به گزارش خبرنگار مهر در ارومیه، کلیسای ننه مریم که امروزه با عنوان کلیسای شرق آشور مورد بهره برداری قرار می گیرد، در خیابان قدس شهرستان ارومیه واقع شده که نمای فعلی این کلیسا متعلق به دوره ساسانی بوده و دارای طاقهای زیبا و قرینه سازی کم نظیر و قابل مقایسه با معماری آتشکده های ساسانی است.
طبق روایت نویسندگان آشوری و مسیحی این بنا قبلا آتشکده بود و یکی از معابد معروف زرتشتیان این دیار به شمار میرفت، در برخی منابع نیز آمده که سه نفر از موبدان زرتشتی در این مکان مشغول ادای فرایض مذهبی بودند که شبی شاهد حرکت ستاره های درخشان در طرف شرق شده و این حادثه را نشانی از تولد نوزادی که ناجی خواهد بود دانسته و همان شب به جانب آن ستاره روانه می شوند.
مورخان مسیحی بر این عقیده اند که این سه موبد به ارومیه مراجعت و بعد از چندی آتشکده خود را مبدل به کلیسا کرده و به تبلیغ دین مسیح پرداخته و در همین مکان نیز چشم از جهان بسته و در جوار کلیسا به خاک سپرده می شوند.
بنا به استناد کتب مذهبی آشوریها این سه تن نخست نامهای بومی داشته و بعدا نامهای آشوری بر خود نهادند، نام دو تن در کتب به اسامی ملکوم و بلشامر آمده ولی از نام سومی اطلاعی در دست نیست و نیز در متون آمده ، یک شاهزاده چینی با پنجاه تن از سران آن کشور در سال 642 میلادی برای ملاقات با اسقف اعظم به بین النهرین آمده و از آن جا به ارومیه می روند و مدتی در این کلیسا مقیم شده و نسبت به مرمت آن همت می کنند.
کلیسای ننه مریم دارای صحن نسبتا بزرگی بوده و حیاط کلیسا به وسیله دو ورودی به خیابان قدس و کوچه ضلع غربی راه می یابد، بخش قدیمی و اکثر ساختمانهای کلیسا در ضلع شمالی صحن واقع شده اند، کلیسای ننه مریم بارها مرمت شده و شکلهای ناهمگون پیدا کرده ولی به نظر میرسد نخستین مرمت در سال 642 میلادی و به دستور خواهر سلطان وقت چین صورت گرفت و در سال 1342 و 1343 شمسی نیز برجی جدید به کلیسا اضافه شد و خود کلیسا مورد مرمت قرار گرفت.
این بنا یکی از آثار سنگی آذربایجان غربی بوده و تمام دیوارها و سقف آن را با سنگهای نامنظم به صورت بسیار ماهرانه و در نهایت استحکام ساختهاند، بنا از دو قسمت تشکیل یافته که شامل ورودی به نسبت کوتاه و سالن اول نیایش و محراب و اطاقهای اطراف آن و قسمت بعدی سالن دیگری است که به موازات سالن اول و اطاقهای کوچکی که به پشت محراب ارتباط دارند قرار گرفته است.
نمای داخلی هر دو سالن ساده بوده و با اندود گچ پوشانده شده و رنگ آمیزی شده ، پوشش سالنها به صورت طاق و گهواره ای و به فرم نیم بیضی بوده که یادآور معماری دوره باستان است و در قسمت پشت ساختمان کلیسا و متصل به آن فضای کوچکی قرار گرفته که شامل یک اطاق و دخمه ای در زیر آن است که به منزله چله خانه کلیسا محسوب می شود.
کلیسای ننه مریم 9 نیمکت دارد و 9 جایگاه اعتراف و وعظ کشیش، سرت را که خم میکنی تا از در کوتاه کلیسا داخل شوی، چشمت به تابلویی میافتد که در آن نوشته نعلینت را از پا بیرون کن، مکانی که در آن ایستاده ای مقدس است.
داخل کلیسا به آنچه از کلیساهای دیگر در ذهن دارید شباهت ندارد، دالانهایی تودرتو که با سنگ و ملات درست شده اند و سقفی کوتاه، در بخشی از آن محرابی بسیار ساده و در عین حال نفسگیر وجود دارد که در پشت آن دالانی آبی رنگ و تزیین شده با عکس عیسی مسیح قرار دارد و هنگام مراسم کشیش در آنجا می ایستد.
کلیسای ننه مریم با قالیهای دستبافت مفروش شده و فقط یک نیمکت کوچک برای سالمندان در انتهای سالن قرار دارد، محراب کلیسا اتاقکی گنبدی شکل و تو در تو است که فقط کشیشها حق ورود به آن را دارند، روی پله و طاقچه کوچک جلوی محراب تصویر مسیح در حالتهای مختلف و به شیوه های متفاوت به چشم می خورد.
از نقاشی و کوبلن دوزی مسیح به صلیب کشیده شده گرفته تا تابلوی منبت کاری حواریون مسیح و مسیح در آغوش مریم مقدس و شمعهایی که چهره متبسم مسیح بر آن نقش بسته است.
سمت راست محراب راهرویی است که زائران را به محل غسل تعمید و روشن کردن شمعها هدایت می کند.
اتاقکی 12 متری و مزین به تابلوهای معقر و نقاشی و گلدوزی و کوبلن دوزی که مسیح را در هیبتهایی مختلف به تصویر کشیده اند.
به هر حال بازدید از کلیسایی که دومین کلیسای بزرگ جهان است در ایام تعطیلات نوروز خالی از لطف نیست و اگر مقصدتان ارومیه است بد نیست سری به این سو نیز بزنید.
نظر شما