علی داننده در گفتگو با خبرنگار مهر در تبریز گفت: موزه کاریکاتور تبریز نخستین موزه بزرگ و مجهز خاورمیانه بوده و 14 هزار اثر برجسته از استادان و کارتونیست های مشهور جهان در آن نگهداری می شود.
داننده اضافه کرد: 200 اثر کارتون ارائه شده که 70 اثر اصل از برجسته ترین کارتونیستهای جهان چون زلاتوفسکی، کوزوبورکین، کوراغلی، درژنین، کولمشکینو، پرومبیتا و بایرام حاجی زاده در دو گالری موزه به نمایش در آمده است.
وی گفت: بیش از هزار آلبوم درکتابخانه موزه به همراه آرشیو نشریات تاریخی و خارجی موجود است که مورد استفاده عموم قرار می گیرد.
داننده اظهار داشت: در آرشیو موزه 14 هزار اثر اصل، نگهداری می شود که این آثار حاصل برپائی بیش از 10 جشنواره بین المللی در استان است.
همچنین رئیس انجمن کاریکاتور تبریز اعلام کرد: پنجمین موزه بزرگ کاریکاتور جهان در تبریز روزهای ششم و هفتم فروردین 250 نفر بازدید کننده داشته است.
رحیم بقال اصغری اظهار داشت: بازدید از این موزه هنری غنی از ششم فروردین ماه جاری آغاز شده و تا یازدهم این ماه ادامه می یابد.
وی افزود: گردشگران و میهمانان نوروزی می توانند برای بازدید از 200 اثر هنری برجسته ارایه شده در موزه کارتون تبریز از ساعت 9:30 تا 18:30 به این محل مراجعه کنند.
موزه کارتون تبریز در محل ساختمان قدیمی کتابخانه ملی تبریز در سال 85 تاسیس شده و این بنای قدیمی پشت باغ تاریخی گلستان تبریز واقع شده است .
نخستین نمونه های کاریکاتور و کارتون در آذربایجان شرقی را باید در سنگ نگاره ، مجسمه ها و سر ستونها جستجو کرد.
تمامی خصایص کارتون در این آثار که قدمت آنها به بیش از چهار هزار سال می رسد، وجود دارد. مجسمه های یافت شده «شهر ئیری» در مشکین شهر نمونه های آگاهانه اغراق کارتونی هستند، که چهار هزار سال قبل آفریده شده اند و از قدیمی ترین نمونه های کارتون جهان به شمار می روند.
در موزه آذربایجان هم سفالها و جامهای کارتونی با سوژه ها و اغراقهای مختص کارتونی را میتوان یافت اما تاریخ رسمی کارتون در آذربایجان به دوران چاپ و نشر و ورود دستگاهای چاپ برمی گردد.
تبریز به دلیل اینکه دروازه غرب به شرق محسوب می شد، مثل تمام عرصه ها از مدرسه تا روزنامه از تئاتر تا کودکستان از سینما تا ... کارتون نخستین در ایران محسوب می شود.
شب نامه ها که اغلب با چاپ ژلاتین چاپ می شدند از کارتون در جهت اهداف سیاسی و اجتماعی استفاده می کردند. اما ملانصرالدین را شاید از اولین نشریاتی دانست که کارتون را به صورت جدی مطرح و نشر کرد.
ملانصرالدین ابتدا در تفلیس بعد در باکو چاپ شد و بعد وارد ایران شد و در تبریز منتشر شد.
"جلیل محمدقلی‌زاده" روشنفکر آزاده ای که این نشریه را چاپ می کرد از کارتونیستهایی چون "بهزاد"، "عظیم زاده"، "روتر"، "شمرلینگ"، "موسی زاده" و "محمد زاده" استفاده و کارتون را عمومی کرد.
بعد ها "آذربایجان" و "حشرات الارض" و چندین نشریه دیگر در تبریز از کارتون سود جستند.
آنها بر علیه حاکمان جبار قاجار، وضع بهداشتی، خرافات، استعمار و روابط خانوادگی تبعض آمیز کارتون می کشیدند، بنابراین اغلب مورد حمله قرار می گرفتند.
بعد از سرکوب مشروطیت کارتون تبریز بی رمق شد و جز چند نشریه که کارتون را به صورت تصویرگری استفاده کردند تا زمان انقلاب اتفاق مهمی در عرصه کارتون تبریز رخ نداد. بعد از انقلاب دانشجویان انقلابی از احزاب و گروههای سیاسی مختلف، کارتون را به عنوان حربه ای برای تحقیر و تمسخر و سرکوب حریف استفاده کردند. از این روی کارتون آسیب دید و نشریات برچیده شدند .
از اواخر دهه شصت، بار دیگر کارتون تبریز قد علم کرد و با تشکیل گروههای متعددی دوباره خود را سازماندهی کرد که محصول این تلاشها در اوایل سال 1380 تأسیس انجمن کارتونیستهای تبریز بود.
همزمان با تأسیس نخستین و تنها سازمان ثبت شده و رسمی کارتون ایران، نشریه، سایت، مسابقات نیز شروع به فعالیت گسترده کردند، فکو ایران تأسیس شد و مردم از کارتون استقبال کردند. اغراق آمیز نخواهد بود اگر بگوییم کارتون تبریز اکنون سالهای طلایی خود را آغاز کرده و تمام فعالیتهای مهم کارتونیستهای جوان نوید یک آینده پربار برای هنر را در تبریز می دهد.
نظر شما