"ون جیابائو" در حالی به ترکیه سفر کرد که در هفته گذشته خبرهای متعددی درباره نگرانی های آمریکا و رژیم صهیونیستی درباره رشد مناسبات ترکیه با چین و ایران منتشر شد که سرآمد آن گزارش روز پنجشنبه روزنامه هاآرتض در این باره بود.
با سفر نخست وزیر چین به ترکیه، دو کشوری که مدت ها یکدیگر را نادیده می گرفتند، دوران جدیدی از همکاریها را آغاز می کنند بطوری که در ملاقات سران چین و ترکیه در روز جمعه (۸ اکتبر) در آنکارا بسته ای از قراردادهای اقتصادی به امضای طرفین رسید.
حجم مبادلات بازرگانی و سرمایه گذاریها میان دو کشور قرار است گسترش یابد. در سفر رسمی نخست وزیر چین به ترکیه قراردادهایی در زمینه سرمایه‌گذاری در حوزه‌های انرژی، حمل و نقل و فناوری ارتباطات به امضا خواهند رسید.
مناسبات میان دو کشور در گذشته بارها رو به تیرگی گرائیده بود، به ویژه در رابطه با اعتراض ترکیه نسبت به سرکوب اقلیت ترک تبار اویغور در چین و پس از آنکه دولت چین در تابستان ۲۰۰۹ در استان سین کیانگ ناآرامیها را سرکوب کرد، رجب طیب اردوغان از قتل عام قومی در چین سخن راند.
رجب طیب اردوغان در کنار "ون جیابائو" نخست وزیر چین
نگرانی واشنگتن نسبت به همکاری نظامی چین و ترکیه
رزمایش مشترک نیروهای هوایی دو کشور در منطقه هوایی آناتولی در ماه سپتامبر، دولت آمریکا را ناخشنود ساخت زیرا ترکیه یکی از متحدان پراهمیت ناتو محسوب می شود.
ناخشنودی واشنگتن از این نظر است که ترکیه برای اجرای رزمایشهای نظامی مشترک از رژیم صهیونیستی دیگر دعوت نمی کند، ولی در عوض به چین روی آورده است.
از سوی دیگر واشنگتن از دولت ترکیه خواسته به هنگام رزمایش هوایی مشترک با چین جنگنده های مدرن اف۱۶ را از آشیانه های خود خارج نکند. هدف از این درخواست آن است که به چینیها فرصت دست‌یابی به فناوری نظامی آمریکا داده نشود.
ایستادگی در برابر غرب در سایه روابط اقتصادی
چین و ترکیه در سال 1999 قراردادی نظامی امضا کردند. بر اساس این توافقنامه سربازان چینی و ترکیه ای می توانند متقابلا در دانشکده های نظامی دو کشور آموزش ببینند.
از آنجا که ترکیه خود را به کشورهای دیگری همچون جمهوری اسلامی ایران نزدیک کرده، این امر می تواند به تنشهای مداوم، به ویژه با واشنگتن دامن بزند.
اگرچه حجم مبادلات بازرگانی میان دو کشور از یک میلیارد دلار در سال ۲۰۰۰ به ۱۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار در سال ۲۰۰۸ رسید، ولی حجم سرمایه گذاری ترکیه در چین زیر ۱۰۰ میلیون دلار است. از سوی دیگر ترکیه علاقه ای وافر به فناوری چین در حوزه انرژی، به ویژه انرژی هسته ای دارد.
چین سالانه ۵۰ میلیون جهانگرد به سراسر جهان گسیل می کند که فقط ۹۰ هزار نفر آنها وارد ترکیه می شوند.و اکنون با سفر جیابائو به آنکارا قرار است تغییری در این مناسات رخ بدهد.
رنگ باختن دلار در برابر یوآن و لیر
نخست وزیر ترکیه پس از دیدار با همتای چینی خود اظهار داشت که بر اساس توافقی که میان دو کشور صورت گرفته، مناسبات بازرگانی دوجانبه با دو واحد پولی لیر ترکیه و یوآن چین صورت خواهند گرفت.ترکیه پیش از این چنین توافق مشابهی را نیز با روسیه و ایران داشته است.
به دلیل همین گسترش روابط، آنکارا سال ۲۰۱۲ را "سال چین" در ترکیه اعلام کرده که با برگزاری برنامه های فرهنگی همراه خواهد بود. سال 2013 را نیز پکن "سال ترکیه" در چین اعلام کرده است.
نظر شما