به گزارش خبرگزاری مهر، سالی هاسلنجر استاد فلسفه دانشگاه ام.آی.تی در گفتگو با سایت "پرسش از فیلسوفان" به بررسی مفهوم هویت پرداخته است.
این سؤال مطرح است که آیا امکان وجود هویتی خارج از ذهن و جسم متصور است؟ آیا میتوان هویتی را به چیزی خارج از ذهن و جسم ارجاع داد و آنرا "من" نامید.
سالی هاسلنجر معتقد است که چه کسی میتواند آن چیزی را که خارج از ذهن و جسم من است را "من" بنامد؟
برای بررسی این موضوع هویت "من" را به طور جداگانه از منظرهای جسمی و ذهنی مورد توجه قرار میدهم.
از منظرهویت جسمی، وقتی اصطلاح "من" را به کار میبرم به طور ساده به انسانی زنده اشاره دارم که آن "من" هستم. در این تعریف "من" به معنای وزن، قد، رنگ چشمان و غیره است که جسم من را تشکیل میدهند.
در این معنای فیزیکی و جسمی از "من"، ما به عنوان گونهای از موجودات تلقی میشویم که با انواع دیگر موجودات تفاوت داریم. البته در فیلمها و برخی داستانها خود انسانها "انسان" به عنوان یک گونه در قالبهای دیگر مجسم کردهاند.
حال از منظر ذهنی این موضوع را مورد بررسی قرار میدهیم. از این منظر وقتی "من" را به میبرم به ذهن و فکر ارجاع میدهم. اما این سؤال پیش میآید وقتی که این اصطلاح به کار برده میشود آیا فقط به ذهن خودآگاه ارجاع میدهم یا نه؟
هویت "من" از جنبه ذهنی آیا ناظر به ناآگاهی نیز هست یا نه؟ وقتی "من" را به کار میبریم احتمالاً من در آگاهی به سر میبرم ولی این ارجاع به "من ناآگاه" نیز ارجاع میدهد.
اگر شما دچار تصادف با خودرو شوید و به حالت کمای دائمی فرو رفتید و هیچ نشانهای از فعالیت مغز شما گزارش نشد در این صورت آیا جسمی که در بیمارستان وجود دارد دارای ذهن است؟ آیا آن جسم شما خواهید بود؟
اگر شما به فراموشی دچار شدید و هیچ چیز از گذشته به خاطر نیاوردید آیا در این صورت ذهن شما پیش از فراموشی و بعد از آن با هم یکی هستند؟ به عبارت دیگر آیا هویت ذهنی "من" قبل و بعد از فراموشی با هم یکی هستند؟
با طرح این سؤالات شاید شما فکر کنید که "ذهن" غیر فیزیکی و مجزایی از جسم وجود نخواهد داشت که به عنوان هویت "من" به آن ارجاع دهیم. اگر بپذیریم که چنین است در این صورت برای چیزهای غیر فیزیکی ممکن خواهد بود که در زمان وجود داشته باشند بدون اینکه وجودشان در مکان باشد.
بنابراین شما میتوانید بگوئید او در "حال و اکنون" وجود دارد و نه در "اینجا". به طور کلی میتوان گفت که وجودی غیر از جسم و ذهن وجود دارد که به آن ارجاع دهیم. برای نمونه خدا وجودی است که برای تعیین هویت به ذهن و جسم ارجاع نمیدهد.
نظر شما