به گزارش خبرنگار مهر، گوداباریشا میشرا از شورای پژوهش فلسفه هندوستان دیگر سخنران نشست تخصصی "فلسفه و تقارب فرهنگها" بود که با موضوع "تنوع فرهنگی، ارزشهای دینی و حقوق بشر" سخن میگفت.
وی در آغاز سخنان خود گفت: مفهوم حقوق بشر مستلزم فهم و درک دقیق همه حوزههای افعال بشر، از جمله حوزههای اجتماعی ـ سیاسی، فرهنگی، دینی و غیره است. یک عمل، هنگامی اخلاقی یا غیراخلاقی نامیده میشود که مورد تأیید یک جامعه قرار گیرد و افرادی که آن را انجام میدهند و با آن زندگی میکنند آن را درست بدانند.
میشرا ادامه داد: ارزشهای انسانی بهدقت طراحی شدهاند و بهگونهای دنبال میشوند که هر فرد، بهطور خودکار، مقید به آنها باشد و عدم پایبندی بدانها منجر به مشکلات اجتماعی، مانند عدم عدالت اجتماعی و نقض حقوق بشر شود.
وی با اشاره به اینکه باید تعیین کرد آیا امر واحدی در ساختار طبیعت آدمی وجود دارد که بتوان آن را شرط لازم زندگی آرمانی، ذاتی ماهیت انسان و علت ضروری انسانبودن دانست، تصریح کرد: آدمی بارها به دلایل مختلف و برای بهرههای شخصی، ارزشها را زیر پا میگذارد و همین امر، علت اصلی نابسامانیهای جهان ما، مانند جنگ، مناقشه، ظلم، عدم عدالت اجتماعی، نقض حقوق بشر، تروریسم و غیره است که این امور حقیقتاً نخستین نشانههای شکست ما برای پرورش ارزشها در وجودمان هستند.
"احساس نیاز به فرا رفتن از معاهده دیتون – بوسنیا" عنوان سخنرانی نواد کاهتران بود که عضو مرکز مطالعات میانرشتهای سارایوو در بوسنی بود. وی که در سخنان خود میکوشید مواجهه با چالشهای موجود برای بنا نهادن یک فلسفه آموزش و پرورش فراگیر و تطبیقی و ارج نهادن به تنوع فرهنگی در شرایط محیطی بوسنی بعد از جنگ را مورد بحث قرار دهد، گفت: در چارچوبی وسیعتر، بوسنیاییها نیاز به کشف مجدد منابع معنویای دارند که بتواند آنها را در بسط دادن پروژه روشنگری به منظور درک مناسب پتانسیلهای این پروژه برای شرایط انسانی به صورت کلی یاری کند.
کاهتران که از نقطه نظر یک بوسنیایی سخن میگفت، تصریح کرد: کنار گذاردن اسلام بهعنوان امری که با فرهنگ بوسنی بیگانه است، از لحاظ تاریخی نادرست و به لحاظ فرهنگی ناشی از بیاعتنایی است. همچنین اسلام و این گونه سنتهای اخلاقی – مذهبی غیر غربی قادرند منابع غنی و عملیای را به دست دهند که بتواند منجر به روشهای جایگزین اندیشه روشنگری، به مثابه روشی نو در ادراک و اندیشیدن شود.
وی خاطرنشان کرد: این کاوش مجدد همزمان همان موضوع جذاب سنت و مدنیته نیز هست؛ توجه به اینکه تاریخ فلسفه جهان، بیش از این نخواهد توانست جزء شرقی خود را نادیده بگیرد. واقعیت این است که در سالیان اخیر فیلسوفان در منطقه بالکان اهتمام شدیدی به یادگیری گفتمانهای جاری در باره تکثرگرایی فلسفی و مذهبی در این حوزه نشان دادهاند.
سئوال محوری کاهتران در سخنرانیاش این بود که آیا جامعه کثرتگرای بوسنی که نسبتاً ویران شده است و کشورهای حوزه بالکان، به طور کلی باید بستری برای ارزشها و علایق مشترک برای فهم انسانی در سیستم آموزشی خود فراهم اورند یا اینکه طعمه سهلالوصولی برای فلسفههای غالب و رایج فعلی باشند؟ وی خاطرنشان کرد: این موضوع به معنای بازاندیشی بنیادین میراث بوسینایی ما است و این الگوهای فرهنگی چگونگی تعامل بوسنیاییها با فرهنگهای خارجی را تعیین میکنند. در این راستا در حال حاضر اصلاح برنامه آموزشی در راستای دستور راهنمای بولونیا محور فعالیتهای دانشگاه سارایوو است.
نظر شما