به گزارش خبرنگار مهر در کرمان، کلانشهر کرمان که به عنوان یکی از کهنترین شهرهای کشور محسوب می شود امروز به دلیل گستردگی و وسعت افسار گسیخته ای که طی سالهای اخیر یافته امروز شاهد رشد روز افزون جمعیتی و گستردگی شهر است از سوی دیگر وجود هزاران هکتار بافت فرسوده در مرکز شهر کرمان حتی در خیابانهای اصلی چهره ای نا زیبا به این شهر داده است.
هر چند طی سالهای اخیر ساخت ساختمانهای جدید و برجهای تجاری در این شهر رشد چشمگیر یافته است اما در کنار این برجهای سر به فلک کشیده همچنان ساختمانهای گنبه ای نیمه ویران و زمین های خالی خودنمایی می کنند.
از سوی دیگر عدم ساماندهی بافت قدیم شهر کرمان به عنوان یک جاذبه تاریخی در مرکز شهر موجب مهاجرت مردم از این مناطق و آپارتمان نشینی در غرب کرمان شده است و این محله قدیمی هم اکنون بیشتر به انبار بازاریان و یا خانه های متروکی تبدیل شده اند که کسی رغبت زندگی کردن در آنها را ندارد.
وجود هزاران زمین خالی در مناطق مختلف شهر بخصوص در خیابانهای اصلی نیز درحالی رشد ساختار شهری را مختل کرده است که تاکنون هیچ اقدام موثری برای اخطار به صاحبان این ساختمانهای فرسوده و زمین های خالی که درنهایت منجر به بروز مشکلات اجتماعی از جمله تجمع معتادان و اراذل و اوباش نیز می شوند انجام نشده است.
عمر توسط ساختمانهای کرمان بالاست
بالا بودن عمر متوسط ساختمانها در کرمان درحالی حقیقتی مسلم در شهر کرمان است که کرمان یکی از زلزله خیز ترین استانهای کشور محسوب می شود و تنها طی سال جاری صدها زمین لرزه در این استان روی داده است.
کارشناسان معتقدند در شهری مثل کرمان که پتانسیل بسیار بالایی در زمینه گردشگری باستانی دارد، بایستی توجه و برنامه ریزی بیشتری برای بهبود شرایط بافت فرسوده و ساماندهی این مناطق داشت.
منشاء بسیاری از جرایم شهری بافتهای فرسوده است
صاحب نظران مسائل اجتماعی نیز منشا و مبدا بسیاری از جرائم موجود در شهر را ناشی از بافت نامناسب جمعیتی این مناطق دانسته و می گویند: بافت فرسوده به علت عدم ساماندهی مناسب، تبدیل به مخروبه شده و این مهم باعث ورود قشر نامناسب جمعیتی به این مناطق شده است.
بافت قدیم کرمان
در همین رابطه شهرداری کرمان به عنوان متولی اصلی نوسازی بافت فرسوده، درسالیان اخیر اقداماتی مثل تبدیل این مناطق به پروژه های عمرانی و معرفی آنها به سرمایه گذارارن را انجام داده است.
بافت قدیم شهر چهره ای نا مناسب دارد / سکونت افاغنه در بافت کهن کرمان
علی اکبر احمدی، معاون اقتصادی و برنامه ریزی شهرداری کرمان، در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمان اجرای طرحهای سرمایه گذاری مختلف در بافت قدیم شهر را باعث رونق اقتصادی بسیار بالا، اشتغالزایی و ایجاد چهره ای متناسب با شان شهر تاریخی کرمان می داند.
احمدی خاطر نشان می کند: بافت قدیم شهر در حال حاضر چهره بسیار نابسامانی دارد که این امر باعث مهاجرت تعداد زیادی از ساکنان این بافت به خارج از این محدوده و جایگزینی آنها به وسیله افاغنه و اسکان آنها در منازل مخروبه در این مناطق شده است به همین دلیل رغبت عموم برای سرمایه گذاری در بافت فرسوده که حجم بالایی از شهر را شامل می شود از بین رفته است.
وی می افزاید: شهرداری بدلیل اهمیت موضوع نوسازی بافت فرسوده، این اقدام را در اهم برنامه های خود قرار داده است و برنامه های متفاوتی برای آن دارد.
برخی از بافتهای فرسوده باید تخریب شوند
معاون اقتصادی و برنامه ریزی شهرداری کرمان وجود برخی از شبهات در میان مردم در زمان اجرای این طرحها و در مجموع برنامه ریزیهای صورت گرفته برای این طرحها را بی دلیل دانسته و می گوید: لازمه اجرای هر طرح شهری که به منظور احیا و نوسازی شهر انجام می گیرد، به تخریب بخشی از بافت قدیم که از این مهم گذشتی نیست چراکه باید ساختمانهای مخروبه را تخریب و به جای آنها طرحهای نوینی با حفظ هویت و فرهنگ بومی حفظ شود.
بافت قدیم کرمان
وی تصریح می کند: اگر بخواهیم بافت قدیم را به حال خود رها و هیچ اقدامی در این اراضی انجام ندهیم؛ هر روز مخروبه ها بیشتر، اوضاع زندگی بدتر و خلافکاران و معتادین و بزهکاران هرم جمعیتی این بافت را تشکیل خواهند داد.
احمدی با اشاره به حضور و پرورش یافتن افراد فرهیخته و بزرگ کرمان در این مناطق یادآور می شود: هسته قدیم شهر کرمان زمانی در این مناطق برپا بوده که برای نوسازی این بافت و احیای آن، مجبور به تملک بخشی از اراضی و اجرای اقدامات نوسازی در آن هستیم که در این رابطه صاحبان املاک برای سرمایه گذاری در اولویت هستند و راهکارهای مشارکت همه گیر و فراگیر مالکان در طرح ها وجود دارد.
معاون شهردار کرمان ادامه می دهد: شهرداری هرگز به دنبال تملک غیرقانونی و بدون رضایت املاک نیست و وارد ساختن خسارت به مردم را صلاح نمی داند؛ بنابراین براساس یک توافق طرفینی این کار انجام می شود و همواره تملک به نحوی انجام صورت می پذیرد که حق و حقوق کامل شهروندان رعایت شود.
حل مشکل بافت قدیم کرمان نیاز به عزم جدی مسئولان دارد
احمدی، بهبود اوضاع و توسعه عمرانی بافت فرسوده را یکی از راههای نجات کرمان از فرسودگی و بی رونقی ارزیابی و می افزاید: در این زمینه نباید شبهه خاصی وجود داشته باشد چراکه شهرداری طرحهای موجود را از طریق فراخوان های عمومی به تمامی افراد پیشنهاد می دهد، نه یک فرد خاص. بنابراین این راه باید طی شود تا شهر کرمان آباد شود و اگر بخواهیم به این مسائل و شبهات اهمیت زیادی بدهیم و در این چارچوبها خود را اسیر کنیم شهر کرمان همین طور باقی خواهد ماند.
وی جذب سرمایه گذار را دارای سختی های خاصی دانسته و می گوید: مسئولان شهرهای مختلف برای بهبود اوضاع شهر خود در جذب سرمایه گذار مسابقه نفس گیری با هم دارند بنابراین اگر اندکی کوتاهی کنیم شهرهای دیگر که زمانی زیرمجموعه کرمان محسوب می شدند از ما جلو افتاده و کرمان به راحتی محوریت اقتصادی، خدماتی جنوب شرق کشور را از دست خواهد داد.
لزوم اجرایی طرحهای تفضیلی کلانشهر کرمان
معاون اقتصادی و برنامه ریزی شهرداری تغییر مدیریت در این ارگان را در صورت سرعت انجام کار و نهایی کردن قراردادها با سرمایه گذاران، بی تاثیر دانسته و می گوید: تمامی شهرداران خواستار پیشرفت شهر هستند و با توجه به اینکه تمامی طرحها براساس طرحهای بالادستی مثل طرح جامع، طرح تفضیلی و سایر طرحها برنامه ریزی می شود، سلیقه شهرداران و مدیران تاثیر چندانی بر روند کار طرحهایی که قرارداد آنها بسته شده یا سرمایه گذاری شده نخواهد داشت.
بافت قدیم کرمان
وی در خصوص طرح گودال خشت مالها که از زمانهای بسیار دور طرحها و پروژه های متفاوتی برای اجرا در آن، مطرح بوده می گوید: این منطقه در بافت فرسوده و قدیمی شهر کرمان قرار دارد و به علت اینکه در گذشته مردم از مصالح خشتی برای ساخت و ساز استفاده می کردند، خشت و گل مورد نیاز شهر در این منطقه تامین می شد و به همین سبب این نواحی به تدریج گود و از سطح شهر پایین تر آمده و به گودخشت مالها معروف شده است.
وی می افزاید: همچنین طی چند دهه بعد تعدادی خانه و مغازه در این منطقه بنا شد و محله ای شکل گرفت که به هیچ عنوان آبرومند و مناسب شان شهر نبود و به همین دلیل مسئولان از 40 سال قبل در جهت بازسازی این منطقه طرحهایی را تهیه و ارائه کرده اند.
شرکت عربی درحال سرمایه گذاری در بافت فرسوده کرمان است
وی می گوید: 10 تا 15 سال قبل طرحی به نام برج هزار برای احداث در این منطقه معرفی شد و مراحل ابتدایی آن نیز انجام شد، اما به دلیل عدم توجیه اقتصادی کافی و عدم تناسب با مقررات میراث فرهنگی، این طرح نیمه تمام رها شد در ادامه نیز تغییرات مدیریتی مزید بر علت شد تا نتیجه مناسب از طرحهای ارائه شده عاید نشود؛ تا اینکه شرکت الطاهر که یک شرکت بزرگ عمانی است، با اطلاع از قضیه مشتتاقانه پیگیر کسب مجوز اجرای این طرح شدد و مسئولان استان نیز با حرکت در راستای حل مشکلات، موانع موجود را رفع کردند و در نهایت قرارداد همکاری بین دو طرف امضا شد.
بروکراسی موجب شده دستگاهها با احتیاط عمل کنند
معاون اقتصادی و برنامه ریزی شهرداری کرمان در پیرامون مشکلات موجود این طرح می گوید: بروکراسی های موجود در سیستمهای اداری ما و مشکلات موجود در زمینه محدودیت اختیارات و تنگناهای قانونی و اهتمام به حفظ منافع و مصالح عمومی، باعث شده بود تمامی ارگانهای ذی ربط با احتیاط کامل به پیگیری مسئله بپردازند و رعایت این موارد کسب مجوزها و انعقاد قرارداد را با تاخیر مواجه کرد.
وی ضمن اشاره به وقت گیر بودن جمع آوری اسناد و مدارک موجود املاک واقع در این طرح اظهار می دارد: بخشی از اراضی موجود در این طرح که حدود 30 درصد کل اراضی را شامل می شود، هنوز در اختیار مالکان است که بر طبق قرارداد شهرداری موظف به آزادسازی این املاک است؛ چراکه در قرارداد شهرداری مسئول تعیین و تکلیف املاک و سرمایه گذار عمانی موطف به ارائه و اجرای طرح بر روی زمین است.
احمدی از برگزاری جلسات متعدد حقوقی و چانه زنی پیرامون مشکلات موجود در زمینه گودال خشت مالها خبر داده و می افزاید: این قرارداد در نهایت به جایی رسید که منافع طرفین، لحاظ و مقرر شد عملیات اجرایی پروژه 10 ماه پس از امضای قرارداد، آغاز به کار اجرا شود و طی این 10 ماه هم تملک املاک نهایی شود و هم نقشه های اجرایی تهیه و تصویب شود.
وی ضمن اشاره به (L) شکل بودن زمین طرح در منطقه ای بین چهار راه طالقانی تا سینما نور، خیابان امام تا کوچه ارگ و نیز قسمتی در امتداد بازار قلعه تا میدان ارگ، مبلغ کل سرمایه گذاری را 160 میلیارد تومان برآورد کرده و ادامه می دهد: سهم شهرداری در این پروژه گودال خشت مالها 15 تا 20 درصد خواهد بود.
وی این پروژه را یکی از سنگین ترین پروژه های شهرداری دانسته و می افزاید: به علت وسعت و اهمیت بالای طرح، تحقیقات جامعی در رابطه با سرمایه گذار انجام دادیم و به علت اعتبار، توانمندی و سابقه بسیار خوب شرکت الطاهر این پروژه را به آنها واگذار کردیم. همچنین این شرکت با انجام مطالعات امکان سنجی و برآورد اقتصادی طرح، به دلیل بازدهی بالا، اجرای این پروژه را برعهده گرفت.
گودال خشت مالها موتور حرکت بافت قدیم کرمان است
معاون اقتصادی و برنامه ریزی شهرداری کرمان اجرای پروژه گودال خشت مالها را موتور حرکت بافت قدیم ارزیابی و ادامه می دهد: اگر این طرح در کنار بازار کرمان و میدان ارگ راه اندازی شود، بازار قدیم کرمان که درحال حاضر در کنار خود شاهد بافت جمعیتی نامناسبی است، مجددا رونق گرفته و اوضاع بافت قدیم شهر بهبود می یابد که از این منظر تمامی مناطق اطراف رونق می یابند.
وی در ادامه طرح میلاد را به عنوان یکی دیگر از طرحهای مهم سرمایه گذاری در شهرداری دانسته و می افزاید: این طرح با مساحت 36 هزار متر مربع، جنب مسجد امام قرار دارد که به علت واقع شدن در بافت قدیم، نیاز به رعایت یک سری ملاحظات مرتبط با بناهای تاریخی در اجرای طرحها دارد؛ بنابراین فعالیتهای سرمایه گذاری در این مناطق مشکل تر بوده و برطبق میل سرمایه گذاران، اتفاق نمی افتد.
وی ادامه می دهد: این طرح که زمینی (L) شکل دارد، به دلایل فوق اقتصادی به نظر نمی رسید؛ اما از طراحان طرح تفضیلی بافت قدیم خواستیم پروژه را به نحوی طراحی کنند تا ضمن رعایت پارامترهای مورد نیاز توجیه اقتصادی بالایی در زمینه کاربری های متفاوت داشته باشد و انگیزه لازم برای سرمایه گذاران را ایجاد کند. احمدی می گوید: شهرداری با معرفی این پروژه در همایشهای سرمایه گذاری آماده دریافت ایده های سرمایه گذاران در راستای اجرای شدن این طرح است.
احمدی عنوان می کند: طرح پارکینگ طبقاتی جنب بازار مظفری از دیگر طرح های بسیار مهم شهرداری برای احیای بافت فرسوده در شهر است. وی ادامه می دهد: این طرح بین خیابان میرزارضای کرمانی، چهارراه امام و کوچه شهید تدین واقع شده است که محدوده ای از فرسوده ترین قسمتهای بافت قدیم را شامل و یک جبهه تا بازار فاصله دارد. وی ضمن اشاره به فضای تجاری موجود در این طرح می گوید: یکی از راههای تامین سرمایه این طرح فروش اوراق مشارکت است در صورت دریافت مجوزهای لازم از بانک مرکزی در تلاشیم این طرح را با سرمایه مردم به اجرا درآوریم.
معاون اقتصادی و برنامه ریزی شهرداری کرمان، اجرای این طرح را فعالیتی موازی با ایجاد پارکینگ طبقاتی فتحعلی شاهی نمی داند.
وی می گوید: پارکینگ بازار مظفری می تواند خیابان امام، میدان شهدا و بازار مظفری را پوشش دهد و این درحالی است که پارکینگ طبقاتی فتحعلی شاهی مختص خیابان شریعتی بوده و این منطقه را شامل می شود.
طرحهای عمرانی شهرداری در بافت قدیم با جدیت پیگیری می شود
وی طرح دیگر شهرداری برای احیای بافت فرسوده را طرح پارکینگ طبقاتی پشت مسجدالرسول در محدوده خیابان فلسطین و با مساحت 10 هزار متر مربع دانسته و ادامه می دهد: در این منطقه تملک زیادی باید صورت گیرد که در صورت اجرا نیاز پارکینگ این قسمت از شهر پاسخ داده می شود و در ضمن به بهسازی بافت قدیم شهر نیز کمک خواهد شد. در این پروژه نیز اگر با یک سرمایه گذار واحد به نتیجه نرسیدیم، تامین مالی طرح را با فروش اوراق مشارکت به انجام می رسانیم.
بافت قدیم کرمان
احمدی پروژه گلبازخان را نیز به عنوان یکی از بزرگترین طرحهای شهرداری در بافت فرسوده شهر ارزیابی و ادامه می دهد: در این طرح که 13 هزار متر مربع وسعت دارد و مدت زیادی مسکوت مانده بود، قرار است خیابانی از وسط خیابان شهید تجلی به سه راه معلم احداث شود، که در اطراف این خیابان، ضمن انجام تملک های بسیار زیاد، پروژه های تجاری و شهری آبرومند و پررونقی به اجرا درمی آیند تا طرحی همانند پروژه نواب تهران که یک طرح یکنواخت شهری است، ایجاد شود.
وی همچنین از طرح وکیل به عنوان یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین طرحهای شهرداری در بافت فرسوده یاد کرده و می گوید: در این طرح کاروانسرای وکیل به عنوان یکی از مهمترین کاروانسراهای شهر به عنوان یک هتل سنتی احیا می شود و ضمن تملک اراضی گسترده اطراف این کاروانسرا، احداث پروژه های تجاری اداری را در برنامه داریم.
معاون اقتصادی و برنامه ریزی شهرداری کرمان از انعقاد تفاهم نامه با سرمایه گذار خبر داده و می افزاید: به احتمال زیاد تملک واحدهای مورد نیاز در یک سال آینده به اتمام می رسد و با احداث این پروژه تحولی بزرگ در چهره بافت قدیم شهر ایجاد خواهد شد، همچنین در اطراف این طرح با ادغام پارکینگ "سردار" و "جر" یک پارکینگ طبقاتی را احداث می کنیم که این مهم نیز رونق نواحی اطراف طرح را به دنبال خواهد داشت.
وی بزرگترین طرح سرمایه گذاری شهرداری را پروژه بلوار کوثر دانسته و می افزاید: این طرح که یکی از شریانهای شرقی غربی شهر کرمان است، از بلوار کوثر آغاز و به بلوار سیدی ختم می شود و تقریبا تمامی شهر از جمله خیابان مهدیه، شهید رجایی، جهاد، 24 آذر را قطع و بسیاری از دیگر نقاط را شامل می شود.
وی ادامه داد: پروژه بلوار کوثر محدوده بزرگی که قسمت عمده آن را واحدهای فرسوده و یا با سن بالای ساخت شامل می شود، در بر می گیرد و برای آزادسازی این مسیر و احداث این بزرگراه لازم است جمع زیادی از سرمایه گذاری با شهرداری مشارکت کنند.
نظر شما