به گزارش خبرنگار مهر در رشت، آنچه علت العلل قبول این نوع نمایش از سوی مردم جهان بود، آینه وار و بی آلایش بودن آن است، گویی اینان بازیگر نیستند خود مردمند که با هم به مباحثه ایستاده اند، هنرمند تئاتر خیابانی توانایی درک لحظه های ناب موجود زمان خود را دارد و می داند چگونه تماشاگر خود را درگیر احوالات زمان سازد.
به هرحال این جمله بسیار تکراری ولی کاملا ثابت شده است که "تئاتر مولود آیین و نمایش، از دل آیین ها درآمده است"، نمایش خیابانی مولود دردهای اجتماعی و فرهنگی است از یونان باستان که مراسم بزرگداشت دیزنیزوس برگزار می شد تماشاگران در تپه ها و فضاهای باز به تماشای آیین ها نشسته و تا به امرو مقهور قدرت خدایان و اساطیر شده اند و معماری تازه تئاتر؛ آنچه رکن اساسی هنر نمایشی بوده الهام بخشی از اجرا به تماشاگر است.
تنها مورد تفوق تئاتر بر دیگر هنرها ارتباط زنده بازیگر با تماشاگر و تسلسل تولید کننده فرآیند و گیرنده فرآیند است، این رفت و برگشت پژواک وار اسرار آمیزترین و تامل برانگیزترین وجهی است که تنها در تئاتر می توان آن را به دست آورد و به صورت وهمی فراگیر درک کرد و درست همین وجه اصلی و تعمق برانگیزهنر نمایش است که طبقات حاکم را برای دراختیار گرفتن و بدست آوردن روند اجرا بر تکاپوانداخته است.
تئاتر خیابانی در اصل حرکتی ارتجاعی در روند تئاتر است
تئاتر جاری بر صحنه ها، تماشاگر فعال که با ارزش ترین عنصر است را کمتر در تکوین و تکمیل خود مشارکت می دهد و تماشاگر به احتمال فراوان در فرآیند اجرا تنها سهم اندک انتخاب نماها را دارد در چنین اوضاع و احوالی تئاتر خیابانی شکل می گیرد تئاتر خیابانی در اصل حرکتی ارتجاعی در روند تئاتر است اما بازگشتی مدرن به گذشته نه حرکتی مرتجعانه و واپس گرا نگاهی نو به آنچه در گذشته تئاتر بوده است.
در تئاتر خیابانی فاصله طبقاتی که نمود آن در اجراهای باستانی و کلاسیک به خصوص عصر" الیزابتی" به شدت مشخص و قانونی شده بود، را ازبین برد. برای مثال انتخاب بهترین جایگاه تماشاگر برای اشراف وساختن لژهای مخصوص طبقه اشراف وثروتمندان حتی گاهی لژهایی که برای چند نسل به اسم یک خانواده با یک فامیل مشخص، تعیین می شد را ازبین برد و دوباره خود را به آن اصل اصیل و توانمند خود بازگرداند. اجرایی بی واسطه همه در یک مکان، در یک سطح و در یک کلام مقام همراه با اجرا و بازیگر دوباره آن پژواک بده بستان و حضور فعال تماشاچی این هدیه ایست که تئاتر خیابانی به نمایش داد.
نمایش خیابانی مولود دردهای اجتماعی و فرهنگی است که در سالنهای مجلل کمتر جایگاهی برای ابراز عقیده خود دارند آنچه علت العلل قبول این نوع نمایش از سوی مردم جهان بود آینه وار و بی آلایش بودن آن است، گویی اینان بازیگر نیستند خود مردمند که با هم به مباحثه ایستاده اند، هنرمند تئاتر خیابانی توانایی درک لحظه هایی ناب موجود زمان خود را دارد ومی داند چگونه تماشاگرخود را درگیر احوالات زمان سازد.
این نوع نمایش که بیشتر فرانسوی است با خواسته های فضای حاکم اجتماع رشد کرده و ذاتا منتقدانه و نقاد است از چارچوب تئاتر دولتی خارج است و نمی توان از این سازمان و مکتب تئاتر خواست آنچه را بگوید که به او دیکته می کنند.
تئاتر خیابانی به عنوان زبان گویای مردم به انتقاد مسائل اجتماعی، فرهنگی جامعه می پردازد
با رشد تئاتر در ایران تئاتر خیابانی نیز جایگاه خود را پیدا کرد و به عنوان زبان گویای مردم به انتقاد مسائل اجتماعی، فرهنگی و.... جامعه پرداخت و امروزه ما شاهد اجرای نمایشهای خیابانی در جشنواره های مختلف کشوری هستیم و نمایش خیابانی جای خود را در بیان حرفهای مختلف پیدا کرده است.
زهرا بردبار از کارگردانان واحد هنرهای نمایشی حوزه هنری گیلان در پاسخ به سئوالی مبنی براینکه جایگاه تئاتر خیابانی درگیلان در حال حاضر چگونه است، گفت: از آنجائیکه هنر تئاتر در گیلان قدمتی دیرینه دارد و هنرمندان این سرزمین از دیرباز با برپایی آیین ها و مراسم شاد در کوچه و بازار به سرگرم کردن مردم می پرداختند بطور مثال می توان به عروس گوله، کترا گیشه و ... اشاره کرد و همچنین تعزیه همیشه مورد استقبال مردم قرار می گرفت.
وی افزود: بنابراین مردم گیلان ناآشنا با این دست نمایش و سرگرمی ها نیستند و بستر مناسب برای نمایش های خیابانی مهیاست که می تواند جایگاه ویژه ای برای خود ایجاد کند، در حال حاضر اجراهایی که در سطح شهر صورت می گیرد خود گویای این است که چقدر مردم علاقه مند به دیدن این گونه نمایشنامه هستند، استقبال مردم روز به روز بیشتر می شود که امیدوارم اجرای نمایش خیابانی ادامه دار باشد.
این کارگردان در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه میزان تاثیرگذاری تئاتر خیابانی بر مردم چگونه است، اظهار داشت: اگر تئاتر خیابانی درد دل خود مردم باشد واگویه مشکلات آنها و بازسازی آیین ها و باورداشتهای کهن این سرزمین است که با خون مردم عجین هستند و در حال حاضر تنها در کتابها می توان در مورد آنها خواند، میزان تاثیرگذاری آنها زیاد خواهد بود چرا که بیان مشکلات اقشار اجتماع یعنی همسان سازی تئاتر با درد دل مردم است.
وی همچنین در پاسخ به این سئوال که جایگاه تئاتر خیابانی در استان و حوزه هنری به چه صورت است، افزود: تئاتر خیابانی با اینکه با تردید استقبال مردم کار خود را آغاز کرد ولی در این چند سال نشان داد که چقدر می تواند موثر باشد و مردم را با خود همراه سازد.
حوزه هنری باعث پیشرفت هنر تئاتر و فرهنگسازی در جامعه شده است
بردبار گفت: حوزه هنری گامهای بسیار موثری در برپایی تئاتر خیابانی در استان برداشته که باعث پیشرفت هنر تئاتر و فرهنگ سازی در جامعه شده است.
این کارگردان خاطرنشان کرد: هر ساله با اجراهای خیابانی از سوی حوزه هنری در سطح شهر شاهد آشنایی بیشتر مردم با این هنر بوده و دستاوردهای بسیار با ارزشی به همراه داشته نکته های بسیار مهمی را می توان با هنر نمایش در میادین شهر و پارکها و خیابانها به مردم یادآور شد و تلنگری ایجاد کرد که بطورحتم موثر خواهد بود امید است هنرمندان تئاتر استان در این زمینه یاریگر حوزه هنری باشند تا در اعتلای این هنر و فرهنگسازی جامعه گامهای بلندتری برداشته شود.
وی در ادامه ضمن اشاره به تفاوت تئاتر خیابانی و صحنه ای یادآور شد: هنگامی که تئاتری به روی صحنه می رود هر کس که فرصت داشته باشد یا علاقه مند به این هنر باشد باید بلیط تهیه کرده و از قبل برنامه ریزی کند تا بتواند در تئاتر حضور یابد و به تماشا بنشیند اما تئاتر خیابانی در لحظه و آن صورت می گیرد و هر کسی را با خود همراه می کند چه علاقه مند به تئاتر باشند یا نه دستیابی به تماشاگر در تئاتر خیابانی می تواند بسیار راحت تر از تئاتر صحنه ای باشد، ارتباط رو در رو با مردم و درگیر کردن آنها با تئاتر و حتی همراه کردن آنها به عنوان جزیی از تئاتر بسیار شایان ذکر و مورد توجه است.
نظر شما