۱۲ دی ۱۳۸۹، ۱۶:۵۶

تحقق رویای بانک مرکزی /

قطع وابستگی ایران به واردات "پولک"/ پولک چیست

قطع وابستگی ایران به واردات "پولک"/ پولک چیست

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از قطع کامل وابستگی واردات "مُطلس" ‌(پولک) در آینده‌ای نزدیک خبر داد و گفت: با دستور مساعد رئیس جمهور و با راه‌اندازی خطوط تولید این محصول، علاوه بر تأمین نیاز مطلس کشور قادر به صادرات این محصول خواهیم بود.

به گزارش خبرگزاری مهر، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران گزارش داد: با پیگیریهای مستمر این بانک و همت کارکنان  شرکت صنایع مس شهید باهنر در آینده ای نزدیک ٬ تولید "مُطلس" ‌(پولک) در داخل آغاز و کشور از واردات این محصول مهم بی نیاز خواهد شد.

اسکناس مورد نیاز معاملات روزمره ایران طی سالیان متمادی در خارج از کشور چاپ می شد و این روند تا سال 1362‌ ادامه داشت‌. در آن زمان، با  تلاش کارکنان سازمان تولید اسکناس و مسکوک بانک مرکزی ٬ چاپ اسکناس در داخل کشور آغاز و به دنبال ساخت و بهره برداری کارخانه تولید کاغذ و اسناد بهادار (تکاب) تولید کاغذ اسکناس هم ‌از سال 1382 با استفاده از منابع داخلی امکان‌پذیر شد.

این گام ارزشمند٬ یکی از رویاهای دیرین بانک مرکزی را در زمینه خودکفایی و بهره مندی از ظرفیت های داخلی جامه عمل پوشاند ولی زنجیره تولید ابزارهای مبادله در داخل ایران هنوز کامل نبود‌ و وابستگی به مطلس وارداتی مورد نیاز ضرب سکه ها همچنان ادامه داشت و سالانه مقادیر متنابهی ارز از کشور خارج می شد‌ به طوری که طبق آمارهای موجود ، تنها طی هشت سال گذشته برای خرید حدود‌13 هزارتن مطلس مورد‌ نیاز٬‌‌ بیش از80  میلیون یورو اختصاص یافته است.

مطلس خریداری شده معمولاً بین یک دوم تا یک سوم نیاز واقعی کشور را پوشش می داد‌ و ارقام خرید، به هیچ وجه منعکس‌کننده میزان سکه مورد نیاز نبود.

هم اینک در آستانه تولید مطلس مورد نیاز در داخل کشور و قطع کامل وابستگی‌ در این خصوص ‌قرار‌ داریم. برهمین اساس، سیزده سال تلاش مستمر اکنون به بار نشسته است و‌ به زودی برگ زرین دیگری در تاریخ بانک مرکزی ورق می‌خورد.

محمود احمدی دبیرکل بانک مرکزی بانک مرکزی در پاسخ به این پرسش که " مُطلـس" چیست؟ گفت: پولک بدون نقش‌٬ طرح و آماده ضرب را در اصطلاح « مطلس» Coin Blank می‌گویند. مطلس پس از گذراندن مراحل مختلف تولید ‌(همچون: ذوب‌، ریخته‌گری، نورد، سخت‌کاری، پانچ، آنیلینگ، ریمینگ، بازبینی،‌تفکیک و بسته‌بندی) از دستگاه ضرب عبور می‌کند‌ و از آن پس، در بازار معاملات روزانه به عنوان «سکه» شناخته می‌شود و دارای ارزش قانونی است.

وی در پاسخ به این پرسش که تاکنون مطلس مورد نیاز کشور چگونه تامین می‌شد؟ اظهارداشت: براساس ماده‌3‌ قانون پولی و بانکی‌، تولید سکه مورد نیاز مردم به منظور تسهیل مبادلات خرد روزانه بر عهده بانک مرکزی است و تا کنون نیاز کشور به مطلس به طور عمده ‌از منابع خارجی تامین می‌شد.

احمدی با اشاره به چگونگی شکل گیری تفکر تولید مطلس در داخل کشور تصریح کرد: سرانه هر فرد از مطلس وارد شده به کشور تنها  طی هشت سال گذشته و بدون احتساب واردات سالهای قبل، بالغ بر 42 قطعه می‌باشد.
 
به گفته وی، البته آمارهای اداره نشر اسکناس و خزانه تعداد سکه‌های در جریان و از دور مصرف خارج نشده را بالغ بر هفت میلیارد قطعه نشان می دهد که بر این اساس میانگین پیش گفت بالغ بر یکصد قطعه در حال حاضر می‌باشد، این در حالی است که سکه‌های رایج در کشور از یکسو به دلیل ارزش ناچیزآن به لحاظ شرایط تورمی و نیز سنگینی وزن کارایی و استفاده لازم را در مبادلات روزانه مردم نداشته و از سوی دیگر به دلیل فزونی قابل توجه ارزش فلز مصرفی نسبت به ارزش قانونی آن به مصارفی غیر از مقصود رسیده و در نهایت می توان گفت، استفاده از سکه در خرید و فروش روزانه کاربرد اساسی و منطقی ندارد. گرچه در تغییر آلیاژ انجام شده طی سالیان اخیر  قدری این مشکل مرتفع گردیده است لکن در صورت بروز افزایشی مجدد در قیمتهای فلز مصرفی، به شرایط قبلی‌ بازخواهیم گشت.

دبیرکل بانک مرکزی ادامه داد: علاوه براین موارد ،  میزان ‌ارز تخصیصی برای خرید‌مطلس از کشورهای‌خارجی از یکسو و وجود برخی امکانات و مزیت‌هادر کشوراز سوی‌دیگر، توجه مسئولین ‌مربوط در بانک‌مرکزی و سایر مراجع ‌ذی‌ربط برای فراهم ‌آوردن زمینه تولید مطلس‌لازم جهت ضرب سکه رایج کشور را از سالها قبل به خود جلب کرده است.

احمدی خاطرنشان کرد: به طور کلی برای عملی شدن این منظور، دو دیدگاه مطرح بوده است ؛ تفکر نخست، احداث کارخانه برای ساخت و تولید انبوه مطلس به منظور تامین نیاز کشور و بازاریابی منطقه و فروش خارجی توسط بانک مرکزی و دیدگاه دوم واگذاری این امر (تولید مطلس) به صنایع موجود و مرتبط با موضوع در داخل کشور می‌باشد که به نحوی دارای عوامل، تجهیزات و دانش فنی مهم این پروسه و خط تولید می‌باشند.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا بانک ‌مرکزی دیدگاه اول را پیگیری نکرد و  همانند کارخانه تکاب - که مسئولیت تولید کاغذ اسکناس و اسناد بهادار‌ را بر عهده دارد- به فکر ساخت کارخانه‌ای مجزا‌ برای تولید مطلس مورد نیاز خود نیفتاد؟ اظهارداشت:
 از آنجایی که در دنیای امروز، سرمایه‌گذاری در زمینه ساخت کارخانه ذوب و ریخته‌گری تک منظوره برای تولید مطلس توجیه اقتصادی ندارد و صنایع تولید مطلس موجود در دنیا ، در کنار تولید اقلامی چون محصولات نظامی، مهمات، ‌انواع مدال، سکه‌های یادبود، ظروف تزئینی‌،‌ ورق و انواع مقاطع با آلیاژ متفاوت‌ به تولید مطلس نیز می‌پردازند‌، به همین دلیل، بانک مرکزی به‌ جای ایده سرمایه‌گذاری برای احداث کارخانه تولید مطلس به فکر استفاده از امکانات موجود در کشور برای تامین نیاز‌های خود‌ افتاد و به همین منظور صنایع مس شهید باهنر کرمان انتخاب شد.
 
وی درباره مفاد قرار‌داد منعقد شده میان بانک مرکزی و مس شهید باهنر برای تهیه مطلس گفت: در تیرماه سال جاری و در جریان بازدیدی که از صنایع مس شهید باهنر داشتم ، مذاکراتی با مدیران آن شرکت به عمل آمد و ضمن بررسی پیشنهادات ارائه شده از سوی مدیران شرکت مذکور برای استفاده بهینه از امکانات موجود، تهیه تجهیزات تکمیلی و تولید انبوه مطلس، یک قرارداد 5 ساله بین طرفین منعقد و براساس آن مقرر شد شرکت مس شهید باهنر، ضمن تحویل سالانه حداقل 2500 تن مطلس به سازمان تولید اسکناس‌ و مسکوک بانک مرکزی ، پیش‌پرداختی نیز جهت خرید تجهیزات لازم دریافت کند.

احمدی تصریح کرد: همچنین پس از برگزاری جلسات متعدد مسئولان بانک مرکزی و شرکت مس شهید باهنر، موارد مهمی نظیر حاشیه اطمینان از خرید محصول تولید شده توسط بانک مرکزی، پوشش احتمال ضرر و زیان صنایع مس شهید باهنر به دلیل تغییر قیمتها در بازار فلزات غیرآهنی طی پنج سال آتی از طریق تأمین مسکوک منسوخه موجود در بانک مرکزی به عنوان مواد اولیه، پیش بینی افزایش دستمزد ، هزینه‌های تولید و تورم در سال‌های آتی و طی مدت قرارداد و تامین مالی لازم به منظور  خرید ماشین‌آلات و تجهیزات تکمیلی صنایع مس از طریق پرداخت بخشی از دستمزد تولید با استفاده حداکثری از ظرفیت‌های قانونی، در قرارداد منعقده لحاظ شد و چشم انداز مطلوبی را از اجرای این طرح ملی ترسیم کرد.

دبیرکل بانک مرکزی در ادامه گفت: با توجه به تجربه چندین سال اخیر و مشکلات موجود که مانع به ثمر رسیدن  تلاشهای بی وقفه مسئولین بانک در مسیر انعقاد این قرار داد شد ؛ مقامات بانک مرکزی لازم دیدند ، برای رفع نگرانی و تردید مسئولین شرکت مس شهید باهنر، برداشتن گام‌های عملی برای ر‌سیدن به خودکفایی در تولید این محصول و کسب اطمینان از دریافت به موقع مطلس مورد نیاز خود، به منظور اعطای تضمین‌های لازم و انعقاد قرارداد پنج ساله ، موضوع را در سطح کلان اجرایی کشور مطرح کنند.
 
وی توضیح داد: به دنبال مکاتبه‌ای که اواخر سال گذشته از سوی بانک مرکزی با دفتر ریاست جمهوری صورت گرفت، به تفصیل اهمیت مسئله ، مشکلات و موانع موجود که منجر به مطول شدن این مسیر و در نتیجه تأمین نیاز مطلس از منابع خارجی  شده است برای‌ شخص رییس جمهور محترم تشریح شد . خوشبختانه به برکت دستور مساعد وی که به حق کمک اصلی و اساسی در این راه بود ، مراحل انعقاد این قرارداد مهم سریعتر از حد انتظار طی شد و به سرانجام رسید.

به گفته احمدی افزود: هم اینک با دستور مساعد رئیس جمهور، پیگیریهای مستمر بانک مرکزی، همت کارکنان صنایع مس شهید باهنر و با راه‌اندازی خطوط تولید این محصول، علاوه بر تأمین نیاز مطلس کشور مجال حضور در عرصه بازارهای بین‌المللی را نیز پیدا خواهیم کرد.

دبیرکل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: خوشبختانه با انعقاد این قرار داد، چندین سال تعامل مقطعی میان‌ بانک مرکزی و صنایع مس شهید باهنر به همکاری دائم تبدیل شده و به طور حتم، رهاورد این اقدام پرخیر و برکت، خوکفایی‌کشور از واردات مطلس خواهد بود. 

وی گفت: در آینده نزدیک شاهد بی‌نیازی کشور ‌از خرید مطلس خارجی خواهیم بود که از این رهگذر‌ ایران در ردیف کشورهای صادرکننده مطلس قرار گرفته و این صنعت نوپا و بی‌همتا در سطح منطقه، برای کشور ارزآور نیز خواهد بود و حداقل طی پنج سال آتی100 میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی عاید کشور عزیزمان خواهد شد.

احمدی در پایان اظهارداشت: پیش از این، از لحظه ‌تصمیم‌گیری برای ضرب یک سکه خاص تا رسیدن آن‌ به بازار و به دست مردم حداقل 7 ماه زمان نیاز بود ولی‌ اکنون ما  ‌قادریم حداکثر ظرف مدت یک ماه، سکه مورد نیاز را تولید و وارد چرخه گردش مبادلات خرد مردم کنیم که تولید 7 نوع سکه در هشت ماه ابتدای سالجاری خود موید این نکته است.
کد خبر 1223321

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha