جای حذف مستند از جشنواره فیلم فجر مسئله را حل کنید

همایون امامی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به حضور مستند  "بی‌بی‌مراد" در بخش دینی جشنواره سینما حقیقت گفت:  این بخش‌بندی‌ها بیشتر از آنکه مبتنی بر دسته­بندی­های متعارف جشنواره­های جهانی باشد؛ ریشه در سلیقه و تلقی برگزار کنندگان دارد.

 ویادامه داد: "بی‌بی‌مراد" در مجموعه‌ای که به غذاهای آیینی می­پرداخت و همین نام را هم در پیشانی خود داشت، ساخته شد. این مجموعه می­کوشید تصویری قوم­نگارانه از غذا­های آیینی ما ارائه دهد. بنابراین نزدیک­ترین بخش به آن بخش مستند­های مردم­شناختی است. با توجه به اهمیت این بخش، جای خالی آن در بین بخش­های مختلف جشنواره حس می­شود. تصور می­کنم چنین خلائی به آن انجامیده که فیلم در  بخشی دیگری به نمایش درآید.  غرض از ساخت این فیلم مطالعه در  مورد آیینی است که مثل هرآیین دیگر از یک پشتوانه فکری و اعتقادی برخوردار است. اما دوستان ما در  جشنواره سینما حقیقت  به دلیل اینکه رخداد­های این فیلم در مسجد روی می­دهد؛ و آشی که موضوع فیلم است، در این مسجد پخته می‌شود و همچنین در ارتباط با نذر و  نیاز قرار می­گیرد؛ این فیلم را در بخش مستندهای دینی قرار داده‌اند چنین رویکردی درک و تعبیر مخاطب را از سینمای دینی به چالش می­کشد.

 امامی با تاکید بر اینکه در بخش‌بندی جشنواره‌های فیلم، باید سمت‌گیری غالب فیلم‌ها ملاک رده بندی باشد افزود: "بی‌بی‌مراد" مستندی اجتماعی با مضمونی مردم نگارانه است؛ و باید در بخش مستندهای اجتماعی یا مردم نگارانه گنجانده می­شد.  شاید قرار دادن این فیلم در بخش مستند­های دینی به این خاطر بوده است که در بخش‌ فیلم‌های دینی مستندهای مناسبی در آن حد که ظرفیت بخش را پوشش دهد، ارائه نشده است. البته به این مسئله اعتراضی نمی­توان داشت.چرا که در جشنواره‌ها، زمانی که تهیه‌کننده یا کارگردان، برگه­ی درخواست حضور فیلم را  در جشنواره امضا می‌کند به این معناست که تمامی قوانین، مقرارت و ساختار جشنواره را پذیرفته است. اگر  قرار باشد برگزار کنندگان به هر اعتراضی ترتیب اثر دهند؛ آن جشنواره هیچ­گاه امکان برگزاری نخواهد یافت. علت طرح این موضوع از جانب من هم پرسشی بود که مطرح شد.

کارگردان مستند "یک مرثیه برای جنگل تنها" که عنوان فیلم پذیرفته شده دیگر امامی در بخش محیط زیست جشنواره سینما حقیقت است؛ همچنین خاطرنشان کرد: مستند "بی‌بی‌مراد" به قصد اطلاع ­رسانی از شرایط نامناسب زندگی در روستا­های ماست. تا مگر مسؤلان بیشتر و بهتر به فکر چاره باشند و این قشر زحمت­کش را از رفاه و تأمین اجتماعی بیشتری که شایسته­ی آن هستند برخوردار سازند. 

وی با اشاره به اختصاص سینما سپیده برای نمایش فیلم‌های مستند وفرهنگی گفت: چنین برنامه­هایی از اهمیت خاصی در گسترش جایگاه سینمای مستند برخوردارند.

او در پاسخ پرسش خبرنگار مهر درباره احتمال نمایش آثارش در سینما سپیده افزود :فعلاً  برای نمایش فیلم‌هایم در این سینما برنامه­ای ندارم. چنانچه دعوتی از سوی دوستان به عمل آید بی­تردید از آن استقبال خواهم کرد.

 امامی ادامه داد: ما در زمینه سینمای مستند روز به روز امتیازات بیشتری از دست می­دهیم. بی آنکه مسؤلان به فکر جایگزینی برای آنها باشند.نمونه­اش همین حذف حضور فیلمهای مستند، کوتاه و انیمیشن از جشنواره فیلم فجر است. اگرچه با توجه به نارضایتی مستند­سازان از کیفیت بد نمایش فیلمهایشان این اقدام  از وجهی مثبت برخوردار می­کند؛ ولی این پرسش مطرح می‌شود که مگر سینمای مستند چند امکان نمایش و عرضه دارد که کاهش یک امکان مهم تلقی نشود. شاید اگر مسؤلانی که از ویترین نمایش سینمای ملی ایران سه گونه مهم را حذف کردند، بجای حذف، مسئله عرضه ونمایش فیلم مستند را به صورت بنیادی حل می­کردند نتیجه­ بهتری عاید می­شد. چنین رویکردی ذهنیت نادرستی را دامن می­زند که مدتهاست رایج است؛ و تنها سینمای اکران را بدنه سینمای ملی ایران می­داند.