ادامه مناقشه حریم محوطه باستانی شوش/ خطر جهانی نشدن

به گزارش خبرنگار مهر، باستان شناسان وقت سازمان میراث فرهنگی کشور در سال 1367 بنا بر ضرورت پیش‌آمده ناشی از شرایط جنگ تحمیلی، حریم محوطه‌ باستانی شوش را به 400 هکتار محدوده کردند؛ اما با گذشت 22 سال از آن زمان، حریم جدید شوش در بررسی‌های نهایی 1200 هکتار در نظر گرفته شد. چرا که گفته می شود در این محدوده هنوز آثار باستانی کشف نشده ای مدفون است.

مناقشات بر سر حریم جدید به گونه ای است که سازمانها و نهادهای شهری به دنبال کاهش حریم 1200 هکتاری به 800 هکتار هستند اما دوستداران میراث فرهنگی خواهان ثبت 1200 هکتار هستند و عده ای دیگر نیز معتقدند که برای محوطه های تاریخی در خطر که بخشی از آن زیر شهر کنونی شوش قرار دارد باید ضوابطی در نظر گرفته شود تا از ساخت ‌وساز بیشتر در عرصه‌ محوطه شوش به منظور جلوگیری از آسیب رسیدن به آثار مدفون در زیرزمین جلوگیری شود.

اگر این محوطه تاریخی به حال خود رها شود، ممکن است با سرعتی که سازمانهای مختلف برای ساخت ‌وساز مجتمع‌های جدید در حریم این محوطه در پیش گرفته اند تا 10سال آینده دیگر از آثار موجود در اطراف شوش چیزی باقی نماند.

دوستداران میراث فرهنگی در حالی انتقادات خود را مطرح می کنند که شاهد ساخت و ساز تعداد زیادی پروژه در حریم و در پی آن تهدید محوطه تاریخی شوش هستند.

ساخت هتل امیر زرگر، مرکز پیش دانشگاهی، بانک، پارکینگ، سیلو، شهرک صنعتی و ... از جمله تهدیدهایی است که حریم و عرصه محوطه تاریخی شوش را با چالش مواجه کرده و جهانی شدن آن را در آینده نزدیک به خطر می اندازد.

این پروژها که مدت زمان زیادی از اجرایی شدن آنها می گذرد به قدری به تپه ها و بناهای تاریخی شوش نزدیک هستند که بخش عمده ای از دوستداران میراث فرهنگی معتقدند به‌دلیل ممکن نبودن جداسازی بخش‌هایی از محوطه که از گذشته ساخت‌ و ساز در آنها انجام می شد، بهتر است این محدوده جزو عرصه ساختمان‌های موجود در آن باقی بماند؛ اما به شرطی که در حریم درجه یک محوطه قرار گیرد تا دیگر بیش از این، روی محوطه ها ساخت ‌و ساز انجام نشود و به آثار زیرین آسیب نزند.

سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان در اینباره به خبرنگار مهر گفت: واقعیت امر در این است که وقت کشی سازمان میراث فرهنگی برای تعیین تکلیف محوطه تاریخی شوش و اجرای پروژه های ساخت و ساز و همچنین تصویب نشدن حریم جدید و یا تعیین ضوابطی که از تخریب های بعدی جلوگیری کند محوطه های هخامنشی و اشکانی- ساسانی در مسیر این پروژه ها را از بین می‌برد.

مجتبی گهستونی افزود: سئوال دیگری که باقی می ماند این است که چرا هتل امیر زرگر، مرکز پیش دانشگاهی، بانک قوامین که عرصه و حریم محوطه تاریخی شوش را نشانه رفته اند باید بر اساس مجوزهای کتبی و شفاهی سازمان میراث فرهنگی و در نهایت پایگاه شوش ساخته شوند اما ساختمانهای مجاور پروژه های یاد شده مانند بانک باقر العلوم و مصلی مجوز نگیرند؟ در حالی که باید از تمام ساخت و سازهایی که عرصه و حریم محوطه های تاریخی را مورد تجاوز قرار می گیرند جلوگیری شده و پروژه ساخت و ساز آنها در بخش های دیگری از شهر دنبال شود.

قائم مقام انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان بیان کرد: چگونه است که ساخت هتل لاله که به فاصله دورتری از هتل چند منظوره شوش که به هتل امیر زرگر مشهور است به زمان دیگری موکول می شود اما هتل امیرزرگر که برخلاف ادعاهای مدیران ارشد میراث فرهنگی، دقیقا روی عرصه شهر باستانی شوش قرار گرفته با قوت تمام ادامه می یابد. همچنین چگونه می شود که ممنوعیت ساخت بانک که از هتل امیر زرگر به محوطه تاریخی نزدیک تر است در نامه نگاری های اداری ممنوع اعلام شده اما ساخت آن با قوت تمام دنبال می شود.

وی تاکید کرد: دوستداران میراث فرهنگی انتقاد خود را به مدیر پایگاه شوش اعلام می کنند چرا که وی عامل اصلی صدور بخشی از مجوزهای صادره به پروژه ساخت و ساز در حریم مصوب شوش است در حالی که تا قبل از منصوب شدن در این سمت در گزارش خود با عنوان "بررسی های باستان شناسی هتل امیر زرگر" به صراحت باستانی بودن زمین هتل را تایید کرده بود اما اکنون سخنی متناقض مطرح می کند.

چندی پیش مدیر پایگاه شوش در دیدار با دوستداران میراث فرهنگی عنوان کرده بود که "به دلیل جایز الخطا بودن انسان من به عملکرد خود نمره خوب می دهم و معتقدم که دوستداران میراث فرهنگی یک طرفه به قضاوت نشسته اند."