به گزارش خبرنگار مهر در این آلبوم قطعات مختلفی چون لالایی‌ها،موسیقی عزا،موسیقی کار،موسیقی جشن و شادمانی،موسیقی چوپانی،آوازهای مخصوص عروسی،منظومه‌های مکتب خانه‌ای،آوازهای حماسی،داستان‌های ایلی،آوازهای عاشقانه،ترانه‌های جشن و سرور و... در ۴ سی‌دی منتشر شده است.
موسیقى بختیارى براساس پراکندگى مناطقِ قشلاقى و ییلاقىِ این ایل در استان چهارمحال و بختیارى و قسمتهایى از استان کهگیلویه و بویراحمد و نیز، به طور عمده و به ترتیب اهمیت، در مناطقى از لرستان، خوزستان، اصفهان، بوشهر و فارس رواج دارد و این پراکندگى ناشى از قرنها کوچ و جابهجایى ایلات و طوایف بختیارى در استانها و نواحى مذکور است. این امر موجب شده است که موسیقى این ایل بهطور محسوسى بر موسیقى مناطق فوق تأثیر گذاشته و در مواردى نیز از آن متأثر شود.
با اینهمه، موسیقى بختیارى از نظر ساختارِ آهنگها از چنان شاخصههایى برخوردار است که به آن شخصیتى مستقل و ممتاز بخشیده و، به همین دلیل، بهعنوان یکى از مهمترین گونهها و رپرتوارهاى موسیقىِ قومى و ایلى در ایران قابل بررسى است. درونمایه و مبناى مضمونىِ این موسیقى عمدتاً بر محور معیشت و دامپرورى و روابط اجتماعى، اقتصادى و فرهنگىِ آن معطوف است و موسیقى حماسى نیز بخش عظیمى از این موسیقى را دربرمىگیرد.
اصیلترین قطعاتِ موسیقى بختیارى عمدتاً در زاگرس مرکزى، بهویژه مناطقى از چهارمحال و بختیارى تا خوزستان و منطقهى مُگویى و سرِآقاسید و قسمتهایى از لردگان، قابل ردیابى است.
موسیقى ایل بختیارى را مىتوان به دو بخشِ کلىِسازى و آوازى تقسیم کرد.موسیقىِ سازىِ این منطقه شامل قطعاتى است که توسط کرنا، که اساسىترین ساز منطقه است، و سرنا، سرناى دوبَر، دهل، دایره - عمدتاً در بخش میزدج - نِىْشیت و نىِ چوپانىِ هفتبند اجرا مىشوند. مهمترین بخش این گروه از قطعاتِسازى عبارت است از موسیقىِ انواعِ بازىها، رقصها، مراسم سوگآمیزِ کُتَل، که چپى نام دارد و توسط کرنا و سُرنا و دهل نواخته مىشود، و نیز قطعات چوپانى که توسط شبانان با نى چوپانى اجرا مىشوند.
با اینهمه، موسیقى بختیارى از نظر ساختارِ آهنگها از چنان شاخصههایى برخوردار است که به آن شخصیتى مستقل و ممتاز بخشیده و، به همین دلیل، بهعنوان یکى از مهمترین گونهها و رپرتوارهاى موسیقىِ قومى و ایلى در ایران قابل بررسى است. درونمایه و مبناى مضمونىِ این موسیقى عمدتاً بر محور معیشت و دامپرورى و روابط اجتماعى، اقتصادى و فرهنگىِ آن معطوف است و موسیقى حماسى نیز بخش عظیمى از این موسیقى را دربرمىگیرد.
اصیلترین قطعاتِ موسیقى بختیارى عمدتاً در زاگرس مرکزى، بهویژه مناطقى از چهارمحال و بختیارى تا خوزستان و منطقهى مُگویى و سرِآقاسید و قسمتهایى از لردگان، قابل ردیابى است.
موسیقى ایل بختیارى را مىتوان به دو بخشِ کلىِسازى و آوازى تقسیم کرد.موسیقىِ سازىِ این منطقه شامل قطعاتى است که توسط کرنا، که اساسىترین ساز منطقه است، و سرنا، سرناى دوبَر، دهل، دایره - عمدتاً در بخش میزدج - نِىْشیت و نىِ چوپانىِ هفتبند اجرا مىشوند. مهمترین بخش این گروه از قطعاتِسازى عبارت است از موسیقىِ انواعِ بازىها، رقصها، مراسم سوگآمیزِ کُتَل، که چپى نام دارد و توسط کرنا و سُرنا و دهل نواخته مىشود، و نیز قطعات چوپانى که توسط شبانان با نى چوپانى اجرا مىشوند.
بخش بزرگى از موسیقى ایل را موسیقى آوازى تشکیل مىدهد که عمدتاً شاملِ سه نوع آوازهاى با وزن آزاد، مانندِ "شُلِیل"، "بَلال" و غیره؛ آوازهاى با وزن فراخ، مانندِ "چپى"، "نظامىخوانى" و آوازهاى با وزن مشخص،مانندِ"داىنىناى"، "داینى داینى" و غیره است.
موسیقى بختیارى، مانند دیگر انواعِ موسیقىِ ایلى و قومىِ نواحى ایران، از کارکردهاى مختلف و متنوعى برخوردار بوده، اقشار مختلف ایل - در سنین مختلف، چه زن و چه مرد - با آن مأنوس هستند. یادآورى و قید نام افراد در لالایىها، نغمههاى عروسى و بلالها، نغمات حماسى و گاگِریوْ (موسیقى عزا) مبین این نکته است که این موسیقى از تولد تا مرگ با یکایک افراد ایل در ارتباط است؛ حتی در هنگام کار و تلاش نیز موسیقى خستگى را از تن مردان و زنان ایل بیرون مىکند. آوازهاى مربوط به کارهاى روزمره در هنگام دروگرى - با آواز برزگرى و بِئُرو - و هنگام گاودوشى و خرمنکوبى و نیز ترانههاى هُلِىهُلِى قطعاتى است که با گوشهاى پیرمردان ایل آشناست و آنها این باور را نیز دارند که با زمزمهى این آهنگها برکت بر مال سرازیر مىشود.
منظومهخوانى و شاهنامهخوانى نیز بخش مهم آوازهاى مکتبخانهاى و مجلسى را دربرمىگیرد. پیران در مجالس بزرگان و شبنشینىها، علاوه بر شاهنامهخوانى و منظومهخوانى، داستانهاى پهلوانى از حماسهآفرینان ایل خود نیز مىخوانند که شاملِ "علیداد"، "سردار اسعد"، "جنگِ طهرون"، "جنگِ شیمبار"، "جنگِ مُنار" و غیره است. موسیقى بختیارى یکى از اصلىترین وجوه فرهنگ ایل و بازتاب تفکر، ذوق و زیباشناسى مردم ایل است.
موسیقى بختیارى، مانند دیگر انواعِ موسیقىِ ایلى و قومىِ نواحى ایران، از کارکردهاى مختلف و متنوعى برخوردار بوده، اقشار مختلف ایل - در سنین مختلف، چه زن و چه مرد - با آن مأنوس هستند. یادآورى و قید نام افراد در لالایىها، نغمههاى عروسى و بلالها، نغمات حماسى و گاگِریوْ (موسیقى عزا) مبین این نکته است که این موسیقى از تولد تا مرگ با یکایک افراد ایل در ارتباط است؛ حتی در هنگام کار و تلاش نیز موسیقى خستگى را از تن مردان و زنان ایل بیرون مىکند. آوازهاى مربوط به کارهاى روزمره در هنگام دروگرى - با آواز برزگرى و بِئُرو - و هنگام گاودوشى و خرمنکوبى و نیز ترانههاى هُلِىهُلِى قطعاتى است که با گوشهاى پیرمردان ایل آشناست و آنها این باور را نیز دارند که با زمزمهى این آهنگها برکت بر مال سرازیر مىشود.
منظومهخوانى و شاهنامهخوانى نیز بخش مهم آوازهاى مکتبخانهاى و مجلسى را دربرمىگیرد. پیران در مجالس بزرگان و شبنشینىها، علاوه بر شاهنامهخوانى و منظومهخوانى، داستانهاى پهلوانى از حماسهآفرینان ایل خود نیز مىخوانند که شاملِ "علیداد"، "سردار اسعد"، "جنگِ طهرون"، "جنگِ شیمبار"، "جنگِ مُنار" و غیره است. موسیقى بختیارى یکى از اصلىترین وجوه فرهنگ ایل و بازتاب تفکر، ذوق و زیباشناسى مردم ایل است.
نظر شما