آیت الله سید محمد غروی در گفتگو با خبرنگار مهر در قم با اشاره به اهمیت تحقیق و پژوهش در کشف حقایق و واقعیتهای جهان خلقت، بیان داشت: ارتقای فرهنگ و تمدن هر جامعهای در سایه گسترش علم و توسعه بخشی به آن میسر خواهد شد و مهمترین ابزار در راه توسعه علم، تحقیق و پژوهش است.
تحقیق در جامعه باید نهادینه شود
وی با تأکید بر نهادینه سازی تحقیق در جامعه، اظهار داشت: اهمیت تحقیق و پژوهش باید برای آحاد مردم و به خصوص جوانان روشن و به آنها تفهیم شود که ملتهای توسعه یافته بر اساس تحقیق و پژوهش در رشتههای مختلف به پیشرفت، ارتقای جایگاه و توسعه دست یافتهاند و تمدنها بر این اساس شکل گرفتهاند و این کار میتواند از طریق رسانهها، تبلیغات، تولیدفیلم و... انجام شود.
پژوهش، دستیابی به افقهای جدید، با روشی قابل دفاع در سایه خلاقیت است
عضو شورای عالی حوزه علمیه قم در بخش دیگری از سخنان به تعریف پژوهش اشاره کرد و گفت: پژوهش صرف واکاوی آنچه دیگران به آن رسیدهاند نیست، بلکه پژوهش دستیابی به افقهای جدید دانش، حل معضلات موجود و پاسخ به سئوالات جدید با روشی قابل قبول و دفاع در سایه خلاقیت و نوآوری است.
وقت پژوهشگران نباید صرفا به تکرار مطالعات دیگران اختصاص یابد
غروی ادامه داد: وقت و همت پژوهشگر نباید صرفا به تکرار مطالعات دیگران اختصاص یابد بلکه پژوهشگر با استفاده از علم و دانشی که دیگران قبلا به آن دست یافتهاند، باید افقهای جدید و تازهای به روی خود و دیگران باز کند و یا با موشکافی نظریات دیگران طرحی نو دراندازد تا آن یافته فراگیر شود و به ابهامات اساسی پاسخ دهد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: کشف دیدگاههای مبهم عالمان گذشته که شفاف و روشن نیست کاری مغتنم است و میتواند برای پیشرفت دانش موثر باشد اما این نوع پژوهش در درجه دوم اهمیت قرار دارد البته ضرورت پرداختن به هر دو نوع تحقیق چه کشف نقاط مبهم دیدگاههای عالمان گذشته و چه کشف حقایق جدید، قابل تردید نیست و ما به هر دو نوع آنها نیازمندیم.
برخی اساتید حتی یکبار هم پایان نامه دانشجویان را نمیخوانند
عضو هیئت امنای بنیاد نخبگان کشور همچنین به اهمیت آموزش اصولی روش تحقیق اشاره کرد و ابراز داشت: روش تحقیق برای نوآموزان در مدارس و دانشجویان و پژوهشگران در دانشگاهها باید هم به صورت نظری و هم عملی و کارگاهی با حضور اساتید درس روش تحقیق آموزش داده شود و در این کار باید از اساتید مسلط و متعهد استفاده گردد و متاسفانه بعضا دیده میشود اساتید مربوطه اصلا بر روی پایان نامههای دانشجویان وقت نمیگذارند و حتی یکبار نیز آنها را نمیخوانند در صورتی که آنان باید بر روی پایان نامههایی که ماحصل تحقیق و پژوهش دانشجویان است بیشتر سرمایه گزاری نمایند.
غروی همچنین خواستار نظارت دقیق بر امر پژوهش شد و تأکید کرد: پژوهشگاههای ما باید از چنان قدرت و قوتی برخوردار باشند که مسئولین آنها بتوانند مدیریت و نظارت دقیق بر امر تحقیق پژوهشگران آنجا داشته باشند.
بودجههای بخش پژوهش باید در اختیار پژوهشگران واقعی قرار گیرد
عضو کمیته دائمی بنیاد نخبگان در خصوص بودجههای اختصاص یافته به امر پژوهش در کشور بیان داشت: در کشور باید بودجههای لازم به امر پژوهش و پژوهشگران اختصاص یابد اما صرف اختصاص بودجه کافی نیست و باید پژوهشگران بر اساس استانداردها و شاخصهای تعریف شده ارزیابی و درجه بندی شوند و بر همان اساس نیز حمایتها از آنها صورت گیرد و بر روی آنان سرمایه گذاری شود.
سهل انگاری از آفتهای بخش پژوهش است
غروی در ادامه سخنان خود در خصوص آفتهای حوزه پژوهش گفت: سهل انگاری و ساده انگاری در امر تحقیق و پژوهش یکی از آفتهای این حوزه است و بعضا دیده میشود عدهای با استفاده از روشهای کهنه و یا روشهای نو که خوب آن را نمیدانند و در آن متبحر نشدهاند به امر پژوهش در زمینهای خاص مشغول میشوند و سریعا گمان میکنند که به مطلبی جدید رسیدهاند در صورتی که آن نتیجه، نیازمند مطالعه و پژوهش عمیق تری میباشد.
وی بر پرهیز از تحقیقهای تکراری و موازی کاری به عنوان یکی دیگر از آفتهای حوزه تحقیق و پژوهش تاکید کرد و افزود: گاهی تحقیقی باز است که این حساب دیگری دارد اما گاهی موضوع تحقیق بسته شده است و دیگر جایی برای تحقیق بیشتر در آن زمینه وجود ندارد، لذا باید از تحقیق تکراری در آن زمینه پرهیز کرد و به دنبال گشودن افقهای جدید بود.
همه زمینههای پژوهش از یک روش تحقیق تبعیت نمیکنند
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه هر نوع زمینه تحقیق روش خاص خود را میطلبد، تصریح کرد: نباید خیال کرد که همه موضوعاتی که در این جهان جای تحقیق دارند از یک نوع روش برای تحقیق تبعیت میکنند، بلکه باید در نظر داشت که هر نوع زمینه تحقیق، روش خاص خود را میطلبد و هر روشی برای هر موضوعی کارآیی ندارد برای مثال برای کشف مسائل متافیزیکی نمیشود از روشهای تجربی استفاده کرد و یا در اتاق تشریح به دنبال روح گشت.
مبانی فلسفی و فرهنگی دادهها در امر تحقیق مورد توجه قرار گیرد
عضو کمیته دائمی بنیاد نخبگان همچنین توجه به مبانی فلسفی و فرهنگی را در امر تحقیق مورد تأکید قرار دارد و گفت: در امر تحقیق باید به مبانی فلسفی و فرهنگی در کارها توجه کنیم چرا که برخی دادهها و اطلاعات وارداتی هستند و هر چند بر اساس روشهای آماری و روشهای معمول دیگر به دست آمده باشند اما، مبانی فلسفی و فرهنگی خاص خود را دارند.
تحقیقات باید به صورت کاربردی ارائه شوند نه صرفا کتابخانهای
غروی با بیان اینکه پژوهشها باید به صورت کاربردی ارائه شوند، تصریح کرد: گاهی ما بودجه تحقیق میگیریم اما آن را صرف تحقیقات کتابخانهای و یا تحقیقاتی که هیچ ارزش علمی ندارند میکنیم که این هدررفت بودجه و سرمایه است در صورتی که پژوهشها باید بر اساس نیازسنجی در جامعه، اولویت بندی شوند و از طرفی جنبه کاربردی داشته باشند.

قم - خبرگزاری مهر: عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه تحقیق و پژوهش از مهمترین امور در کشف حقایق و واقعیتها به شمار میرود، تصریح کرد: اهمیت جایگاه تحقیق و پژوهش باید برای آحاد مردم تبیین شود.
نظر شما