ارزش "پرس تی وی" و "العالم" بیشتر از سفارتخانه‌های ایران است

در ابتدای این نشست، سروستانی با اشاره به پیشینه حرفه روزنامه نگاری گفت: روزنامه نگاری متعلق به شرایط تاریخی 400 سال اخیر در غرب است و این را هم باید بپذیریم که به صورت ناقص وارد کشورهای جهان سوم و ممالک شرقی شده است. من معتقدم روشنفکری و به تبع آن ژورنالیسم هیچ گاه در شرق اصالت نداشته و ما مصرف کننده ژورنال های غربی هستیم.

 

وی افزود: اتحادیه هایی که در غرب تشکیل شده، حول حراست از حقوق صنفی روزنامه نگاران بوده؛ در حالی که ما وقتی در شرق از این موضوع صحبت می کنیم، علایق و رویکردهایمان بیشتر به سمت مسائل سیاسی سوق پیدا می کند.

 

این پژوهشگر عرصه رسانه در ادامه به ایده اتحادیه مطبوعات جهان اسلام اشاره کرد و گفت: در عموم کشورهای در حال توسعه استقلال حرفه‌ای اهالی مطبوعات مورد توجه قرار نمی گیرد و اساساً سیاستمداران بر اهل فرهنگ غالبند، اما در کشورهای غربی این جریان برعکس است. پس برای اجرایی کردن ایده اتحادیه مطبوعات جهان اسلام باید این مسائل تاریخی و فرهنگی را مد نظر قرار داد.

 

شفیعی سروستانی همچنین به خیزش های اخیر در خاورمیانه پرداخت و اضافه کرد: زمینه های بازگشت به معنا، دین و نویت فراهم آمده و بسیار طبیعی است در چنین شرایطی که عموم مستضعفان برای اینکه از حق خودشان سخن بگویند، در جناح مقابل هم یک همگرایی ویژه و همسو علیه جریان اول شکل بگیرد.

 

وی در پایان سخنانش بر لزوم شفاف سازی در تعیین اهداف ایجاد اتحادیه مطبوعات جهان اسلامی تاکید کرد و گفت: باید بدانیم دنبال چه هستیم؛ اینکه منافع صنفی روزنامه نگاران مسلمان را تامین کنیم یا منافع دیدگاه یک حزب خاص را؟

 

در نشست "اتحادیه مطبوعات جهان اسلام؛ ضرورت ها و بایسته ها" همچنین حسام الدین آشنا با اشاره به آن بخش از سخنان شفیعی سروستانی درباره ضرورت شکل گیری این اتحادیه گفت: اتفاقاً ما به علت اینکه روزنامه نگاری، ناقص به کشورمان رسیده، به علت اینکه توان رسانه ای در جهان در اختیار تعداد معدودی کشورها که عموماً هم استعمارگرند، است، می خواهیم اتحادیه مطبوعات جهان اسلام را تشکیل بدهیم.

 

وی با ارائه مثالی کوشید لزوم تنوع نگاه های فکری را در یک رسانه واحد توضیح دهد و افزود: ما در خود الجزیره شاهد سه نوع نگاه هستیم؛ جریان لیبرال، جریان اسلام گرا و حتی جریان سلفی گری؛ ممکن است در درون رسانه های جهان اسلام کسانی بخواهند یا بتوانند جذب جریان های مختلف در کشورهای مختلف شوند. باید این اجازه به آنها داده شود.

 

این پژوهشگر عرصه مطبوعات در ادامه تلاش های سازمان کنفرانس اسلامی در تاسیس شبکه ای متحد از رسانه ها اعم از خبرگزاری ها، شبکه های ماهواره ای و مطبوعات را شکست خورده و در پاره ای موارد همراه با نتایج تلخ توصیف کرد و گفت: می شود اتحادیه ای داشت که یک بانی دارد اما استقلال کادر حرفه ای آن اتحادیه به رسمیت شناخته شود.

 

آشنا در ادامه به تجربه خود در دیدار با مدیران شبکه الجزیره اشاره کرد و افزود: وقتی من از مدیر الجزیره پرسیدم "چرا قطر این شبکه را تاسیس کرد؟" به من گفت "سئوال بهتر این است که بپرسید "چرا قطر پیشنهاد ما را برای تاسیس شبکه الجزیره پذیرفت؟" و بعم هم استقلال سردبیری را شرط تاسیس این شبکه توسط قطر عنوان کرد.

 

وی ادامه داد: من پرسیدم "طرف شما امیر قطر بوده است؟" که او گفت "نه. طرف ما مشاور امیر قطر بوده است. ما در ابتدا الجزیره قطر بودیم، اما الان مفهوم قطر الجزیره در حال مطرح شدن است".

 

استاد علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه امام صادق (ع) با طرح این سوال که "آیا سرمایه گذاری یک کشور برای شکل گیری یک اتحادیه بین المللی در سپهر مطبوعات جهان اسلام، ارزش مالی دارد یا نه؟" با ذکر مثالی کوشید به آن پاسخ دهد و گفت: اگر کسی تدبیر بین المللی داشته باشد، درک می کند که شبکه "العربیه" از تمام دستگاه های دیپلماسی عربستان، برایش مهم‌تر است، "پرس تی وی" یا شبکه "العالم" برای ایران بسیار مهم‌تر از سفارتخانه های ما در کشورهای دیگر است.

 

آشنا نقبی هم به وضعیت مطبوعات ایران در دو دهه اخیر زد و گفت: ما هیچوقت حاضر نبوده ایم رنکینگ را در مطبوعاتمان بپذیریم؛ بزرگترین آسیبی که روزنامه های دوم خردادی وارد کردند، بر هم زدن سلسله مراتب و نظامات روزنامه نگاری است. برخی از آنها سکان روزنامه را به دست یک جوان 21 ساله می دادند که کشور را در آستانه بحران قرار داد.

 

وی ادامه داد: روزی به دفتر یکی از روزنامه های دوم خردادی رفتم و به سردبیرش گفتم: صفحه اول روزنامه شما 25 غلط املایی دارد، او گفت: اینها که مهم نیست و مواردی را به من نشان داد که یا باید از بودن آن اشتباهات فاحش در روزنامه می خندیدی یا به حالش گریه می کردی. اما گفت با این حال 400 هزار نسخه تیراژ دارد!

 

این استاد علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه امام صادق (ع) در پایان گفت: مورد دیگر این نوع انحطاط، روزنامه نگاری غیراخلاقی بعد از سال 84 است که در سایت ها هم رخ داد و در نوع خود یک پدیده قابل تحقیق است.