به گزارش خبرنگار مهر در ایلام، تلاش در جهت رسیدن به توسعه و استفاده بهینه از منابع طبیعی از اهداف برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورهاست و این امر مستلزم گسترش سایر فعالیتهای ارزآور مانند توریسم است.
دیری است که توریسم بین المللی به عنوان ابزاری ساده که از نظر اقتصادی به پیشرفت کشورهای در حال توسعه کمک می کند مورد توجه قرار گرفته است، چرا که علا‌وه بر اشتغال و درآمد زایی و ارتقای سطح فرهنگی به مثابه پلی قلمداد می شود که انسانها و ملیت‌های گوناگون را به یکدیگر ارتباط می دهد و موجب استحکام پیوندهای اجتماعی ملل می شود و در بسط و گسترش روابط بین الملل و برقراری صلح جهانی نیز سهم بسزایی دارد.
در این بین حمل و نقل و خطوط مواصلا‌تی در ارتباط ملت‌ها با هم و توسعه توریسم نقش بسزائی را ایفا می کنند چرا که رابطه بین جهانگردی و حمل ونقل جنبه بسیار حیاتی از مطالعات جهانگردی به شمارمی آید و ساختار مناسب حمل و نقل و دسترسی به بازارهای تولید کننده جهانگردی یکی از مهمترین لا‌زمه‌های ایجاد هر منطقه جهانگردی است.
استان ایلام از طریق مرز مهران با کشور عراق ارتباط می یابد و این مرز به عنوان یکی از گذرگاه‌های رسمی کشور شناخته شده است و به دنبال گشایش مرز مهران و گمرک آن و دسترسی سریع و آسان به کربلا، نجف و دیگر مراکز زیارتی کشور عراق و نیز مسیر ترانزیتی کالا به کشور عراق و ازآنجا به دیگر کشورها، شرایط مناسبی را جهت جذب گردشگران و زائران عتبات عالیات و در استان فراهم ساخته است.
این امر فصل جدیدی در روابط بازرگانی، تجاری، گردشگری و زیارتی با کشور عراق گشوده و به ویژه از سال 1382 به بعد، نمود واقعی و چشم گیری پیدا کرده است.
مفهوم توسعه دارای ابعاد وسیعی است که در آن نقش عوامل و پدیده‌های طبیعی و انسانی و تغییرات آنها در طول زمان در برنامه و منطقه در نظر گرفته می شود، که بعد از دهه 1990 وارد مباحث ادبیات زیست محیطی شده است و طرفداران بسیار مخصوصا از کشورهای توسعه یافته اروپایی پیدا کرده است.
منطقه مهران، دروازه عتبات عالیات
شهرستان مهران با وسعتی حدود چهار هزار و 30 کیلومتر مربع در غرب استان ایلام واقع شده و از طرف شمال به ایلام، از طرف جنوب به سلسله جبال کم ارتفاع حمرین (مرز ایران و عراق) و از طرف شرق به بخش زرین آباد و بخش مرکزی دهلران و از سمت غرب به کشور عراق محدود است. این شهرستان در قسمت جنوب و جنوب غربی حدود 150 کیلومتر با کشور عراق هم مرز است و از این لحاظ دارای اهمیت سیاسی و نظامی قابل توجهی است.
اهمیت پایانه مرزی مهران
پایانه‌های مرزی اعم از زمینی، دریایی و هوایی، بستر جابجایی کالا و مسافر میان کشورها به شمار می روند. هر چند کارکرد اصلی پایانه‌های مرزی، تسهیل و تسریع جابجایی کالا و مسافر میان دو کشور است، اما با عنایت به اینکه این مراکز به عنوان دروازه‌های ورود به هر کشور و نخستین محل تلا‌قی به شمار می آیند، معرف و نمایانگر شرایط فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن کشور است.
وجود عتبات عالیات در کشور عراق، یکی از عمده ترین دلا‌یل حجم کثیر تردد مسافران میان دو کشور ایران و عراق است.
شور و اشتیاق وافر شیعیان برای زیارت اماکن مقدسه که در این کشور وجود دارد، هر ساله صدها زائر مسلمان ایرانی و سایر کشورهای همجوار را روانه کشور عراق می کند.
هم چنین مسیر عراق یکی از مناسبت رین گزینه‌ها برای جایگزینی مسیر سنتی ترکیه برای راهیابی زائران و مسافران ایرانی به کشور سوریه است.
مسیر عراق در مقایسه با مسیر ترکیه واجد ویژگی‌هایی همچون کاهش زمان سفر و کوتاه شدن مسیر به میزان 600 کیلومتر و در نتیجه کاهش هزینه جابجائی مسافران است.
با توجه به این ویژگی‌ها انتظار می رود با بهبود هر چه بیشتر روابط سیاسی موجود، بخش عمده ای از سفرهای زائران ایرانی به کشور سوریه، از طریق کشور عراق انجام شود که با حل پاره ای از مشکلا‌ت موجود در این مسیر، گردشگران ایرانی و نیز گردشگران کشورهای منطقه فرصت می یابند با استفاده از وسایل حمل و نقل جاده ای از مسیر ایران به کشورهای سوریه و لبنان و عربستان و نیز کشورهای شمال افریقا دسترسی پیدا کنند.
این مسیر به عنوان مسیری کوتاه و کم هزینه جاذبه‌های فراوانی برای گردشگران دارد.
با توجه به قرار گرفتن عراق در مسیر کریدور شرق و غرب که یکی از کریدورهای مهم ترانزیت میان آسیا و اروپاست، بهره برداری از پایانه مرزی مهران، بستر مناسبی برای فعال شدن هر چه بیشتر این کریدور فراهم می آورد و با بهبود اوضاع و برقراری امنیت در این کشور، امکان ترانزیت کالا از قلمرو این کشور، ایران به یکی از مهمترین چهار راه‌های ترانزیتی منطقه تبدیل می شود که می تواند به عنوان حلقه اصلی کریدور شرق - غرب به کریدور شمال - جنوب ایفای نقش کند.
در زمینه تجارت نیز شهرستان مهران دارای قابلیت‌های فراوانی است از جمله وجود اشتراکات فرهنگی وقومی در دو سوی مرز، سابقه تجارت بین دو طرف، نیاز مبرم کشور عراق به مبادلا‌ت تجاری با ایران با توجه به بازسازی در آن، هم چنین با توجه به شرایط موجود، استان ایلام می تواند سهم بزرگی در جابجایی کالا و مسافر از طریق احیای جاده ابریشم داشته باشد.
با باز شدن مرزهای بین دو کشور عراق و ایران و مشتاقان زیارت عتبات عالیات یکی از مرزهایی که اهمیت پیدا کرد مرز مهران بود، چرا که کوتاهترین مسیر را به عتبات عالیات دارد.
در آبانماه سال 82 از مرز مهران حدود یک میلیون و 500 هزار نفر به طور رسمی به عتبات عالیات سفر کرده و یا از کشور عراق به ایران سفر کرده اند که با توجه به آمار، تردد مسافران از مرز مهران نسبت به سایر مسیرها، بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است.
لذا مرز مهران قطعاً یکی از راه‌هائی است که علا‌وه بر ارتباط زیارتی، از لحاظ ترانزیت نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و شرایط بسیار خوبی را برای اقتصاد استان فراهم آورده است.
توانمندی‌ها و فرصت‌های بخش توریسم و ترانزیت در استان
در دنیای امروز، ترانزیت وتوریسم به لحاظ سهم مهمی که در تأمین درآمد کشورها دارند مورد توجه قرار گرفته و هر روز به اهمیت آنها افزوده می شود.
همسایگی مناطق غرب کشور از جمله ایلام با کشور عراق و وجود مشترکات دینی، فرهنگی وتاریخی، موقعیت ممتازی را برای منطقه فراهم کرده است، که بسط روابط اقتصادی و سیاسی با سایر کشورهای دیگر از طریق کشور عراق را تسهیل می کند و با استفاده از این موقعیت می توان در توسعه روابط تجاری و توریستی حداکثر بهره را برد.
در حال حاضر مانعی بر سر راه ترانزیت از مسیر ایلام - مهران وجود ندارد و کوتاهی مسیر، ارزانی و ایمنی حمل ونقل از جمله ویژگی‌های مهم عبور مسافر و کالا از ایلام است.احیای دوباره جاده ابریشم به عنوان کریدور اصلی همکاری تجاری شرق و غرب در دستور کار کشورهای واقع در مسیر این جاده قرار گرفته است.
جاده ابریشم با قدمت دو هزار ساله و به طول 16 هزار کیلومتر از منتهی الیه شرق چین از شهرهای شانگهای و سیان شروع و با عبور از کشورهای آسیای میانه، وارد ایران می شود در مسیر ایران به دو شاخه تقسیم می شود.
مسیر شمالی به ترکیه و از آنجا به اروپا متصل می شود و مسیر جنوبی از ایران به طرف شهرهای بغداد و دمشق و قاهره و از آنجا به شمال افریقا می رود.
در امتداد مسیر این جاده تاریخی حدود 40 کشور قرار دارند که اهمیت این جاده را بازگو می کند و از همین جا به اهمیت منطقه غرب کشور از جمله ایلام در ادامه مسیر جنوبی جاده ابریشم پی برده می شود.
مشکلا‌ت و تنگناها
کارشناس مسائل اقتصادی در استان ایلام در این ارتباط به خبرنگار مهر گفت: استان ایلام به صورت یک تحدب نسبت به پهنه اصلی سرزمین مادر و یک فرورفتگی در خاک کشور عراق واقع شده است. تحدب خاک ایلام نسبت به پهنه اصلی سرزمین و کوهستانی بودن آن، علت اصلی حاشیه ای شدن استان است.
علی شوهانی گفت: در مقابل اهمیت استراتژیکی این منطقه و مجاورت با کشور عراق، ضرورت گسترش شبکه راه‌های شعاعی از مرکز به سمت مرزهای غربی کشور را ایجاب می کند.
وی بیان داشت: استان ایلام به دلا‌یلی چون صعب العبور بودن، دوری از مرکز، مرزی بودن و به دلیل واقع شدن در منتهی الیه غرب کشور و وجود کوهستان های زاگرس، از مرکز ایران جدا شده که این امر به آن موقعیتی ایزوله و منزوی داده است و به همین دلیل این منطقه بیش از آنکه با فلا‌ت ایران ارتباط داشته باشد با جلگه میان رودان ارتباط دارد.
این کارشناس افزود: دوری از مرکز و مرزی بودن استان نیز از دیگر عوامل مهم توسعه نیافتگی استان بوده است و وقوع هشت سال جنگ در منطقه نیز مزید بر علت بوده است.
ساخت فرودگاه مهران تا سال 91
فرماندار مهران نیز در گفت: براساس مصوبات دور سوم هیئت دولت به استان ایلام فرودگاه مهران در مدت دو سال از سال 90 تا 91 بوسیله وزارت نفت و سازمان فرودگاه های کشور شروع و ساخته می شود.
ولی الله حیاتی افزود برای اجرای این طرح ملی مبلغ 220 میلیارد ریال اعتبار پیش بینی شده است.
این مسئول همچنین پیشرفت فیزیکی باند دوم راه 11 کیلومتری مهران تا پایانه بین المللی را 40 درصد اعلام کرد و افزود: بخش دوم این باند بطول 4.5 کیلومتر در هفته دولت امسال به بهره برداری می رسد.
فرماندار مهران با اعلام این که سال گذشته جهت ادامه باند دوم راه کربلا 14 میلیارد و 400 میلیون ریال هزینه شد و امسال نیز مبلغ 11 میلیارد ریال اعتبار استانی تخصیص یافته، گفت: عملیات اجرایی تقاطع غیر همسطح صالح آباد با 700 میلیون ریال اعتبار اولیه بزودی شروع می شود.
وی کل اعتبارات حوزه راه مهران را در سال جاری 9 میلیارد ریال اعلام کرد.
واردات چمدانی از مرز بین المللی مهران
فرماندار مهران گفت: واردات چمدانی ( کوله بری) در مرز مهران آغاز شده به گونه ای که امروز برنج وارداتی در سطح شهر مهران عرضه می شود.
ولی الله حیاتی در گفتگو با خبرنگار مهر در ایلام اظهار داشت: براساس دستورالعمل ایجاد بازارچه های موقت مرزی و تفاهمات فی مابین با فرماندار بدره عراق، واردات چمدانی ( کوله بری) در مرز مهران آغاز شده به گونه ای که امروز برنج وارداتی در سطح شهر مهران عرضه می گردد.
وی تصریح کرد: شهرداری مهران مکلف شده که بازارچه ای در محل شهر مهران جهت فروش اجناس وارداتی کوله بری ایجاد کند.
وی همچنین گفت: بدیهی است هر سرپرست خانوار شهری مهرانی که دارای کارت پیله وری است می تواند بصورت هفته ای یکبار از محل بازارچه خرید کند.
حیاتی از مردم ایلام خواست خواست جهت خرید مایحتاج خود که با نازل ترین قیمت بفروش می رسد به شهر مهران مراجعه کنند و تمهیدات لازم برای عرضه کالا و تأمین خدمات رفاهی در شهرستان مهران اندیشه شده است.
وی یادآور شد: تجارت چمدانی ( کوله بری) از مطالبات دیرینه مردم شهرستان مهران بوده که با تلاش و پیگیری مستمر فرماندار شهرستان مهران به نتیجه رسید.
روزانه 500 کامیون کالا از مرز مهران به عراق صادر می‌شود
وی بیان داشت: کالاهای صادر شده به کشور عراق شامل مصالح ساختمانی، ظروف پلاستیکی، مصنوعات فلزی، منسوجات و خوراکی بوده است.
وی ادامه داد: ارزش ریالی این میزان محصول صادر شده به کشور عراق بیش از دو میلیون و 500 هزار دلار برآورد شده است.
این مسئول اضافه کرد: با توجه به رایزنی‌های انجام شده با طرف عراقی میزان صادرات کالا از مرز مهران افزایش یافته است.
حیاتی تصریح کرد: علت افزایش صادرات محصولات کشورمان از راه مرز بین‌المللی مهران به واسطه استقبال مردم کشور عراق از محصولات ایرانی و تلاش تجار ایرانی برای دست‌یابی به بازار کشور عراق است.
فرماندار مهران گفت: از عوامل افزایش صادرات محصولات کشورمان از راه مرز بین‌المللی مهران به کشور عراق وجود امنیت حاکم در این خروجی تجاری است.
وی یادآور شد: روزانه بیش از پنج هزار زائر از مرز بین المللی مهارن تردد می کند.
رویه های گمرکی مهران افزایش یابد
رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایلام گفت: رویه های گمرکی در خروجی بین المللی مهران به کشور عراق باید افزایش یابد.
شعبان فروتن بیان کرد: اکنون از مجموع 17 رویه گمرکی درخروجی بین المللی مهران تنها کار صادرات انجام می شود.
وی ادامه داد: این در حالی است که با توجه به ظرفیت های موجود در خروجی مهران باید در کنار صادرات، دیگر فعالیتهای شامل ترانزیت کالا، واردات و دیگر رویه های گمرکی انجام گیرد.
این مسئول اظهار داشت: استفاده بهینه از ظرفیتهای خروجی بین المللی مهران می تواند استان ایلام را به یکی از قطب های اقتصادی کشور تبدیل کند.
فروتن ابراز امیدواری کرد، با فعالیت دیگر رویه های گمرکی تحولی اساسی در خروجی بین المللی مهران با کشور عراق ایجاد شود.
نظر شما