حجت الاسلام محمدحسین شریفی‌نیا در گفتگو با خبرنگار مهر در قم در خصوص چگونگی نقش مذهب و آموزه‌های دینی در پیشگیری از اعتیاد تصریح کرد: بی‌تردید جامعه ما یک جامعه مذهبی است و طبیعتاً آموزه‌های دینی می‌تواند به عنوان یک مؤلفه کارآمد و مفید در امر پیشگیری مؤثر باشد.
وی خاطرنشان کرد: به شرط اینکه از آموزه‌های دینی درست استفاده کنیم و از دین به‌صورت ابزاری سود نجوئیم، چون وقتی دین به‌عنوان ابزار تحکیم قدرت و رسیدن به خواسته‌هایمان مورد استفاده قرار می‌گیرد، دیگر ارزش مفید بودن و مؤثر بودنش را از دست می‌دهد.
دین اگر ماهیتی درونی و غیر ابزاری داشته باشد اثربخش است
شریفی‌نیا در ادامه بیان داشت: از نظر علمی، در صورتی دین عامل سعادت، موفقیت، کنترل و رساندن انسان به کمال است که برای انسان‌ها ماهیتی درونی و غیرابزاری داشته باشد و خودش ارزش و غایت تلقی شود، نه اینکه ابزاری برای رسیدن به خواسته‌ها و مطامع دنیوی فرد گردد و مثلاً فرد برای اینکه در اداره‌ای استخدام شود یا به منافعی دست پیدا کند، رفتارهای دینی انجام دهد و تظاهر به دینداری نماید.
وی تصریح کرد: به عقیده من یکی از اشتباهات بزرگ بعد از انقلاب که به‌طور غیرمستقیم بر مسئله مواد مخدر هم تأثیر جدی گذاشت، گسترش این نوع نگاه به مقوله دین بود.
ظرفیت بالقوه دین در ایجاد کنترل درونی
عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با تاکید بر اینکه دین پتانسیل و ظرفیت‌های بالقوه فراوانی برای آرامش‌بخشی و ایجاد کنترل درونی دارد، اظهار داشت: مثلاً وقتی کودک و نوجوانی با میل خودش در ماه رمضان روزه می‌گیرد، در گرمای تابستان و با تشنگی زیاد، حتی در خلوت هم حاضر نیست آب بخورد بدون اینکه کسی او را کنترل کند و این قدرت باور دینی است که می‌تواند شخص را در آن شدت تشنگی و نیاز واقعی به آب، از نوشیدن باز دارد.
وی افزود: همین باور دینی می‌تواند در مورد سیگار و مواد مخدر هم کنترل‌کننده باشد، به شرط اینکه از یک کنترل‌کننده بیرونی به یک مهار‌کننده درونی تبدیل شود.
دین ابزاری عامل پیشگیری نیست
شریفی نیا با تاکید بر اینکه دین ابزاری به هیچ وجه نتیجه بخش نخواهد بود، بیان داشت: بنابراین دین ابزاری نه‌تن‌ها عامل پیشگیری نیست، بلکه در نهایت موجب دین‌زدگی و دین‌گریزی می‌شود؛ چون معمولاً انسان به عوامل کنترل‌کننده و محدودیت‌ساز واکنش منفی نشان می‌دهد.
وی در ادامه گفت: مثلاً اگر به ما بگویند شما تا یک ساعت حق خروج از این اتاق را ندارید، آن یک ساعت برای ما، آزاردهنده می‌شود در نتیجه سعی می‌کنیم به هر صورت که می‌توانیم آن را نقض نمائیم، به همین ترتیب وقتی از دین به‌عنوان ابزاری برای ایجاد محدودیت و کنترل بیرونی مردم استفاده شود، نه‌تن‌ها نمی‌توان از آموزه‌های آن برای کنترل و پیشگیری از مصرف مواد استفاده کرد، بلکه خودش به یک عامل بی‌اعتقادی و سرخوردگی تبدیل می‌شود و افراد را بیشتر به سمت مواد مخدر سوق می‌دهد.
دولت نقش زمینه ساز و تشویق کننده برای خود قائل باشد
عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تصریح کرد: بنابراین وقتی می‌توانیم از آموزه‌های دینی برای مبارزه با مواد مخدر استفاده نمائیم که دین دولتی نباشد و حکومت در امور دینی مردم دخالت نکند و صرفاً یک نقش زمینه‌ساز و تشویق‌کننده برای خود قائل باشد، یعنی امکانات و زمینه‌های لازم را برای ابراز و انجام رفتارهای دینی در جامعه فراهم نماید، به گونه‌ای که هیچ‌کس برای انجام فرائض و دستورات دینی دچار مشکل نشود.
وی با بیان اینکه در مجموع مقوله دین از مقوله‌هایی است که برخورد آمرانه و دستوری در آن، اثر چندانی ندارد و اغلب جز واکنش منفی چیزی تولید نمی‌کند، خاطر نشان کرد: به همین جهت در موضوع پیشگیری از مصرف مواد مخدر عده‌ای گمان می‌کردند با گرفتن فتوای حرمت مواد مخدر، می‌توان لااقل در جامعه دینی ایران، این مشکل را حل کرد ولی با وجود اینکه سال‌هاست این اتفاق افتاده و همه مراجع فتوا به تحریم مصرف و خرید و فروش آن داده‌اند، عملاً در کاهش مصرف یا خرید و فروش مواد تأثیر قابل توجهی نداشته است.
برخورد دستوری و توام با اجبار محکوم به شکست است
شریفی نیا گفت: این موضوع نشان می‌دهد که در مقوله‌های فرهنگی از جمله دین، فقط باید به متقاعدسازی و درونی‌سازی باور‌ها اندیشید و هر نوع برخورد دستوری و توأم با اجبار و الزام محکوم به شکست خواهد بود.
تأکید بر استفاده از ظرفیت روحانیون در پیشگیری و مبارزه با مواد مخدر
وی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص استفاده از ظرفیت روحانیون در پیشگیری و مبارزه به مواد مخدر بیان داشت: به نظر من روحانیون می‌توانند از طریق آگاهی‌بخشی و متقاعدسازی نقش مؤثری در پیشگیری از مصرف مواد مخدر داشته باشند، همان‌طور که آموزه‌های دینی در صورتی مؤثرند و می‌توانند اثر نیرومندی در کنترل رفتار و خود مهارگری داشته باشند که با متقاعدسازی و انگیزش درونی همراه باشند.
مبلغین در منبر‌ها به مسائل اساسی نسل جوان و زندگی امروز بپردازند
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه خاطر نشان کرد: روحانیون می‌توانند در فعالیت‌های تبلیغی، به‌ویژه در منبر‌ها و سخنرانی‌ها، به جای ذکر مسائل کم‌اهمیت تاریخی، داستانی، فضائل ناموثق و اغراق‌آمیز و نظایر آن به مسائل اساسی نسل جوان و زندگی امروز مردم بپردازند و این مباحث را با بیانی شیوا و جذاب در سخنرانی‌های ایام محرم، ماه رمضان، و سایر مناسبت‌های تبلیغی، در جلسات هیئت‌های دینی، درس‌های اخلاق و معارف، خطبه‌های نماز جمعه و سایر ارتباط‌های مردمی، به مخاطبان خود ارائه دهند.
وی ادامه داد: روحانیون و مبلغین می‌توانند موضوعاتی از قبیل مضرات مواد مخدر، اهمیت سلامت جسم و روح، شیوه‌های پیشگیری از اعتیاد و مشکلات رفتاری و همچنین شیوه‌های زندگی سالم از منظر اسلام را موضوع سخنرانی و جلسات خود قرار دهند و مخاطبین خود را در این زمینه‌ها آگاه نمایند.
استفاده از ظرفیت مراجع کمک بزرگی به امر پیشگیری و مبارزه با اعتیاد می‌کند
شریفی نیا همچنین بر استفاده از ظرفیت مرجعیت تاکید کرد و گفت: با توجه به اینکه هنوز هم مرجعیت فکری بسیاری از مردم، برعهده مراجع عظام و علمای اعلام می‌باشد، آنان می‌توانند با ورود به این موضوع، کمک بزرگی به امر پیشگیری و مبارزه با اعتیاد نمایند، البته به شرط اینکه فقط به صدور فتوا اکتفا نشود بلکه آن را از ابعاد مختلف مورد توجه و تأمل قرار دهند و با ارشادات گران‌قدر خود مردم را متقاعد سازند.
وی تصریح کرد: ستاد مبارزه با مواد مخدر باید این حقیقت را برای حوزه‌های علمیه، علما و مراجع برجسته سازد که اعتیاد به مواد مخدر، تنها معضلی اجتماعی نیست که صرفاً انسان‌ها را بیمار می‌کند و از تحرک و پویایی باز می‌دارد.
ورود حوزه‌های علمیه در بحث مبارزه به مواد مخدر یک وظیفه دینی و تکلیف شرعی است
عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پایان خاطر نشان کرد: اعتیاد به مواد مخدر آنچنان اثرات تخریب‌کننده و ویران‌گری بر روح و روان و باور‌ها و اعتقادات و ارزش‌های آدمی دارد که زیرساخت همه باور‌های دینی، مناسک و رفتارهای مذهبی، ارزش‌های اخلاقی و منزلت آدمی را نابود می‌سازد از این رو دخالت علما و بزرگان حوزه و مراجع در این عرصه یک وظیفه دینی و تکلیف شرعی است.
قم - خبرگزاری مهر: عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقش دین در کنترل و رساندن انسان به کمال اشاره کرد و گفت: در صورتی دین عامل سعادت، موفقیت، کنترل و رساندن انسان به کمال است که برای انسان‌ها ماهیتی درونی و غیر ابزاری داشته باشد.
کد خبر 1273333
نظر شما