ناصر فیض در گفتگو با خبرنگار مهر در نوزدهمین کنگره سراسری شعر دفاع مقدس افزود: البته شرط لازم برای تأثیر گذاری شعر نسل جوان، داشتن اعتقاد به ارزش های دفاع مقدس است. بدیهی است شعری که از سر اعتقاد و التزام به جنگ تحمیلی نباشد، نمی تواند در روح مخاطب اثری داشته باشد.
مسئول دفتر طنز حوزه هنری اظهارکرد: این موضوع در مورد طنز هم صدق می کند زیرا اگر هنرمند متعهد باشد و به طنز به عنوان یک ابزار روشنگری و اصلاح نگاه کند می تواند در زمینه دفاع مقدس نیز آثار طنز خوبی تولید کند. صنایع ادبی طنز مانند دو پهلو حرف زدن می توانند برای انتقال تناقض ها و کاستی های موجود به مخاطب به کار بیاید و او را به فکر وادارد.
فیض به نبود اشعار طنز در میان آثار ارسال شده به دبیرخانه کنگره شعر دفاع مقدس اشاره و تصریح کرد: طنز در ادبیات دفاع مقدس وجود دارد، اما فضای کنگره شعر دفاع مقدس به گونه ای است که ورود اشعار طنز به خاطر فضای جدی این رویداد کار دشواری است. کنگره شعر دفاع مقدس یک نمایش برای دفاع هشت ساله ما و نماد حمایت شاعران از ارزش های جنگ تحمیلی است.
وی بیان کرد: این کنگره در بردارنده بخشی از دفاع مقدس است که شامل گرامیداشت مقام شهدا با زبان هنر می شود. در چنین مراسمی بیشتر توجهات معطوف به یادآوری دلاوری‌های جانبازان جنگ و شهیدان است.
این شاعر و طنز پرداز نحوه سرایش اثر برای دفاع مقدس را وابسته به جایگاهی دانست که خود هنرمند برای خودش تعریف می‌کند.
وی تاکید کرد: من به این باور عمومی که معتقد است کسی که فقر را نچشیده نمی تواند درباره آن بسراید اعتقادی ندارم. هر هنرمندی خودش تعریف می کند که در چه زمینه ای فعالیت کند و چه مفاهیمی را انتقال دهد. به عنوان مثال مشهور است که مرحوم شهریار بدون این که تخت جمشید را ببیند درباره آن یک مثنوی تأثیر گذار سروده است. این نشان می دهد که قوه تخیل یک هنرمند می تواند چه مرزهایی را در هم بشکند. در حوزه دفاع مقدس هم اوضاع بر همین منوال است و هنرمندی که جنگ را حس نکرده نیز می تواند با تکیه بر احساس قوی و مطالعات خود آثار موفقی در این زمینه تولید و عرضه کند.
فیض ادامه داد: وقتی رزمندگان وارد جنگ می شوند و تلاش می کنند دشمن متجاوز را برانند در واقع دارند با یک ناهنجاری مبارزه می کنند؛ رسالت طنز هم دقیقا همین است و این مسئولیت والایی است که هم طراز لودگی قرار نمی گیرد. می توان نتیجه گرفت که طنز و جنگ به هیچ وجه منافاتی ندارند.
وی اضافه کرد: البته حوزه ای که می تواند دستمایه طنز قرار گیرد طبعاً ارزش های والای دفاع مقدس نیست. نگاه هر هنرمندی اگر مأطوف به جایگاه والای انسان و مقصد نهایی او در رسیدن به کمال باشد، ارزشمند است و باید مورد توجه قرار گیرد.
این شاعر با اشاره به اینکه هنرمندان و نویسندگان زیادی شهامت وارد شدن به این حوزه را نداشته اند گفت: در مورد شعر دفاع مقدس هم این موضوع کاملا صادق است و می بینیم کسی مانع عرضه آنها نیست و این به نظر هنرمند بستگی دارد که بخواهد در این زمینه نو آوری کند تا حرکت تازه ای ایجاد شود.
مسئول دفتر طنز حوزه هنری درباره شعرهای دفاع مقدس در سال های اخیر نیز بیان کرد: دفاع مقدس وقتی جریان داشت شعر های خاص خود را می‌طلبید؛ با هر اتفاقی احساسات هنرمندان تحریک شده و اثر خوبی خلق می شد . حالاگمان می کنم جای آن آثار خالی است.
فیض گفت: امروز دفاع در عرصه های دیگری است و اقتضای آن متفاوت شده است. آن شور حماسی دیگر وجود ندارد. امروز دیگر تلاش می شود بیشتر از فرهنگ دفاع مقدس سخن گفته شود تا حوادث خاص .
این شاعر وظیفه شاعران نسل حاضر را انتقال پیام عاشورا به جهان دانست و تصریح کرد: الان وقت آن است که ارزش ها و انگیزه‌های خود در دفاع مقدس را برای دیگران توضیح دهیم. از همین منظر هم هست که باید به فکر زبانی جهانی باشیم. نمی‌گویم تا کنون کاری برای عرضه به دنیا تولید نشده ولی امروز در جایگاهی هستیم که بتوان ادعا کرد امروز به اندازه کافی اثر برای نیاز داخلی خودمان داریم و با همین تعداد می توان پیام های لازم را به مخاطب ایرانی ارائه داد. باید شرایطی فراهم شود که دیگران حادثه دفاع مقدس ما را از زاویه دید ادبیات بررسی کنند.
وی درباره این مسئله اینچنین توضیح داد: در سال های اخیر می بینیم که در جشنواره‌های شعر دفاع مقدس، شاعران پیشکسوت آثار گذشته شان را تکرار می کنند و یا به مسائلی همچون مهدویت، انتظار و عاشورا پرداخته می شود. البته این ها همه به هم مرتبط است ولی آن آثار ناب مربوط به دفاع مقدس کمتر سروده می شود.
سراینده دفتر طنز "املت دسته‌دار" درباره تأثیر گذاری جشنواره های این چنینی بر روی جوانان نیز گفت: حضور جوانانی کم سن و سال که برای این جشنواره ها اثر ارسال می کنند نشان دهنده این است که برگزاری چنین برنامه‌هایی می تواند جوانان را به سمت ارزش های دفاع مقدس سوق دهد.
نظر شما