به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد و بررسی مجموعه شعر "چشم های زمستانی" سروده داگلاس فلورین با ترجمه افسانه شعبان‌نژاد صبح امروز چهارشنبه 21 اردیبهشت با حضور مصطفی رحماندوست در سرای اهل قلم کودک و نوجوان بیست و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شد.
رحماندوست در این نشست گفت: ترجمه شعر، کار بسیار مشکلی است. یک بار شاعری انگلیسی که مشغول ترجمه مجموعه‌ای از شعرهایم بود، با خواندن یکی از شعرها که در آن درباره عروسی مطالبی گفته بودم، از من پرسید مگر شما به دست عروس گل نمی دهید که می رود گل بچیند؟ من به سوالش پاسخ دادم اما چند سوال مشابه دیگر پرسید که در نهایت به او گفتم از ترجمه این شعر صرف نظر کن. چون اصلا به فرهنگ شما نزدیک نیست.
وی افزود: ترجمه کلمات در یک نثر مشکل است و وقتی که به شعر می رسد مشکل تر می شود. چون شعر حس درونی و شخصی شاعر است. افسانه شعبان نژاد در ترجمه این مجموعه سعی کرده شعر را به شعر ترجمه کند. فلورین می خواسته حسی را منتقل کند و مترجم هم که خود شاعر است در انتقال این حس موفق بوده است. در غیر این صورت بچه ها نمی توانستند با اشعار کتاب ارتباط برقرار کنند.
این شاعر ادامه داد: شعبان نژاد ترجمه شعرها را در قالب نیمایی سروده و بیشتر به جای آنکه دغدغه قالب شعر را داشته باشد، بیشتر به انتقال پیام شعر اندیشیده است. به همین دلیل قالب نیمایی را انتخاب کرده است تا محدود نشود. عده زیادی از منتقدان معتقدند شعر را نمی توان به صورت شعر ترجمه کرد چون به منظور اصلی شاعر ضربه می زند. شعبان نژاد در مقدمه کتاب به سخت بودن ترجمه شعر اشاره کرده و برای این که با مخاطبش صادق باشد، در کنار ترجمه منثور شعرها، ترجمه را به صورت شعر آروده است.
رحماندوست گفت: نوجوانان با خواندن این کتاب در واقع سه کار انجام می دهند. اول این که شعرهای انگلیسی می خوانند که زبانی ساده دارند. دوم این که ترجمه شعری می خوانند که زبان ساده ندارد و لحن شاعرانه دارد. سوم این که مخاطب با یک کار شاعرانه از افسانه شعبان نژاد روبرو می شود. به نظرم اگر شعبان نژاد ترجمه را به شعر هم نمی آورد، همان نثر ترجمه راضی کننده بود.
این منتقد در ادامه گفت: اما این کتاب چیزی کم دارد و آن عدم درج یک معرفی از داگلاس فلورین است. بچه ها افسانه شعبان نژاد را می شناسند اما با داگلاس فلورین آشنایی ندارند. اگر شاعر یک مجموعه را بشناسیم خواهیم دانست که در حال خواندن شعر چه شاعری هستیم و در چه سطحی قرار دارد. متاسفانه این مشکل در بسیاری از کتاب هایی که چاپ می شود، وجود دارد. مخاطب کتاب را می خواند، اما نمی داند که با چه نویسنده یا شاعر و مردم چه کشوری روبروست. چنین مشکلی در ترجمه های امروز زیاد به چشم می آید و در کل با ترجمه های بی هویت زیادی روبرو هستیم.
وی گفت: بسیاری از کتاب‌های شل سیلوراستاین در بازار موجود است که اگر مخاطب به اندازه 4 ترم تحصیلات زبان انگلیسی داشته باشد، از خواندن متن انگلیسی کتاب، مطالب بیشتری دستگیرش می شود.
نظر شما