به گزارش خبرنگار مهر در یاسوج، بهار که می رسد دنا سفره پر برکتش را برای مردمان کهگیلویه و بویراحمد، بخشی از فارس و اصفهان پهن می کند و بیش از 475 گونه گیاهی خوراکی و دارویی بر سر سفره آن ها می گذارد.
اما سالهاست که به دلیل رشد جمعیت، بوته کنی و برداشت بی رویه گیاهان خوراکی و دارویی در فصل بهار، این سفره پربرکت خالی شده و زنگ خطر انقراض گونه های گیاهی نادر این سرزمین به گوش می رسد.
"زرابی"، "کرفس"، "آنغوزه"، "لیزک"، "ریواس"، "بیلهر"، "تره"، "موسیر"، "کنگر"و "جاشیر" برخی از گیاهان خوراکی و داروییدر این استان هستند که گل نداده و بهار ندیده معاش روستاییان و کالای پرقیمت بازارهای شهر می شوند.
دنا این رستنگاه امن گیاهان این روزها مملو از جمعیتی است که مشغول بوته کنی و چیدن گیاهان خوراکی و دارویی رسته در آن هستند.
میدانها و خیابانهای مرکزی شهر یاسوج و دیگر شهرهای استان نیز پر از زنان، مردان و حتی کودکانی است که از روی طمع و یا از سرنداری، چوب حراج بر این ثروت سبز خدادادی می زنند.
خطر انقراض گونه های گیاهی دنا را تهدید می کند
یک گیاهشناس و پژوهشگر گیاهان دارویی در استان، بهره برداری بی رویه و بسیار زیاد مردم از گیاهان خوراکی و دارویی را مهمترین عامل به خطر افتادن حیات این گیاهان عنوان کرد.
عزیزالله جعفری در گفتگو با مهر با بیان اینکه خطر انقراض، گونه های خوراکی و دارویی گیاهان این استان را تهدید می کند، افزود:۴۷۵گونه از مجموع یک هزار و ۲۰۰گونه گیاهی شناسایی شده در منطقه حفاظت شده دنا، از نوع گیاهان دارویی هستند.
وی بیان کرد: هم اکنون خطر انقراض گیاهانی همچون "زرابی"، "موسیر"، "باریجه"، "خاری"، "بن سرخ"، "چویل"، "بیلهر" و"آنغوزه" را تهدید می کند.
جعفری اظهار داشت: از میان این گونه ها، گیاه "زرابی" وضعیت خطرناکتری دارد به طوری که رویشگاه های آن در کوه دنا به شدت کاهش یافته است.
52 درصد گیاهان دارویی اروپا در دنا وجود دارد
این استاد دانشگاه تصریح کرد:475 گونه گیاه دارویی در کوه دنا می روید و این تعداد گیاه دارویی 52.2درصد کل گونه‌های گیاهی دارویی قاره اروپا و 26.6درصدگونه‌های گیاهی دارویی کشور را شامل می شوند.
وی با بیان اینکه 15 درصد ازگونه های گیاهی شناسایی شده در دنا، بومی این استان هستند، اظهار داشت: سه گیاه دارویی و کمیاب در دنیا شامل "باریجه"،"آنغوزه" و "گزانگبین" در این استان رویش می یابند.
روزانه هزاران بوته در این استان ریشه کن می شود
مسئول کمیته منابع طبیعی و محیط زیست نظام مهندسی کشاورزی کهگیلویه وبویراحمد نیز گفت: روزانه هزاران بوته گیاهان خوراکی و دارویی در استان ریشه کن می شوند.
صدیف استادیان در گفتگو با خبرنگار مهر در یاسوج افزود: این مسئله باعث شده است که رویشگاه اغلب گیاهان در این استان در معرض انقراض و تهدید قرار گیرند.
وی بیان کرد: این وضعیت بسیار نگران کننده است زیرا برگشت پذیری این گیاهان به محیط بسیار کند صورت می گیرد و اگر بخواهیم با شرایط مطلوب بوته ای را بکاریم شاید حدود 20 سال طول بکشد تا به شرایط امروزی برسد.
ضعف قوانین یکی از علل گسترش تخریب منابع طبیعی
استادیان ضعف قوانین زیست محیطی و اجرای ضعیف آن را در تخریب منایع طبیعی بی تاثیر ندانست و گفت: اکثر قوانین زیست محیطی مربوط به دهه 40 است و این قوانین کارایی لازم را برای حفاظت از منابع طبیعی ندارند.
وی اظهار داشت: جلوگیری از تخریب منابع طبیعی مستلزم وضع قوانین و مقررات محکم و جدید و مشخص شدن ارزش خسارتی بوته هاست.
این کارشناس منابع طبیعی بیان داشت: دولت باید خود را ملزم به حفظ و نگهداری از گونه های نادر گیاهی بداند و جرایم متخلفین نیز باید از لحاظ اجرایی و قضایی وضع و اعمال شود.
آمار دقیقی از میزان برداشت گیاهان خوراکی در این استان وجود ندارد اما هر ساله هنگام فصل بهار هزاران کیلو از انواع گیاهان خوراکی رسته در دنا وارد بازار کهگیلویه و بویراحمد و استان‌های همجوار می‌شود.
سفره پر برکت دنا که متعلق به همه نسل ها در طول دوران است هر روز خالی تر از دیروز می شود و آیا از این ثروت خدادادی چیزی برای نسل های آینده باقی خواهد ماند.
.......................
محمدشریف اسلامی نژاد
نظر شما