چند سال پیش شهرداری پایتخت در اقدامی قابل تحسین برخی اتوبوسهای شهری را مجهز به تعدادی کتاب جیبی کم‌حجم کرد تا مسافران در طول زمانی که در اتوبوس هستند بتوانند مطالعه هم داشته باشند.
این کتابها که غالبا از تولیدات مراکز فرهنگی و ادبی زیرمجموعه شهرداری تهران یا آموزش و پرورش بودند از لحاظ ساختاری و حجم مطلب و حتی گرافیک مناسب استفاده در چنین فضا و زمانی بودند و حتی برخی از آنها به آموزش مسائل شهرنشینی با زبانی ساده می‌پرداختند.
این طرح که از سوی برخی مسافران علاقمند به مطالعه با استقبال روبه رو شد از سوی برخی دیگر مورد بی توجهی قرار گرفت ولی طیفی از مسافران هم از این کتابها به عنوان بازیچه‌ای برای گذراندن وقت بچه‌هایشان استفاده کردند که غالبا این کتابها در چنین فرآیندی یا غیرقابل استفاده شدند .برخی دیگر از مسافران هم کتاب‌های برداشته شده را به جایگاه‌شان برنگردانند.
گرچه در زمان اجرای طرح تعدادی از شهروندان که ارزش و اهمیت اجرای طرح را می‌دانستند تلاش می‌کردند افراد کم‌توجه به کتابها را به استفاده درست تشویق کنند ولی آنچه مسلم است در هیاهوی مرسوم اتوبوسهای شهری که بسیاری از مسافران حتی جایی برای ایستادن ندارند قطعا فرصت مطالعه هم فراهم نمی‌شود.
شهرداری که به عنوان متولی طرح تلاش داشت در زمینه ترویج فرهنگ مطالعه گام بردارد ولی به دلیل اینکه شرایط و آسیب‌هایی را که در اجرای آن پیش می‌آمد به درستی پیش‌بینی نکرده بود عملا ناگزیر شد به شکست آن تن دهد و امروز به تقریب خوبی می‌توان گفت دیگر اثری از این کتابها دیده نمی‌شود.
اگر پیش از اجرای طرح برخی تبلیغات برای فرهنگسازی استفاده از کتاب در اتوبوس شهری انجام می‌شد و همچنین برخی کارشناسان نیز در ماه‌های اول اجرای طرح در اتوبوس‌ها حاضر شده و درباره آن اطلاع‌رسانی کرده و به سوالات مردم پاسخ می‌دانند شاید طرح با موفقیت بیشتری روبه رو می‌شد. همچنین نهاد متولی می‌توانست ابتدا کتابها را در اختیار رانندگان قرار داده و با نصب تابلوهایی درباره چگونگی گرفتن کتاب از راننده توضیح می‌داد این امکان وجود داشت که کتاب ها به دست افرادی برسد که واقعا قصد مطالعه آنها را داشتند.
به هر حال شکست طرح در یک مرحله اجرا نباید به تعطیلی کامل آن منجر شود بلکه لازم است نقاط ضعف و قوت شناسایی شده و با رفع نواقص برای اصلاح و اجرای دوباره آن اقدام کرد. امید است که بار دیگر شاهد ارائه گسترده و متنوع کتاب‌های ارزشمند در اتوبوسهای شهری باشیم.
نظر شما