دکتر سید مصطفی شهرآئینی در گفتگو با خبرنگارمهر درمورد شرایط و پیش فرضهای یک گفتگوی اصیل فلسفی گفت: برای گفتگوی فلسفی غیر از اینکه طرفین گفتگو یک هدف را دنبال کنند باید فضای گفتگو فراهم باشد. به این معنا که آن چیزی را که میخواهند در گفتگو تحقق پیدا کند قبلش در رابطه با آن به یک وحدت نظری رسیده باشند و فضاهایی که در آن فضا پرسش و پاسخ صورت میگیرد فضاهای نزدیک به هم باشند.
وی افزود: ما غالباً وقتی میخواهیم گفتگو کنیم، هرکس از ظن خودش سؤال میپرسد و طرف مقابل هم از ظن خودش پاسخ میدهد. به نظر میرسد که اگر اینطور جلو برویم به جواب کارآمدی نمیرسیم. جواب فقط شاید جنبه پژوهشی موقتی و گذرا داشته باشد ولی جوابی که در پاسخ به پرسشهای از نوع سقراطی باشد باید یک وجه نظری باطنی و درونی داشته باشد. یعنی خود پرسشگر و آن پاسخ دهنده از درون درگیراین پرسش و پاسخ باشند تا یک هدف مشترکی تحقق پیدا کند.
این استاد گروه فلسفه دانشگاه تبریز تفاوت یک گفتگوی فلسفی با گفتگوهایی را که در عرصههای دیگری رخ میدهند چنین توصیف کرد: این تفاوت وجود دارد. چون پرسشهای فلسفی از نوع پرسشهای مبنایی است در حالیکه در گفتگوهای دیگر ممکن است که پرسشها، پرسشهای سطحی باشند و یک جواب متناسب با خودش را طلب بکنند. ولی در پرسشهای فلسفی غالباً دغدغهها، دغدغههای بنیادین و اصیل است که به نیازهای نوع انسان مربوط میشوند. به این جهت هم عمق پرسشها عمیقتر و بیشتر است و هم وجه نظری که در بر میگیرند خیلی فراگیرتر و عامتر است یعنی پاسخی که به پرسش فلسفی میدهیم ممکن است فقط مربوط به زمان حال نباشد و بعد هم اعتبار داشته باشد؛ بنوعی از موقعیتهای کنونی آن پاسخ و پرسش که مطرح میشود فراتر برود.
این محقق و پژوهشگر درباره نقش همایش روز جهانی فلسفه در گسترش گفتگوی فلسفی هم اظهار داشت: بستگی دارد به اینکه این همایش برکنده و جدای از امور موقت و گذرای سیاسی جامعه ما باشد. یعنی یک امری فراتر از اینها باشد بگونهای که ما بتوانیم دیالوگ و گفتگو برقرار کنیم. نوعی مفاهمه فلسفی میان سنت فلسفی خودمان و سنت فلسفی بیرون از فضای ایران از یکسو برقرار کنیم.
این نویسنده و مترجم در پایان یادآورشد: خارجیها هم با یک توشهای بیایند نه اینکه فقط بیایند که ایران را ببینند و همان حرفهای تکراری اینجا زده شود.درباره شرکت کنندگان داخلی هم ما باید از سطح آن افراد ثابت همه همایشها فراتر برویم و این امکان را ایجاد کنیم که افرادی از نسل جوانتر و تازهتر وارد این عرصه بشوند و حرفهای نویی بزنند.
نظر شما