کنونی از دستاوردهای دکتر ثبوتی برای نظام آموزشی کشور است.

دکتر ثبوتی در سال 1348 در یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه پنسیلوانیا رفت و ضمن تحقیقات به تدریس در آن دانشگاه پرداخت. وی پس از مدتی به ایران بازگشت و علاوه بر تدریس در دانشگاه صنعتی شریف، در سال 1351 طرح تأسیس رصدخانه ابوریحان بیرونی شیراز را ارائه داد. این رصدخانه که در سال 1356 افتتاح شد، بزگترین رصدخانه فعال ایران است.

وی پس از آن، دوره دکتری نجوم را در دانشگاه بنیان گذاشت و زمینه تحصیلات تکمیلی برای‌ علاقمندان اختر فیزیک را در دانشگاه شیراز فراهم کرد. وی همچنین با پیگیری‌های فراوان، مرکز تحصیلات تکمیلی در علوم پایه‌ زنجان را در سال 1370 تأسیس کرد. دکتر ثبوتی در ایجاد انجمن نجوم ایران در سال 1375 که با تلاش چند اخترشناس حرفه‌ای ایران محقق شد نیز، نقش مهمی برعهده داشت.

از استاد ثبوتی بیش از 50 مقاله‌ پژوهشی در مجلات علمی بین‌المللی منتشر شده است. این پژوهشگر عرصه‌ فیزیک و نجوم، علاوه بر دریافت عنوان نویسنده کتاب سال جمهوری اسلامی و مدال پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در سال 2000 میلادی به دلیل فعالیت‌های مستمر علمی به دریافت مدال ویژه آکادمی علوم جهان سوم نائل شد.

وی فعالیت های علمی دیگری از جمله محقق ارشد انستیتوی نجوم و اختر فیزیک دانشگاه آمستردام هلند، محقق مدعو مرکز نجوم و اختر فیزیک دانشگاه شیکاگو  آمریکا، استاد مدعو بخش فیزیک دانشگاه نورث ایسترن بوستون آمریکا و عضو وابسته مرکز بین‌المللی فیزیک نظری (تریست ایتالیا) نیز داشته است.

دکتر یوسف ثبوتی موسس و رئیس مرکز تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان از سال 1370 تاکنون بوده و همچنین عضو هیئت موسس انجمن فیزیک ایران، عضو هیئت موسس انجمن نجوم ایران، عضو شورای همکاریهای علمی و بین‌المللی وزارت فرهنگ و آموزش عالی نیز بوده است.

وی فعالیت های دیگری از جمله عضویت در جامعه منجمین آمریکا، انجمن بین‌المللی نجوم، هیئت مشاوران مجله علوم و تکنولوژی ایران، هیئت تحریریه مجله علوم و تکنولوژی ایران، هیئت مشاوران مجله فیزیک ایران، آکادمی علوم جهان سوم، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، شورای علمی مرکز بین‌المللی فیزیک نظری (تریست ایتالیا)، شورای عالی کتابخانه منطقه‌ای علوم و تکنولوژی شیراز نیز داشته است.

دکتر ثبوتی تاکنون توانسته است افتخارات زیادی از جمله مدال پژوهشی وزارت علوم در سال 1357، جایزه کتاب سال ریاست جمهوری اسلامی ایران در سال 1374، جایزه توآس در سال 2000، جایزه خوارزمی در سال 1379 و انتخاب به عنوان چهره ماندگار در سال 1380 را کسب کنند.