به گزارش خبرنگار مهر، نشست آسیب شناسی رسانه در ایران عصر امروز جمعه 7 آبان با حضورابراهیم فیاض درهفدهمین نمایشگاه بین المللی مطبوعات و خبرگزاری ها برگزار شد.
ابراهیم فیاض استاد دانشگاه ، رسانه را وسیله برقراری ارتباط دانست و گفت: زندگی بدون رسانه ممکن نیست پس می توان ادعا کرد در طول تاریخ زندگی بشر به تناسب زمان رسانه وجود داشته است. فعالیت ارتباطی نیز موجب ایجاد فرهنگ می شود و وجود فرهنگ نیز برای زندگی بشر ضروری است.
وی با بیان اینکه فرهنگ نرم افزار زندگی است، گفت: یک لحظه توقف در امورفرهنگی مانند ایستادن قلب انسان است متاسفانه بسیاری از مواقع به فرهنگ فقط از زاویه اثباتی نگاه می شود و پویایی آن مغفول می ماند مهمترین کاری که فرهنگ می تواند صورت دهد پردازش دانش است هرچه پردازش دانش درکشوری بیشتر باشد می توان آن کشور را پیشرفته تر ازدیگر کشورها دانست.
این استاد دانشگاه گفت: رسانه و تحولات جوامع از تفکرات نظام شناختی بشر ریشه می گیرد به دلیل پویایی رسانه های غربی نمی شود با جلوگیری از دسترسی به آنها مثلا فیلتر کردن با آنها مقابله کرد. موضوع مهم این است که با فعالیتهای شناختی بتوانیم به رسانه های خود پویایی بیشتری ببخشیم. در حال حاضر ما دچار مشکل شناختی هستیم.
فیاض با بیان اینکه دانش امروز انسجام ندارد، گفت: دلیل این امرعدم به کارگیری خلاقیت انسانی است و متاسفانه ما امروز از این موضوع غافل هستیم و به همین دلیل افت تحصیلی دانش آموزان و دانشجوها در سطح گسترده ای در حال پیشرفت است با ساختاری که در حال شکل گیری است خلاقیت جوانان و نوجوانان جامعه تغییر خواهد کرد اگر خلاقیت در جامعه نظام یافته نشود نتیجه آن یک ضایعه فرهنگی اجتماعی خواهد بود.
وی با اشاره به ویژگی های یک جامعه شهری و صنعتی گفت: جامعه ما هنوز به معنای واقعی کلمه صنعتی نشده است بلکه یک ده بزرگ شده است وعقلانیت شهری در این شهر وجود ندارد. ساختار قانونمداری شهری و به تبع آن مطبوعات موفق نیز در تهران وجود ندارد با توجه به این حقایق می توانیم بگوییم که ما در جامعه روزنامه نگار واقعی هم نداریم. چون جامعه ما صنعتی نیست و بخش خصوصی در جامعه وجود ندارد طبیعتا تولیدات نیز غیراستاندارد هستند.در این زمینه می توان به ماشین پژو اشاره کرد که سالهاست در کشور ما تولید می شود. با توجه به این مسائل مطبوعات در جامعه ما به چه کاری می آید .
فیاض ادامه داد: مردم جامعه ما درکنار کیوسک های روزنامه فروشی فقط به تیتر روزنامه ها نگاه می کنند درحالی که در یک جامعه صنعتی شهری مطبوعات و مطالب آنها اهمیت فوق العاده ای دارند و مردم روزنامه ها را مطالعه می کنند.
وی گفت: غالبا روزنامه نگاران در دیگر کشورها در ارتباط با کتاب های تازه منتشر شده مطلب می نویسند و این امر باعث می شود نویسنده کتاب با نقدها و پیشنهادهای روزنامه نگاران و به تبع آن مخاطبان آشنا شود بنابراین کتاب بعدی او مشکلات قبلی را نخواهد داشت بنابراین کار مطبوعات پردازش کتابها و اندیشه های مردم است و غالبا مطبوعات باید ایدئولوژی را پرورش بدهند. مارک بنیانگذار مکتب مارکسیسم یکی از افرادی بود که متعلق به این جریان است او یک روزنامه نگار بوده است و باید به این مسئله توجه داشت که موضوعات فلسفی و ایدئولوژیک برای تغییر دادن جهان است نه تحلیل کردن جهان.
وی گفت: امروز داریم به سمت یک حالت فراشهری و فراصنعتی حرکت می کنیم که مطبوعات و کتاب نقش خاصی در آن بازی نمی کنند. به نوعی می توان گفت جامعه به سمت سیالیت پیش می رود چون دیگر مخاطب با کاغذ و کتاب روبرو نیست بلکه اطلاعات را از صفحه الکترونیکی می خواند به تبع سیال شدن جامعه رسانه ها نیز سیال می شوند در حال حاضر رقیب روزنامه ها سایت های اینترنتی هستند که سیال تر و غیر حقوقی ترند و مخاطب می تواند با درج نظر در این سایت ها وارد فضای رسانه ای شود مبنای اساسی کار این رسانه ها تصویر است و خط و حروف نیست این امر به نوعی بازگشت به جهان تصویری است.
فیاض با اشاره به گستردگی اینترنت گفت: در فضای اینترنت دانش بسیاری وجود دارد که همین بسیاری انسان را دچار توقف می کند. صرف این همه اطلاعات یعنی نابودی، مطالب سایت ها غالبا رونویسی از یک مطلب دیگراست. اینترنت در واقع یک دشت بیکران و تکراری است موضوع مهمی که متاسفانه ما از آن غافل هستیم این است که پردازش اطلاعات مهم است نه صرف تولید اطلاعات. بزرگترین مشکل ما این است که نمی توانیم گزینش کنیم در نتیجه رسانه به خردبینی دچار می شود. امروزه آمریکایی ها در امر پردازش اطلاعات جایگاه خوبی دارند و دلیل موفقیت های رسانه های این کشور نیز نسبت به دیگر کشورها همین موضوع است.
وی گفت: هر چه بیشتر به اینترنت وابسته بشویم ساختارهای اجتماعی مان دچار بحران بزرگتری می شوند. در دانشگاهها کتابخانه ها خالی شده و بیشتر دانشجوها به سمت اینترنت متمایل شده اند. به دلیل عدم تطابق دانش با ساختارهای اساسی جامعه مشکلاتی که امروز با آنها درگیر هستیم به وجود می آید .
فیاض در پایان گفت: متاسفانه امروز شاهدیم که حوزه و دانشگاه نیز با رویکرد غیر راهبردی وارد اینترنت شده اند. نتیجه این امر تبدیل حوزه و دانشگاه به موسسات خرد است. متاسفانه در فضای اینترنت، کتاب جای خود را به مقاله نویسی داده است و دانش موجود در جامعه به هیچ وجه با ساختارها تطبیق ندارد بلکه حالت بازاری و تزئین کننده به خود گرفته است. امروزه در هر شاخه علمی فقط حدود 10 کتاب موثر چاپ می شود و باقی کتاب های منتشره مسائل انشعابی را شامل می شوند باید به این موضوع توجه ویژه داشت که اینترنت محل مباحثه است نه محل ارائه علم. علم در کتاب است نه در اینترنت و دولت نیز در فعالیتهای خود نباید کتابخانه ها را در فرع امور قرار دهد.
نظر شما