به گزارش خبرنگار مهر در دماوند، مسئول واحد فنی جنگل و مراتع اداره منابع طبیعی شهرستان دماوند ظهر شنبه در نشست عشایری این شهرستان طی سخنانی خاطرنشان کرد: در حال حاضر مراتع شهرستان دماوند با واگذاری اراضی مذکور به مسکن و شهرسازی محدودتر شده است.
رسول لطفی ادامه داد: کوچکتر شدن مراتع، فشار مضاعف بر اثر افزایش تعداد دام در واحد سطح به نواحی مذکور را سبب شده و تولید فرآورده های گوشتی توسط عشایر را کاهش می دهد.
این مسئول با اشاره به واگذاری سطح کلان مراتع دامداران به مسکن و شهرسازی عنوان کرد: یکی از بزرگترین معضلات این روزهای عشایر واگذاری کلان نزدیک به 68 پلاک از مراتع به مصوبه طرح جامع مسکن و شهرسازی است که بدین ترتیب حق چرا از دام عشایر در نواحی یاد شده لغو می شود.
عدم اجرای صحیح طرح " تغییر معیشت "
وی با گلایه از عدم انجام طرح " تغییر معیشت " در خصوص عشایر افزود: بر اساس این طرح، در قبال اخذ میزانی از اراضی تحت اختیار دامداران زمینی در دیگر نواحی به افراد مذکور اعطا می شود اما این طرح در بسیاری از موارد اجرایی نشده است.
لطفی ادامه داد: پس از تحویل زمینهای مذکور به مسکن و شهرسازی این نهاد اجرای طرح تعیین معیشت را به اداره جهاد کشاورزی و اداره منابع طبیعی مرتبط دانسته و از انجام آن سر باز می زند از این رو عشایر بدون حامی مانده به حقوق خود دست نمی یابند.
معاون فرماندار شهرستان دماوند در پایان این نشست به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر و به رغم ایجاد مراکز تولید محصولات لبنی و فراورده های گوشتی همچنان بخش اعظم این منابع غذایی توسط عشایر زحمتکش تامین می شود.
ضرورت حفظ شرایط کنونی عشایر
معاون فرماندار شهرستان دماوند نیز در این نشست با تائید بر توسعه وضعیت معیشتی عشایر خاطرنشان کرد: شاید امروزه شرایط توسعه عشایر ممکن نباشد اما می توان با حفظ شرایط فعلی از بروز معضلات جدید برای این قشر جلوگیری بعمل آورد.
فرزاد شلیله ریشه اغلب معضلات امروز عشایر را در گذشته های دور دانست و افزود: بسیاری از معضلات عشایر ناشی از کاستیهایی در 50 سال گذشته است و امروز بای با تمهیداتی از مشکلات آینده پیشگیری کرد.
وی با بیان اینکه ساخت و ساز لازمه تداوم زندگی امروز بشر است، عنوان کرد: ساخت و ساز از ضروریات زندگی امروز انسان و تبدیل کاربری برخی اراضی به محل اسکان شهروندان امری ناگزیر محسوب می شود اما نباید حقوق عشایر در اینگونه طرحها فراموش شود.
شلیله معضلات عشایر دماوند را کمتر از دیگر نواحی مناطق شمالی کشور دانست و گفت: عشایر دماوند با معضلات کمتری مواجه هستند اما معضلات دیگر عشایر با توجه به استقرار این شهرستان در مسیر گذر اقشار مذکور مسئولان را با چالش روبرو ساخته است.
ضرورت تجدید نظر در واگذاری مراتع به دامداران
این مسئول با اشاره به امکان بروز خطرات جاده ای برای عشایر اظهار داشت: خطرات جاده ای برای عشایری قصد طی سریع مسیر از معابر میانبر را دارند افزایش خواهد یافت پس بنابراین باید با تعبیه راه هایی بهتر، شاید دورتر و با هماهنگی نیروی انتظامی امکان بروز خطرات ناشی از سوانح رانندگی و تلفات دامی را تا حد قابل قبولی کاهش داد.
وی خواستار تجدید نظر در واگذاری مراتع شهرستان دماوند شد و افزود: برخی مراتع در اختیار دامدارانی است که پیش از این از میزان دام قابل ملاحظه ای برخوردار بودند اما امروزه برخی از این اقشار با وجود کاهش تعداد دام در واحد سطح همچنان از همان میزان مراتع بهره مند هستند که می بایست در این خصوص تجدید نظری کارشناسی صورت پذیرد.
معضلات عشایر در شمال شرق استان تهران
یکی از عشایر دماوند نیز در حاشیه این نشست به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه عشایر نه تنها در مناطق مختلف شمال شرق استان تهران بلکه در سایر استانهای کشور نیز از معضلاتی رنج می برند.
وی با بیان اینکه در احداث جاده ها وضعیت عشایر مورد توجه قرار نگرفته، افزود: متاسفانه مسئولان در احداث جاده های منتهی به شمال کشور، کمتر محل عبور عشایر و دام آنها را مورد توجه قرار داده اند.
این دامپرور کوچ نشین ادامه داد: معضل یاد شده می توانست با تعبیه چند زیرگذر مرتفع گردد اما فقدان اینگونه سامانه های جاده ای موجبات تلفات دام بر اثر سوانح رانندگی را فراهم آورده است.
فردی دیگر از عشایر نیز با گلایه از ساخت و سازها، بدون در نظر گرفتن حقوق عشایر گفت: دیدن ساخت و سازهای خانه های مسکونی در مناطق مختلف شمال شرق استان تهران که این روزهای با عنوان مسکن مهر به خانه دار شدن هموطنانمان می انجامد بسیار شادی آور است.
وی بیان داشت: اما ای کاش تا پیش از اجرای این پروژه ارزشمند ملی مسیر عبوری دامها نیز لحاظ شود تا این شریان حیاتی و معیشتی عشایر مورد تخریب قرار نگیرد.
پیش بینهای لازم برای مسیر عبور دام عشایر صورت گیرد
این دامپرور کوچ نشین با اشاره به احداث شهر جدید پردیس یادآور شد: اگر پیش بینی لازم در خصوص مسیر عبور دام صورت نگیرید سرنوشت معابر فعلی عشایر در شمال شرق استان تهران به مسیرهای گذشته عبوری از شهر پردیس منجر شده، از بین خواهد رفت و آسیبهای گذر دام از میان مناطق شهری و مشکلات بعدی ناشی از آن تکرار خواهد شد.
وی فقدان مسیر کافی را موجب از بین رفتن برخی بافتهای گیاهی شهرستان دماوند دانست و افزود: متاسفانه برخی ساخت و سازهای غیر مجاز موجب مسدود شدن راه عبور عشایر شده و این امر سبب تغییر مسیر دامها، گذر از دیگر نواحی و در نهایت تخریب بافت گیاهی برخی نقاط شهرستان دماوند را در پی خواهد داشت.
یکی دیگراز عشایر مستقر در دماوند نیز خواستار مدیریتی ثابت بر مسیرهای عبور دام شد و افزود: در حال حاضر نامشخص بودن مسیر عبور عشایر هر منطقه به یکی از چالشهای بزرگ این قشر زحمتکش تبدیل شده است.
وی ادامه داد: اگر با مدیریتی واحد از سوی مسئولین امر، مسیر عبور دام عشایر هر منطقه مشخص شود دیگر مشکلی در خصوص تداخل دام عشایر یا چرای چند باره مراتع بین مسیر بوجود نخواهد آمد.
استفاده از وسایل نقلیه باربری جهت انتقال دام مقرون به صرفه نیست
این دامپرور کوچ نشین، استفاده از وسایل نقلیه باربری جهت انتقال دام را مقرون به صرفه ندانست و گفت: شاید این پرسش مطرح شود که چرا عشایر دامهای خود را از طریق جاده های اصلی و توسط وسایل نقلیه باربری کوچ نمی دهند.
وی بیان داشت: انجام این کارکرد علاوه بر محروم ساختن دام از چرا در عرصه طبیعی و اخلال در تولید محصولات لبنی با کیفیت، هزینه هنگفت حمل و نقل توسط خودروهای باربری را نیز متوجه عشایر محروم با درآمدهایی پایین می سازد.
عشایر از گذشته های دور تا کنون با به دوش کشیدن زندگی و دارایی خود و رهسپار شدن به مناطق ییلاقی و قشلاقی تولید بخش عمده ای از نیاز کشور به منابع پروتئین را بر عهده داشته و به رغم وجود مراکز صنعتی تولید این قبیل محصولات همچنان عشایر نقش اصلی خود را در این زمینه ایفا کرده اند.
اما این روزها این قشر اغلب محروم از رفاهیات جاری در جامعه و قانع به وجود حداقلهای امکاناتی عشایر در مناطق مختلف شمال شرق استان تهران و سایر نواحی استانهای مستقر در این مناطق از معضلاتی بیشمار رنج می برند.
به هر روی معضلات عشایر و رفع کاستیهای این قشر محروم اما فعال در زمینه های تولید محصولات لبنی و فرآورده های پرتوئینی می تواند تاثیرات بسزایی در زمینه تعدیل قیمت اقلام مذکور، کاهش نیاز به واردات و رفاه حال اکثریت جامعه داشته باشد.
نخستین نشست عشایری دماوند با هدف رفع این معضلات این قشر با حضور نماینده عشایر مستقر در منطقه، معاون فرمانداری و دیگر مسئولان محلی در محل کنفرانسهای فرمانداری این شهرستان تشکیل شد.
نظر شما