به گزارش خبرنگار تئاتر "مهر" 604متن توسط محمد چرمشير ، حميد امجد ، افروز فروزند ، مجيد سر سنگي و حسين مسافر آستانه اعضاي هيات انتخاب باز خواني شده و از ميان آنها 64 متن انتخاب شد .از اين تعداد 46 متن متعلق به نويسندگان داخلي است كه 5 متن آن نام محمد چرمشير و حميد امجد را در مقام نويسنده و يك متن نام محمد چرمشير را به عنوان كارگردان برخود دارد . ذي نفع نبودن داور در امر داوري به عنوان بديهي ترين شرط انتخاب داور همواره مورد توجه و تاكيد است . هيات انتخاب مرحله بازخواني جشنواره تئاتر فجر بطور مشخص و روشن آثار ارائه شده را از جهت امكان حضور در جشنواره داوري مي كنند .
اين درحالي ست كه در ميان نتايج بازخواني جشنواره امسال نام بسياري از نويسندگان و كارگردانان پيشرو تئاتر كشورمان از جمله محمد يعقوبي ، محمود رضا رحيمي ، عبد الحي شماسي (نويسنده) ، سهراب سليمي ، ندا هنگامي ، عليرضا اوليايي ، خسرو اميري و... خالي است . هنرمنداني كه در جشنواره هاي گذشته همواره آثار درخوري ارائه داده اند و مورد تقدير قرار گفته اند . از طرف ديگر ، پذيرفته شدن افراد ناشناس به همراه چند اثر از اعضاي بازخواني در شرايطي كه بسياري از نمايشنامه نويسان و كارگردانان حرفه اي از چند اثر ارائه شده اشان يك اثر هم پذيرفته نشده است ، خود موجب ايجاد شبهه و سوء ظن هايي براي اهالي تئاتر شده است . اين شبهه هنگامي قوت مي گيرد كه سال هاي قبل نيز اسامي ناشناس در هنگام برگزاري جشنواره جاي خود را به افراد سرشناس واگذار مي كردند . اين روزها در ميان محافل تئاتري كشور اينگونه تصور مي شود كه شوراي نظارت و ارزشيابي مر كز هنرهاي نمايشي با حذف عده اي و قبول افراد خاصي تصميم دارد مانند سيستم قبلي مركز هنرهاي نمايشي تنها براي افراد مشخص و انتخاب شده اي زمينه فعاليت تئاتر را فراهم كند.
محمد يعقوبي يكي از مردودين بازخواني با اظهار تأسف از نتايج بدست آمده به خبرنگار تئاتر "مهر" گفت: در اين شرايط ترجيح مي دهم صحبت نكنم ، صبر مي كنم تا ببينم چه اتفاقي خواهد افتاد . اعتراض كردن هم در اين شرايط كار پسنديده اي نيست . پس از ديدن نتايج بازخواني از دستيارم خواستم با هيأت بازخواني تماس بگيرد و علت رد شدن متن من را جويا شود . آقاي چرمشير را پيدا نكرده بود، خانم فروزند به پيغام ما بر روي پيغام گير پاسخي نداد و آقاي امجد گفته بود اجازه بدهيد شخصا نظري ندهم قراراست به طور جمعي پاسخ دهيم.
ندا هنگامي كه امسال با نمايشنامه " عموكريستف" اثر حسين مهكام در اين جشنواره شركت كرده بود و موفق نشد بااين متن نظر بازخوانان جلب كند تصريح كرد: متن حسين مهكام يك متن قابل دفاع است . مهكام براي نوشتن اين نمايشنامه 7 ماه وقت گذاشت . از نظر ساختار ، نقطه اوج ، پرداخت شخصيتها و شكل دراماتيك همه چيز در اثر رعايت شده بود و متأسفم هيأت بازخواني يك متن قابل دفاع را به راحتي رد كردند.
وي افزود: من رسما اعلام مي كنم سيستم انتخاب امسال به شكل اختاپوسي عمل كرد ومن از اين اتفاق اختاپوسي امسال متأسفم. در سيستم اختاپوسي يك نفر مشخص مي كند كه چه كساني مي توانند كار كنند و چه كساني نمي توانند؟
هنگامي تصريح كرد: كارگرداني بسياري از آثاري كه اكنون پذيرفته شد به من پيشنهاد داده شد. اگر من كارگرداني يكي از اين آثار را قبول مي كردم اكنون نام من جزء مردودين نبود.
وي افزود: چطور آقاي امجد و چرمشير اين همه متن از خود را پذيرفته اند ولي يك متن از نويسندگان ديگر انتخاب نكرده اند؟ چگونه يك طرح از بازيگر تئاتر را به عنوان طرح نمايشي مي پذيرند ، اما نمايشنامه نويسان را حذف مي كنند؟ اين اشتباه است. بازيگر بايد بازي كند نمايشنامه نويس بنويسد و كارگردان كارگرداني كند. مهرداد ضيايي يك بازيگر است چرا بايد در اين جشنواره يكي از متون آقاي امجد را كارگرداني كند ؟
كارگردان " عروسك فرانسوي " با بيان اين مطلب كه با يك رأي تمام تلاشهاي چند ساله ما به هدر مي رود متذكر شد : حداقل در دوره قبل اين افتخار وجود داشت كه هربار يك هنرمند جوان به عرصه تئاتر راه پيدا كند و تكليف همه روشن بود. اين افراد با چه كسي شوخي مي كنند؟ چه بسيار آدمهاي توانايي كه به خاطر سيستمهاي غلط نمايشي خانه نشين شده اند و هر بار كه خواستند استعداد خود را نشان دهند به خاطر روابط شخصي موجود در مركزهنرهاي نمايشي با آنها برخورد شد. به نظر من اين سيستم سيستم نخبه كشي است.
وي با اشاره به اين مطلب كه چرا بايد سيستم براي من تعيين كند كه كارگردانم يا نه؟ گفت: بايد به مهندس پور اين حرفها را زد . به عنوان يك استاد براي وي احترام قائل هستم ، اما وي حق ندارد اين گونه با تئاتريها برخورد كند.
سهراب سليمي رئيس انجمن كارگردانان خانه تئاتر نيز كه امسال با يكي از آثار عبد الحي شماسي نمايشنامه نويس معاصر در اين جشنواره شركت كرده بود يكي ديگر از مردودين است او معتقد است عبد الحي شماسي نويسنده نمايش اش يكي از نمايشنامه نويسان بزرگ اين مملكت است كه استادي هم طراز با همين جوانان كه در هيأت بازخواني هستند ، مي باشد واستاد هم نسلان و جوانان مورد پذيرش اين هيأت ، بوده است. اما چون او هم مانند سليمي اهل رابطه بازي نيست سه اثرش در اين جشنواره رد شد.
وي افزود : اميدوارم هر چه زودترمسايل براي ما شفاف شود. با ديدن نتايج بازخواني شوكه شدم .
"محمد حسين ناصربخت" مسوول قبلي روابط عمومي مركز هنرهاي نمايشي يكي ديگر از اين مردودين است كه به مردود شدن سه اثر خود اعتراضي ندارد اما معتقد است كه شوراي ارزشيابي نبايد ازنويسندگاني كه خود متن در جشنواره دارند به عنوان بازخوان استفاده مي كرد.وي به خبر نگار تئاتر "مهر"گفت : من به نظر اعضاي بازخواني در باره آثار خودم احترام مي گذارم و مشكلي ندارم . اعضاي هيأت بازخواني افراد موجه اي هستند كه با شناختي كه از آنها دارم فكر نمي كنم به خاطر خود حق كشي كرده باشند اما بهتر بود اين افراد متون را بازخواني نمي كردند تا اكنون اين سوء تفاهمات و حرفها پيش نيايد. به نظر من بيشتر به خود اين بچه ها ظلم شده است چون به عنوان باز خوان متون خود را پذيرفته اند و اكنون زير سوأل رفته اند.
" محمد ميرعلي اكبري " كارگردان برگزيده جشنواره تئاتر ماه نيز كه تاكنون در دو جشنواره تئاتر فجر حضور داشته در باره رد اثر خود در بيست و سومين جشنواره تئاتر فجر متذكر شد: من نمي دانم معيار انتخاب چه بوده؟ و شك دارم اثرم توسط چر مشير و امجد رد شده باشد . به نظر من اعتراض هم بي فايده است و ضعيت مر كزهنرهاي نمايشي اكنون بسيار بغرنج است با گروه گروه كردن و بخشيدن سالن به بعضي گروه ها طبيعي است كه تعدادي حذف خواهند شد. من با دو كار تئاتر حرفه اي از جمع اين گروه ها حذف شده ام.
كارگردان " آرتيگوشه " افزود : در دوره قبلي به خاطر شريف خدايي وپاكدل امكان كار كردن نداشتيم ،با تغيير سيستم خوشحال شديم اما مثل اينكه در اين سيستم هم نمي توانيم كا ركنيم. بهتر است واضح بگويند استعداد نداريد تا ما هم برويم دنبال زندگيمان! من فوق ليسانس تئاتر هستم 4 سال شريف خدايي نگذاشت امسال هم كه اين مسوولين جديد . بهر حال اگر خيلي بي استعداد بودم در جشنواره "ماه " كه داور آن سمندريان بود،كارگردان برگزيده نمي شدم .
وي بابيان اين مطلب كه اگر مر كز هنرهاي نمايشي مي خواهد محدوديت قائل شود و تئاتر را كوپني كند اعلام كند متذكر شد: حداقل افراد ي كه مورد قبولشان نيستند تكليفشان روشن مي شود و مي روند دنبال زندگي خود.
نتايج بازخواني جشنواره تئاتر فجر به مهمترين مسئله امروز خانواده تئاتر بدل شده است اين درحالي ست كه بسياري از نويسندگان و كارگردانان حاضر در اين مرحله بي توجه به ناديده گرفته شدن اصل داوري يعني ذي نفع نبودن داور به بررسي نتايج اين بازخواني مي پردازند . يك نكته نبايد فراموش شود حساسيت و اهميت كار هيات بازخواني را مي توان حتي از داوران بخش مسابقه جشنواره بيشتر دانست . با توجه به اين كه آثار رد شده امكان بازنگري را ندارند و به روي صحنه نمي روند در صورت بروز ضعف و خطا در اين مرحله عملكرد هيات بازخواني به درستي قابل بررسي نيست ولي وقتي هيات داوران بخش مسابقه دچار خطا شوند حتي تماشاگران آثار نيز متوجه آن خواهند شد. بر هيمن اساس داوري در اين بخش بايد با دقت ، توجه و رعايت ظرايف داوري انجام شود .
نظر شما