بی بصیرتی و زیاده طلبی سیاسی مهمترین علت حوادث بعد از انتخابات بود

سال گذشته بعد از برگزاری دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری حوادث گوناگونی در عرصه سیاسی کشور رخ داد که حماسه باشکوه 9 دیماه نقطه عطف آن بود بطوریکه فصل سیاسی نوینی را در بطن نظام جمهوری اسلامی ایران رقم زد لذا  بررسی هرکدام ازاین وقایع تاریخی برای عبرت آموزی آیندگان ضروری به نظر می رسد براین اساس به سراغ دکتر محمد باقر قالیباف شهردار تهران رفتیم تا با بازخوانی برخی از این حوادث تاریخی ، گوشه های دیگری از ابعاد آن را روشن کنیم. 

*خبرگزاری مهر-گروه سیاسی: اگر بخواهیم اتفاقات سال گذشته را ریشه یابی کنیم به نظر شما ریشه صرفا سیاسی داشت یا مسایل فرهنگی و اجتماعی هم موثر بود؟

قالیباف: مهمترین علت آن اتفاقات بی تردید همان گونه که رهبر معظم انقلاب نیز تاکید داشتند بی بصیرتی و زیاده طلبی سیاسی برخی از افراد و جریانها بود. اما این بی بصیرتی در عرصه سیاسی نیز ریشه در ضعف ایمان، تقوا و اخلاق داشت. این مساله بی تردید بیش از آنکه ریشه سیاسی داشته باشد، نشان از وجود ضعف هایی در عرصه های فرهنگی و اجتماعی نیز می باشد.

در طول سالهای گذشته، نظام فرهنگی و اجتماعی ما نتوانست نسل های جدید را آنگونه که شایسته بود با ارزشها و آرمانهای انقلاب آشنا کند. بخصوص بعد از سالهای پرافتخار دفاع مقدس ما شاهد کمرنگ شدن تدریجی برخی از آرمانها و ارزشها بودیم. همین مساله باعث شد تا برخی از فرزندان جامعه که از نزدیک با ایثار و جانبازی های صورت گرفته برای پیروزی و حفظ انقلاب اسلامی آشنا نبودند، به تدریج دچار نوعی بی تفاوتی و بیگانگی با این آرمانها شدند و در وقایع سال گذشته شاهد بودیم که فتنه گران از همین نقطه ضعف فرهنگی برای بسیج برخی از اقشار علیه نظام استفاده کردند.

از یک جنبه دیگر در طول سالهای گذشته شاهد رواج نوعی بداخلاقی و هنجار گریزی و بعضا هنجار ستیزی در ابعاد فرهنگی و اجتماعی بودیم که متاسفانه بعضا ریشه در عرصه سیاسی و برخی رویکردها و عملکردها در این حوزه نیز داشت. به هر حال تمام این عوامل فرهنگی و اجتماعی زمینه ای برای بهره گیری سیاسی فتنه گران را فراهم کرد.

* به نظر شما حکمت انتخاب عنوان فتنه برای اتفاقات پس از انتخابات چه بود؟

-انتخاب این عنوان از سوی مقام معظم رهبری ناظر بر ابهامات و پیچیدگیهای حاکم بر فضا و اتفاقات آن روز بود. مقام معظم رهبری با این نامگذاری چارچوب تحلیلی مناسبی برای آن وقایع ارایه دادند. چارچوبی که بر مبنای آن به خوبی می توان ماهیت آن وقایع، نیات و مقاصد بانیان و مجریان آن، علل شکل گیری و تداوم آن و مهمتر از همه وضعیت جبهه حق و باطل در این وقایع را تبیین نمود. این اصطلاح همچنین به ما کمک می کند تا برای تحلیل آن وقایع به رویدادهای مشابه در تاریخ اسلام رجوع کنیم و از این الگوگیری بیاموزیم که یگانه راه رهایی ازشرایط فتنه و شناخت حق و باطل، مددگیری از ایمان و بصیرت و رجوع و التزام به ولی فقیه به عنوان یگانه معیار و فصل الخطاب است.

* آیا با این تعبیر که فتنه های بزرگی در راه است موافقید؟

-انقلاب اسلامی از بدو پیروزی تا کنون همواره در معرض امتحانها، دشمنی ها و فتنه های گوناگون بوده است و شما در طول بیش از سه دهه گذشته هیچ مقطعی را سراغ ندارید که این نظام مقدس و آرمانها و ارزشهای آن در معرض هجوم و تهدید دشمنان و کینه توزان قرار نداشته باشد. فتنه سال گذشته تنها یکی از این سلسله فتنه ها بود و مطمئنا در آینده نیز دشمنان این نظام و انقلاب دست از کینه توزی و فتنه انگیزی خود بر نخواهند داشت. اما نکته مهم نحوه مواجهه و واکنش ما در برابر این فتنه ها و میزان آمادگی ما در برابر آنهاست.

هر قدر که آمادگی ما بیشتر باشد و هر قدر که بیشتر در صدد رفع نقاط ضعف جامعه در عرصه های گوناگون بخصوص تقویت بصیرت در جامعه باشیم می توانیم امیدوار باشیم که همانند گذشته از مواجهه با فتنه های محتمل آینده نیز سربلند بیرون آییم. اما مطئنا مهمترین عاملی که می تواند ما را برای همیشه در برابر فتنه های آینده بیمه و مصون کند، رفع زمینه های ایجاد فتنه بخصوص مقابله با افراط و تندروی و مهمتر از همه، تبعیت کامل از ولایت فقیه و التزام نظری و عملی از رهبری به عنوان فصل الخطاب نظام است.

*عامل افراط و تفریط در رفتارهای سیاسی را در وقایع سال گذشته چقدر اثرگذار می دانید؟

-بنده در گفتگوهای قبلی هم بارها تاکید کرده ام که یکی از عوامل اصلی ایجاد رخدادهای سال گذشته افراط گرایی بود. افراطی گری نه تنها بصیرت را زایل می کند بلکه منتهی به نتایج فاجعه باری می شود که گوشه ای از آن را در حوادث سال گذشته دیدیم. با رجوع به تاریخ انقلاب اسلامی می بینیم که هر جا فتنه ای در کار بوده است و یا نظام و انقلاب با بحران و چالشی روبرو شده، حتما افراط و تفریط یکی از مهمترین عوامل آن بوده است.

میانه روی و اعتدال هم در مقام بینش و تفکر و هم در جایگاه روش و عمل، علاوه بر آنکه توصیه دینی و مذهبی ماست، از الزامات سیاست ورزی و فعالیت اجتماعی نیز هست. بی تردید اگر همگان بخصوص درعرصه کنش سیاسی، اعتدال و میانه روی را به عنوان یک اصل راهبردی سرلوحه افکار و رفتارخود قرار دهند، می توانیم امیدوار باشیم که ازحجم و عمق بسیاری از حوادث تلخ و جبران ناپذیر به مقدار زیادی کاسته شود.

*چگونه می توان بین اصلاح طلبان منتقد و فتنه گران تفکیک قایل شد؟

- به اعتقاد بنده فتنه گران تنها عده معدودی را تشکیل می دهند و همچنان می توان بر مبنای رویکرد رهبری مبنی بر جذب حداکثری و دفع حداقلی بسیاری از نیروهای با سابقه و منطقی و معتدل منسوب به جریان اصلاح طلب را جزو سرمایه ها و نیروهای داخل نظام محسوب کرد. به نظر بنده مهمترین محور تفکیک را باید میزان التزام عملی افراد و چهره ها به ولایت فقیه دانست. آن دسته از اصلاح طلبان که در جریان حوادث پس از انتخابات تابع اوامر رهبری بودند و با التزام به قانون در برابر نظام و انقلاب نایستادند و همراه قاطبه ملت ایران از فتنه جویان برائت جستند و اعمال و دیدگاههای آنها را محکوم کردند را می توان جزو اصلاح طلبان داخل نظام دانست.این افراد ممکن است بعضا دارای رویکردی انتقادی نسبت به برخی مسایل نیز باشند که مسلما این امر همانگونه که مقام معظم رهبری نیز بارها تاکید داشته اند هیچگاه نمی تواند باعث خروج افراد از خیمه انقلاب و نظام اسلامی شود.

*نهم دی از منظر شما چه مقطعی از انقلاب اسلامی است؟

- بنده نهم دیماه را همانند سایر ایام الله این سرزمین، روزی می دانم که ملت بزرگ ایران ندای رهبر و ولی امر خود را لبیک گفتند و یکدل و یکپارچه برای دفاع از اسلام و ایران به میدان آمدند. روزی که بی تردید همانند سایر ایام الله در حافظه تاریخی ملت ایران جاودان خواهد ماند و برای نسلهای آینده نماد بی بدیل ولایت پذیری، بصیرت اجتماعی و عقلانیت دینی و آگاهی این ملت خواهد بود.

* آیا این روز یک روز حساس است؟ اگر تعبیر شما بر حماسه بودن این روز است، حماسه سازان اصلی این روز را چه کسانی می دانید؟

- مطمئنا روز حساسی است و علاوه بر آن مهم و تعیین کننده نیزهست و همین اهمیت است که واقعه 9 دی را تبدیل یک حماسه ماندگار تاریخی می کند. تمامی مولفه های یک حماسه بزرگ دینی و ملی نظیر عنصر رهبری، تدبیر، تاریخ سازی، موقعیت سنجی و...را می توان به روشنی در حماسه نهم دی سراغ گرفت. مهمترین وهمانگونه که رهبر معظم انقلاب درباره این حماسه تاکید داشته اند، یگانه قهرمانان این حماسه بزرگ نیز بی تردید ملت آگاه و ولایتمدار ایران بودند. در نهم دیماه سال گذشته قاطبه ملت ایران با عزم راسخ و شعور انقلابی خود به میدان آمدند و خط پایانی بر فتنه و فتنه سازان کشیدند. 9 دیماه برای بنده یادآور حماسه سازی های فرزندان ملت ایران در دوران دفاع مقدس بود. در9 دی نیز همانند آن روزهای خدایی، شور حسینی و شعور انقلابی ملت ایران به حماسه ای بزرگ منتهی شد.

* آیا می توان 9 دی را یک مقطع تعیین کننده و یک مرحله گذار در انقلاب دانست؟

- بله حتما یک مقطع تعیین کننده بود. شما اگر فضای قبل و بعد از حماسه 9 دی را با یکدیگر مقایسه کنید به اهمیت این مقطع تاریخی پی می برید. با این حضور باشکوه مردمی شاهد بودیم که چگونه فتنه گران از توهم خودساخته بیرون آمدند و به چشم خویش دیدند که کوچکترین پشتوانه مردمی ندارند. 9 دی پشتوانه عظیم مردمی نظام را به رخ همه جهانیان کشید و به همگان نشان داد که ملت ایران آنهنگام که پای آرمانها و ارزشهایش در میان باشد، یکدل و یکصدا و تحت لوای ولی امرش به میدان می آید و از دین و ایمان و انقلاب و نظامش دفاع می کند. این حماسه همچنین علاوه بر افزایش بصیرت و آگاهی انقلابی، بار دیگر اهمیت وحدت و همدلی را نیز به ملت ایران یادآور شد.

* تحلیل شما از جمعیت حاضر در راهپیمایی 9 دی چیست و اگر با این نظر موافقید که این راهپیمایی یک حادثه متفاوت در سالهای اخیر چه به لحاظ تعداد و کمیت و چه به لحاظ حضور سلایق مختلف بوده است دلیل این تفاوت را در چه می دانید؟

-در یک جمله اگر بخواهم احساسم و تحلیلم را از راهپیمایی 9 دی اعلام کنم باید بگویم که این راهپیمایی و این حضور باشکوه بیش از هر چیز بنده را به یاد راهپیمایی های ملت ایران در دوران اوجگیری انقلاب اسلامی انداخت. راهپیمایی 9 دی برای بنده یادآور راهپیمایی های زمستان 57 بود. فکر می کنم بسیاری دیگر نیز که هر دوی این فضاها را درک کرده باشند به چنین احساسی رسیده باشند.

ما در 9 دی ماه شاهد حضور بی نظیر جمعیتی انبوه، همدل و همزبان بودیم که علیرغم سلایق و علایق بعضا متفاوت همانند روزهای پیروزی انقلاب اسلامی برای صیانت از اسلام و ارزشهای اسلامی ونیز دفاع ازآرمانهای انقلابشان دعوت رهبرشان را لبیک گفتند و تمام امیدهای فتنه گران و حامیان و سردمداران آنها را نقش بر آب کردند.پیام این راهپیمایی ها هم یکسان بود، اینکه ملت ایران هنگامی که پای عزت، شرف و آبروی اسلامی و ایرانی اش در میان باشد، تمامی اختلاف سلایق جزیی را به کناری می نهد و یکدل و یکزبان و با تمام توان به میدان دفاع از انقلاب و رهبرش می آید.

به نظر بنده مهمترین تفاوت این راهپیمایی با سایر راهپیمایی های سالهای اخیر در همین حضور پرشور آحاد گوناگون ملت با علایق و سلایق متفاوت بود. این راهپیمایی برای ملت ما به منزله تجدید عهد و بیعت با ولایت فقیه و آرمانها و ارزشهای اسلام و امام وانقلاب بود وبه همین دلیل نیز معنایی متفاوت با راهپیمایی های گذشته داشت. فتنه گران به مقابله با کلیت انقلاب اسلامی و ارزشهای آن برخاسته بودند از این رو جبهه گیری در برابر آنها و اعلام انزجار و بیزاری از عملکردهای ایشان برای همه آحاد ملت، نوعی تکلیف شرعی و وظیفه ملی بود والحمدالله همه جهانیان شاهد بودند که ملت ایران چگونه عمق علاقه و وفاداری خود به اسلام و انقلاب و رهبرشان را نشان دادند.

* وضعیت فتنه گران و گروههای حامی آنها را در فضای پس از 9 دی و 22 بهمن سال 88 چگونه ارزیابی می کنید؟

-به نظر بنده، فتنه گران با حضور میلیونی و بی نظیر مردم در راهپیمایی های 9 دی و 22 بهمن سال گذشته، پاسخ خود را گرفته اند. به همین دلیل نیز شاهد بودیم که از آن زمان تاکنون جریان فتنه دیگر هیچگاه جرات هنجار ستیزی آشکار و آشوب میدانی را پیدا نکرده است. همچنین شاهد ریزش فراوان در میان نیروهای منتسب به آن جریان بودیم بگونه ای که اکنون فتنه گرانی که هنوز لجوجانه بر عقاید باطلشان پافشاری می کنند به اندازه ای نیست که بتوان برای نامیدن آنها از لفظ جریان استفاده کرد. تنها معدودی فتنه گر منزوی و متوهم باقی مانده اند که آنها هم اهداف و منویاتشان برای ملت آشکار شده است. به اعتقاد بنده امروز فتنه گران چاره ای جز اعتراف به گناه و اشتباهات فراوانشان و طلب بخشش از خداوند متعال و ملت ایران و نیز تلاش در جهت جبران آن خطاها ندارند. با نگاهی به جامعه می بینیم که در حال حاضر افراد و گروههای وابسته به این جریان نه تنها در فضای سیاسی که در سایر فضاهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نیز دچار انزوا و فقدان جایگاه و منزلت شده اند و به نظر می رسد که دیگر هیچگاه نتوانند صلاحیت از دست رفته خویش را بازیابند و یا موفق به جلب اعتماد عمومی شوند.

* در پایان اگر نکته دیگری دارید که فکر می کنید برای اوضاع فعلی جامعه مناسب باشد، بفرمایید؟

- ملت ایران بارها رشد و شعور بالای انقلابی خود را در مقاطع مختلف اثبات کرده است. از بدو انقلاب تاکنون هر زمان که نظام جمهوری اسلامی به حضور و مشارکت مردم نیاز داشته است، مردم با تمام توان برای دفاع از انقلاب و نظامشان در عرصه حاضر بوده اند. از مبارزات منتهی به انقلاب اسلامی گرفته تا دوران شکوهمند دفاع مقدس و تا مبارزه با جریان فتنه اخیر که مهمترین تجلی آن نیز حماسه 9 دی بود.

به نظر می رسد اکنون وظیفه فعالین سیاسی و مسئولین است که قدردان این همه شعور و آگاهی انقلابی ملت ایران باشند و تمام تلاش خویش را برای ساماندهی به وضعیت مردم و اداره کارآمد کشور بکار بندند. امروز وحدت و همدلی تحت لوای رهبری و حول آرمانها و اهداف انقلاب اسلامی مهمترین وظیفه همه دلسوزان نظام و انقلاب است. ملت ایران با حماسه آفرینی های خود حجت را بر مسئولین تمام کرده است.

اکنون وظیفه مسئولین است که با پرهیز ازسیاست بازی و گروه گرایی و یکجانبه گرایی های افراطی تمام همت خویش را وقف اجرای سیاست های کلان نظام و تحقق منویات رهبری در خصوص تبیین و اجرای الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت کنند. از دیدگاه بنده، تنها از طریق تلاش در جهت اثبات کارآمدی دین در اداره جامعه و تحقق زندگی مومنانه، با عزت و توام با رفاه و آسایش برای آحاد ملت ایران می توان پاسخی شایسته به حماسه آفرینی های ملت ایران داد.

پرونده دست قدرت خدا، ویژه سالگرد نهم دی ماه-31؛